Ғәрәп-израиль низағы битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Вооружённый конфликт
|конфликт= Ғәрәп-израиль конфликты
|часть=
|изображение=[[Файл:Arab Israeli Conflict 5.png|300px]]
|заголовок    = Израиль һәм [[Ғәрәп илдәре лигаһы]]<br/>
<tr style="font-size:70%; background-color:#f0f0f0;">
<td>{{legend|#99CC33|[[Ғәрәп илдәре лигаһы]]}}</td>
<td>{{legend|#99CCFF|[[Израиль]]}}</td>
</tr><tr style="font-size:90%;  background-color:#f0f0f0;">
<td>{{legend|#669933|Израилгә ҡаршы һуғышалар}}</td>
<td>{{legend|#CC0000|[[Фәләстин Дәүләте]]}}</td>
</tr>
|дата= XX быуаттың башынан
|место= Көньяҡ-көнбайыш Азия һәм Төньяҡ Африка
|причина= 1948 й. тиклем йәһүд халҡының Израиль дәүләтен барлыҡҡа килтереү буйынса көрәш,
1948 йылдан һуң Фәләстин  дәүләтен барлыҡҡа килтереү буйынса көрәш,  Ғәрәп Дәүләттәре лигаһы илдәренең  Израиль  Дәүләтенең бойондороҡһоҙлоғон танымау.
|итог= конфликт дауам итә, 2015 йылда Фәләстин Дәүләтен 135 ил таныған,2012 йылда БМО  Фәләстингә күҙәтеүсе статусын бирҙе:<ref>[http://www.un.org/ru/members/nonmembers.shtml БМО сайтынан]</ref> 
|изменения= 
|противник1={{Флаг|Израиль|}} '''[[Израиль]]'''<br />
|противник2 = {{Флаг|Палестина|}} '''[[Фәләстин Дәүләте]]'''<br />
{{Флаг|Сирия|}} '''[[Сирия]]'''<br />
{{Флаг|Египет|}} '''[[Мысыр]]'''<br />
{{Флаг|Йемен|}} '''[[Йемен]]'''<br />
{{Флаг|Ливан|}} '''[[Ливан]]'''<br />
{{Флаг|Саудовская Аравия}} '''[[Сәғүд Ғәрәбстаны]]'''<br />
{{Флаг|Ирак}} '''[[Ираҡ]]'''<br />
{{Флаг|Иордания|}}''' [[Иордания]]'''<br />
|командир1={{Флаг|Израиль}} [[Яаков Дори]],<br />{{Флаг|Израиль}} [[Игаэль Ядин]]<br />{{Израиль}} [[Ицхак Рабин]]<br />{{Флаг|Израиль}} [[Моше Даян]]<br />{{Израиль}} [[Узи Наркис]]<br />{{Израиль}} [[Исраэль Таль]]<br />{{Израиль}} [[Мордехай Ход]]<br />{{Израиль}} [[Ариэль Шарон]]<br />{{Флаг|Израиль||25px}} [[Леви Эшколь]] <br /> {{Флаг|Израиль||25px}} [[Игаль Алон]] <br /> {{Флаг|Израиль||25px}} [[Хаим Бар-Лев]] <br />
|командир2=[[Файл:Flag of Palestine.svg|22px]] [[Абд аль-Ҡадир әл-Хөсәйен]],<br />[[Файл:Flag of Palestine.svg|22px]] [[Хәсән Салама]],<br />[[Файл:Flag of Palestine.svg|22px]] [[Фәүзи аль-Кавукджи]],<br />[[Файл:Flag of Palestine.svg|22px]] [[Эмиль Гури]]<br />{{Флаг|Иордания}} [[Джон Глабб]],<br /><br />[[Файл:Flag of Egypt (1922–1958).svg|22px]][[Әхмәт Әли әл-Муави]]<br />[[Файл:Flag of Egypt (1922–1958).svg|22px]][[Әбдел Хәким Әмир]]<br />[[Файл:Flag of Egypt (1922–1958).svg|22px]] Абдул Муним Риад<br />{{Иордания}} Сәйет ибн-Шакер<br />{{Иордания}} Асад Ганма<br />{{Флаг|Сирия}}[[Хафиз Асад]]<br /> {{Флаг|Ирак}} [[Әбдел Рәхмән Ареф]]<br /> [[Гамаль Абдель Насер]] <br /> {{Флаг|Египет|1958|25px}} [[Әхмәт Измаил Әли]] <br /> {{Флаг|Египет|1958|25px}} [[Әнүәр Садат]] <br /> {{Флаг|Египет|1958|25px}} [[Саад аль-Шазли]]<br />
|силы1= 
|силы2=
|потери1=
|потери2=
|общие потери=
}}
'''Ғәрәп-израиль низағы''' — [[Израиль]] һәм [[Ғәрәптәр|ғәрәп]] илдәре һәм бер нисә ғәрәп радикаль ҡораллы ойошмалар араһында ҡаршы торолошо. Израиль дәүләте 1948 йылда ғына барлыҡҡа килһәлә, был низағ ХХ быуаттың башында башланған. Низағтың башланыуы йәһүдтәр сион хәрәкәте менән бәйле. Был хәрәкәт XIX быуаттың аҙағында [[Европа]] илдәрендә барлыҡҡа килә. Ул хәрәкәттең фундаменталь идеяһы-йәһүд халҡының элекке ватанына ҡайтыу. милли-дәүләтен төҙөүө, һәм шунда уҡ берләшеү.

