Эстәлеккә күсергә

Ғәрәп-израиль низағы

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Ғәрәп-израиль конфликты

Израиль һәм Ғәрәп илдәре лигаһы

     Ғәрәп илдәре лигаһы      Израиль
     Израилгә ҡаршы һуғышалар      Фәләстин Дәүләте
Дата

XX быуаттың башынан

Урыны

Көньяҡ-көнбайыш Азия һәм Төньяҡ Африка

Сәбәбе

1948 й. тиклем йәһүд халҡының Израиль дәүләтен барлыҡҡа килтереү буйынса көрәш, 1948 йылдан һуң Фәләстин дәүләтен барлыҡҡа килтереү буйынса көрәш, Ғәрәп Дәүләттәре лигаһы илдәренең Израиль Дәүләтенең бойондороҡһоҙлоғон танымау.

Нәтижә

конфликт дауам итә, 2015 йылда Фәләстин Дәүләтен 135 ил таныған,2012 йылда БМО Фәләстингә күҙәтеүсе статусын бирҙе:[1]

Ҡаршы тороусылар

Израиль Израиль

Фәләстин Дәүләте Фәләстин Дәүләте
Сүриә Сирия
Мысыр Мысыр
Йемен Йемен
Ливан Ливан
Сәғүд Ғәрәбстаны Сәғүд Ғәрәбстаны
Ираҡ Ираҡ
Иордания Иордания

Командирҙар

Израиль Яаков Дори,
Израиль Игаэль Ядин
Израиль Ицхак Рабин
Израиль Моше Даян
Израиль Узи Наркис
Израиль Исраэль Таль
Израиль Мордехай Ход
Израиль Ариэль Шарон
Израиль Леви Эшколь
Израиль Игаль Алон
Израиль Хаим Бар-Лев

Абд аль-Ҡадир әл-Хөсәйен,
Хәсән Салама,
Фәүзи аль-Кавукджи,
Эмиль Гури
Иордания Джон Глабб,

Әхмәт Әли әл-Муави
Әбдел Хәким Әмир
Абдул Муним Риад
Иордания Сәйет ибн-Шакер
Иордания Асад Ганма
СүриәХафиз Асад
Ираҡ Әбдел Рәхмән Ареф
Гамаль Абдель Насер
Мысыр Әхмәт Измаил Әли
Мысыр Әнүәр Садат
Мысыр Саад аль-Шазли

 Ғәрәп-израиль низағы Викимилектә

Ғәрәп-израиль низағыИзраиль һәм ғәрәп илдәре һәм бер нисә ғәрәп радикаль ҡораллы ойошмалар араһында ҡаршы торолошо. Израиль дәүләте 1948 йылда ғына барлыҡҡа килһәлә, был низағ ХХ быуаттың башында башланған. Низағтың башланыуы йәһүдтәр сион хәрәкәте менән бәйле. Был хәрәкәт XIX быуаттың аҙағында Европа илдәрендә барлыҡҡа килә. Ул хәрәкәттең фундаменталь идеяһы-йәһүд халҡының элекке ватанына ҡайтыу. милли-дәүләтен төҙөүө, һәм шунда уҡ берләшеү.

1904 йылдан Сионизм хәрәкәте Европанан Яҡын Көнсығыш илдәренә тарала башлай. Яҡын Көнсығыш илдәренә таралыу — йәһүдтәрҙең Европанан Фәләстингә Икенсе алия (Беренсе алия 1882—1902 йй.) менән ҡайтты. Әйтергә кәрәк, Рәсәй империяһында йәһүдтәр ҡыҫыу акциялары менән бәйле мәҫәлән 1903 й. Кишинев талауы)[2].

Ғосман империяһы ҡырылғас Фәләстин территорияһы Британия мандатына эләгә. Шул ваҡытта беренсе ғәрәп-йәһүд низағтары башлана. Иң тәүге низағтар территориялар буйынса, ә 1948 йылда Израиль Дәүләте төҙөлгәс халыҡ-ара низағына әйләнгән. 1948 йылда ғәрәп илдәре менән Израиль араһында һуғыш башланды. Ул низағ историографияға «Үҙаллыҡ өсөн һуғыш» тигән атама менән ҡалды. Әммә, ул низағта берҙәм хәрби етәкселеге булмаған ғәрәп илдәренең әрмеләре еңелә.