Ҡараташ (һырт)
| Ҡараташ | |
|---|---|
 | |
| Характеристики | |
| Оҙонлоғо | 17 км |
| Киңлеге | 6 км |
| Бейек нөктәләре | |
| Абсолют бейеклеге | 900 м |
| Урынлашыуы | |
| 52°32′30″ с. ш. 57°52′33″ в. д.HGЯO | |
| Ил | |
| РФ субъекты | Башҡортостан |
| Тау системаһы | Урал тауҙары |
 Ҡараташ Викимилектә | |
Ҡараташ — Башҡортостан (Көньяҡ) Уралындағы һырт. Ул Нәре һәм Егәлге һырты менән берлек тәшкил иткән оло бер тау өлөшө. Белорет районы буйлап Ҡатаҫҡын, Айғыр (Кесе Инйәр йылғаһы ҡушылдыҡтары) һәм Минйәк (Инйәр йылғаһы ҡушылдығы) йылғалары араһында субмеридиональ йүнәлештә һуҙылған. Көньяғында Кесе Ямантау менән сикләнә. Көньяҡтан ул Кесе Инйәр йылғаһына етеп тамамлана.
Һырттың атамаһы Ҡараташ булһа ла, Өфөнән килгән туристар Мәскәүгә Өфө (Уфа) тауы тип атама биреүҙе һорап яҙғандар тигән мәғлүмәт бар. Тау түбәһенә Өфө ҡалаһының гербы төшөрөлгән таҡтасыҡ ҡуйылған [1].
Оҙонлоғо 17 км, төньяҡ өлөшөнөң киңлеге 6 км, көньяҡ өлөшөнөң — 4 км яҡын, абсолют бейеклеге 919 м. Һыртта 600—900 м бейеклектәге 6 түбә айырылып тора. Көньяҡ өлөшөндә яҫы түбәле 2 армыт (оҙонлоҡтары яҡынса 2 км, киңлектәре 0,5—2 км) бар. Көнсығыш һәм көнбайыш битләүҙәре һөҙәк, көнсығыш өлөшө уйпатлыҡ һәм йырындар менән ҡатмарланған; төньяҡ һәм көньяҡ битләүҙәре текә. Егәҙе‑Комаров свитаһының кварцлы, ялан шпатлы алевролиттарынан, балсыҡлы һәүерташтарынан тора. Һырт итәгендә Ҡатаҫҡын, Айғыр, Минйәк йылғалары ҡушылдыҡтары башлана.
Ландшафт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Һырт аҡһыл һоро һәм кәҫле көлһыу тау тупраҡтарында үҫкән ҡарағай ҡатыш ҡайын урмандары менән ҡапланған.
Топонимика
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Түбәлә ҡара таштар бик күп булғанға атамаһы шулай аталған. Хәҙерге ваҡытта йыш ҡына "Гора Уфа" тип атайҙар, хатта рәсми атамаһы тип тә яҙалар [2] .