1904 йылдан Сионизм хәрәкәте Европанан Яҡын Көнсығыш илдәренә тарала башлай. Яҡын Көнсығыш илдәренә таралыу — йәһүдтәрҙең Европанан [[Фәләстин]]гә Икенсе алия (Беренсе алия 1882—1902 йй.) менән ҡайтты. Әйтергә кәрәк, Рәсәй империяһында йәһүдтәр ҡыҫыу акциялары менән бәйле мәҫәлән 1903 й. Кишинев талауы)<ref>[https://ru.wikipedia.org/wiki/Кишинёвский_погром Рус википедияһындағы статья]</ref>.

[[Ғосман империяһы]] ҡырылғас Фәләстин территорияһы [[Британия империяһы|Британия]] мандатына эләгә. Шул ваҡытта беренсе ғәрәп-йәһүд низағтары башлана. Иң тәүге низағтар территориялар буйынса, ә 1948 йылда Израиль Дәүләте төҙөлгәс халыҡ-ара низағына әйләнгән. 1948 йылда ғәрәп илдәре менән Израиль араһында һуғыш башланды. Ул низағ историографияға «Үҙаллыҡ өсөн һуғыш» тигән атама менән ҡалды. Әммә, ул низағта берҙәм хәрби етәкселеге булмаған ғәрәп илдәренең әрмеләре еңелә.

