Эт ҡарағаты ырыуы битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Taxobox
| name = ''Эт ҡарағаты һымаҡтар''
| image file = Solanum sodomeum.JPG
| image descr = Solanum sodomeum
| regnum = Үҫемлектәр
| divisio = [[Ябыҡ орлоҡлолар]]
| classis = [[Ике өлөшлөләр]]
| ordo = [[Эт ҡарағаты сәскәлеләр]]
| familia = [[Эт ҡарағаты һымаҡтар]]
| genus = '''Эт ҡарағаты һымаҡтар'''
| latin = {{btname|Solanum|[[L.]]<ref>{{cite web
|url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/genus.pl?11264
|title=Solanum information from NPGS/GRIN
|publisher=www.ars-grin.gov
|accessdate=
|last=
|first=
}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131030153342/http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/genus.pl?11264 |date=2013-10-30 }}</ref> [[1753]]}}
| wikispecies = Solanum
| commons = Solanum
| itis = 30412
| ncbi = 4107
}}

'''Эт ҡарағаты''' ({{lang-ru|Паслён чёрный}}, {{lang-la|Solánum nígrum}}) — [[эт ҡарағаты һымаҡтар]] ғаиләһенә ҡараған, шундай уҡ ырыуҙан булған үҫемлектәр , 900-гә яҡын [[төр (биология)|төрө]] бар, йылы һәм уртаса климатлы төбәктәрҙә үҫә.

Был төрҙә ауыл хужалығы культуралары ([[картуф]], баклажан, томат), һәм дә дарыу үләндәре (әсе эт ҡарағаты һәм [[ҡара эт ҡарағаты]]) бар.
[[Рәсем:Solanum nigrum Sturm16.jpg|thumb|right| [[Штурм, Якоб|Якоба Штурма]] ''Deutschlands Flora in Abbildungen'', 1796 китабынан ботаник иллюстрация]]
[[Рәсем:Solanum_nigrum_fruit_black.jpg|right|thumb|170px|Эт ҡарағаты емеше]]
[[Рәсем:Solanum melongena0.jpg|thumb|right|250px|Баклажан (''Solanum melongena'') ]]
[[Рәсем:Solanum-sisymbriifolium3.jpg|thumb|right|250px|Картуф (''Solanum sisymbriifolium'')]]

== Таралыуы ==
Үҫемлек Евразияла таралған, Төньяҡ Америка һәм Автралияға күсереп таратылған. Эт ҡарағаты баҡсаларҙа, йырғанаҡтарҙа, йылға-күл ярҙарында үҫә. Башҡортостанда киң таралған.

== Ҡайһы бер төрҙәре ==
* {{bt-ruslat||Solanum aculeastrum}}
* {{bt-ruslat||Solanum adscendens}}
* {{bt-ruslat||Solanum aethiopicum}}
* {{bt-ruslat||Solanum americanum}}
* {{bt-ruslat||Solanum arcanum}}
* {{bt-ruslat||Solanum aviculare}}
* {{bt-ruslat||Solanum bahamense}}
* {{bt-ruslat||Solanum bulbocastanum}}
* {{bt-ruslat||Solanum burbankii}}
* {{bt-ruslat||Solanum campechiense}}
* {{bt-ruslat||Solanum canasense}}
* {{bt-ruslat||Solanum capsicastrum}}
* {{bt-ruslat||Solanum capsicoides}}
* {{bt-ruslat||Solanum cardiophyllum}}
* {{bt-ruslat||Solanum carolinense}}
* {{bt-ruslat||Solanum centrale}}
* {{bt-ruslat||Solanum cheesmaniae}}<!-- Systemat.Biodivers.1:29 -->
* {{bt-ruslat||Solanum chenopodioides}}
* {{bt-ruslat||Solanum chrysotrichum}}
* {{bt-ruslat||Solanum citrullifolium}}
* {{bt-ruslat||Solanum cleistogamum}}
* {{bt-ruslat||Solanum clokeyi}}
* {{bt-ruslat||Solanum commersonii}}
* {{bt-ruslat||Solanum conocarpum}}
* {{bt-ruslat||Solanum crispum}}
* {{bt-ruslat||Solanum davisensen}}
* {{bt-ruslat||Solanum demissum}}
* {{bt-ruslat||Solanum dimidiatum}}
* {{bt-ruslat||Solanum diphyllum}}
* {{bt-ruslat||Solanum donianum}}
* {{bt-ruslat||Solanum douglasii}}
* {{bt-ruslat||Solanum drymophilum}}
* {{bt-ruslat|Паслён сладко-горький|Solanum dulcamara}}
* {{bt-ruslat||Solanum elaeagnifolium}}
* {{bt-ruslat||Solanum ellipticum}}
* {{bt-ruslat||Solanum erianthum}}
* {{bt-ruslat||Solanum fendleri}}
* {{bt-ruslat||Solanum ferox}}
* {{bt-ruslat||Solanum furcatum}}
* {{bt-ruslat||Solanum galapagense}}<!-- Systemat.Biodivers.1:29 -->
* {{bt-ruslat||Solanum gayanum}}
* {{bt-ruslat||Solanum gilo}}
* {{bt-ruslat||Solanum glaucum}}
* {{bt-ruslat||Solanum glaucophyllum}}
* {{bt-ruslat||Solanum gracilius}}
* {{bt-ruslat||Solanum haleakalense}}
* {{bt-ruslat||Solanum heterodoxum}}
* {{bt-ruslat||Solanum hindsianum}}
* {{bt-ruslat||Solanum huaylasense}}
* ''S. hyporhodium'' — синоним ''[[Solanum sessiliflorum|S. sessiliflorum]]''
* {{bt-ruslat||Solanum imcompletum}}
* {{bt-ruslat|Паслён седой|Solanum incanum}}
* {{bt-ruslat||Solanum incompletum}}
* {{bt-ruslat||Solanum integrifolium}}
* {{bt-ruslat||Solanum interius}}
* {{bt-ruslat||Solanum jamaicense}}
* {{bt-ruslat||Solanum jamesii}}
* {{bt-ruslat||Solanum jasminoides}}
* {{bt-ruslat||Solanum khasianum}}
* {{bt-ruslat||Solanum leptosepalum}}
* {{bt-ruslat||Solanum linnaeanum}}
* {{bt-ruslat||Solanum lumholtzianum}}
* {{bt-ruslat||Solanum lycocarpum}}
* {{bt-ruslat||Solanum lycopersicoides}}
* {{bt-ruslat|Томат|Solanum lycopersicum}} (syn. ''Lycopersicon lycopersicum'')

== Әҙәбиәт ==
* Ғүмәров В. З. Тыуған яҡтың шифалы үҫәмлектәре. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1996. — 160 б. — ISBN 5-295-01499-1
* убанов И. А., Киселёва К. В., Новиков В. С., Тихомиров В. Н. 1136. Solanum nigrum L. — Паслён чёрный // Иллюстрированный определитель растений Средней России. В 3-х томах — М.: Т-во науч. изд. КМК, Ин-т технолог. иссл, 2004. — Т. 3. Покрытосеменные (двудольные: раздельнолепестные). — С. 169. — ISBN 5-87317-163-7.{{ref-ru}}

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}

== Һылтанмалар ==
{{wiktionary|Эт ҡарағаты һымаҡтар}}

[[Категория:Үҫемлектәр]]
[[Категория:Дарыу үҫемлектәре]]