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}

== Әҙәбиәт ==
* {{ЭЕЭ|15544|Государство Израиль. Израиль и палестинская проблема}}
* {{ЭЕЭ|11739|Государство Израиль. Израиль и арабский мир}}
* «Арабо-израильский конфликт» (часть 1) // альманах «Кадайя Фикрийя» (Египет), № 6, апрель 1988—277 стр. {{ref-ar}}
* «Арабо-израильский конфликт» (часть 2) // альманах «Кадайя Фикрийя» (Египет), ноябрь 1988—280 стр. {{ref-ar}}
* Кузнецов Д. В. Арабо-израильский конфликт: История и современность. Очерк событий. Документы и материалы. — Благовещенск: Изд-во БГПУ, 2006. — 285 с.
* Кузнецов Д. В. Проблемы Ближнего Востока и общественное мнение. В 2-х частях. Часть I. Арабо-израильский конфликт. — Благовещенск, Изд-во БГПУ, 2009. — 362 с. Переиздание: Кузнецов Д. В. Проблемы Ближнего Востока в зеркале мирового общественного мнения. Книга 1. Арабо-израильский конфликт и общественное мнение. — LAP LAMBERT Academic Publishing, 2010. — 412 с.
* {{книга|автор=Moshe Hirsch, Deborah Housen-Couriel, Ruth Lapidoth|заглавие=Whither Jerusalem?: proposals and positions concerning the future of Jerusalem|ссылка=http://books.google.com/books/about/Whither_Jerusalem.html?id=NUhGYFwhx-0C|издательство=Martinus Nijhoff Publishers|год=1995|pages=|allpages=182 |isbn=9041100776, 9789041100771}}
* {{книга|автор=Naomi Comay.|часть= |ссылка часть= |заглавие=Arabs speak frankly on the Arab-Israeli conflict: with original documents and comments by world leaders and writers |оригинал= |ссылка=http://books.google.com/books?id=UiyPVPnDkJkC&dq=inauthor:%22Naomi+Comay%22&source=gbs_navlinks_s |викитека= |ответственный= |издание=|место= |издательство=Printing Miracles Limited |год=2005 |volume= |pages= |allpages=224 |серия= |isbn=9780955031205 |тираж=}}

== Һылтанмалар ==
{{Викиһаҡлағыс|Category:Arab-Israeli conflict}}
* [http://jerusalem-temple-today.com/maamarim/11/Grif/01-24.html ''Говард Гриф''. Юридические права еврейского народа на Землю Израиля в свете международного права.]
* [http://scepsis.ru/tags/id_119.html Статьи об Арабо-израильском конфликте] в библиотеке научно-просветительского журнала [http://scepsis.ru/ «Скепсис»]
* [http://www.bbc.co.uk/russian/specials/mideast_timeline/2000.stm 1897-2001. Этапы и развитие арабо-израильского конфликта] на сайте Би-Би-Си
* [http://www.bbc.co.uk/russian/specials/israel_maps/index.stm Карты Израиля и палестинских территорий на сайте Би-Би-Си]
* [http://www.rian.ru/politics/20081229/158269115.html Арабо-израильский конфликт: первая и вторая интифады]
* [http://www.zman.com/news/2009/10/31/58962.html Арабы однажды уже признали Израиль] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110517010756/http://www.zman.com/news/2009/10/31/58962.html |date=2011-05-17 }}
* {{cite web|url=http://cursorinfo.co.il/news/pressa/2010/04/11/arab/?print=1|title=Вина за Холокост лежит и на арабах|author=Шломо Авнери|date=11 апреля 2010|work=перевод cursorinfo|publisher=Гаарец|accessdate=2013-06-04}}
* {{cite web|url=http://cursorinfo.co.il/news/novosti/2011/04/28/josef-yoffe/?print=1|title=Эксперты не верят в важность решения палестинского вопроса|author=Джозеф Йоффе|date=28 апреля 2011|work=перевод cursorinfo|publisher=The Wall Street Journal|accessdate=2013-06-04}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140719082408/http://cursorinfo.co.il/news/novosti/2011/04/28/josef-yoffe/?print=1 |date=2014-07-19 }}
* {{cite web|url=http://www.zman.com/news/2011/05/15/101438.html|title=Накба: продукт реваншизма и ревизии итогов Второй мировой войны|author=Нелли Гутина|date=15.05.2011|publisher=zman.com|accessdate=2013-06-04}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130203025556/http://www.zman.com/news/2011/05/15/101438.html |date=2013-02-03 }}
* {{cite web|url=http://lenta.ru/articles/2012/11/27/wars/|title=За родные палестины. Как Израиль воевал с соседями: хроника "Ленты.ру"|date=27 ноября 2012|publisher=lenta.ru|accessdate=2013-06-04}}
* [http://mnenia.zahav.ru/ArticlePage.aspx?articleID=13618 Как израильские правые видят решения израильско-палестинского конфликта]{{Недоступная ссылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

[[Категория:Ғәрәп-израиль конфликты]]