Әмир битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

'''[[Әмир (титул)|Әмир]]''', '''Эми́р''' ({{lang+ar|امير|принц, кенәз}}) — Шәреҡ һәм Африкалағы ҡайһы бер мосолман илдәрендә  хаким, кенәз титулы,  шулай уҡ был титулды йөрөткән кеше.
* '''Әмир''' әл-мөслимин — әлмөрәүиҙәр дәүләте башлығының рәсми титулы
* [[Әмир әл-хаж]] — Мәккәгә хаж ҡылған мосолмандар башлығы һәм хажиҙар каруаны етәксеһе.  
* '''Әмир''' әл-мөьминин — [[хәлифә]]ләр һәм башҡа мосолман хакимдары титулы.
== Исем-фамилияларҙа ==
Фарсыларға, төркиҙәргә (шул иҫәптән, башҡорттарға)  — ғәрәптән ингән ир-ат исеме,  ғәрәп телендә '''«принц»''', '''«кенәз»''', '''«түрә»''' тигәнде аңлата.

* '''Әмир'''-Солтан I (авар нуцалы)
* '''Әмир'''-Кәбир — Насреддин-шаһ заманында   Персияның премьер-министры (вәзир).
* '''Әмир''' Дамар Коку — судан футболисы..
* '''Әмир''' Мүғиззи — XI—XII быуаттарҙың фарсы-тажик шағиры.
* '''Әмир''' Рәшит Мөхәммәт — Ираҡ сәйәси эшмәкәре, генерал.
* '''Әмир''' Халил — фарсы рәссамы.
* '''Әмир''' әд-Дин — Хубилай заманында һарайҙа ғәрәп архитекторы.
*[[Әмир Хосроу Дәһләүи]], ысын исеме '''Абул-Хәсән Йәмин әд-Дин Хосроу''' ({{lang-fa|ابوالحسن یمین‌الدین خسرو}}, {{lang-ur|{{Nastaliq|ابوالحسن یمین‌الدین خسرو}}}}, {{lang-hi|अबुल हसन यमीनुददीन ख़ुसरो}}; 1253, Патиали, хәҙер Уттар-Прадеш штаты, — 1325, [[Дели]]) — фарсы телле шағир, шулай уҡ һинд телендә лә яҙған

;Рәсәйҙәге һәм Башҡортостандағы шәхестәр
* Ҡорбанов '''Әмир''' Әбәкәр улы  (1909—1966) — Дағстан совет драматургы, актёр, прозаик һәм театр эшмәкәре.  Дағстан АССР-ының халыҡ артисы.
*[[Абдразаҡов Әмир Ғәбделмән улы]] ([[15 ғинуар]] [[1934 йыл]] — [[6 март]] [[2008 йыл]]) — башҡорт театр актёры, кинорежиссёр, сценарист.
*[[Арыҫланов Әмир Солтан улы]] ([[25 сентябрь]] [[1926 йыл]] — [[23 февраль]] [[1987 йыл]]) — рәссам. 1963 йылдан СССР Рәссамдар союзы ағзаһы. [[Башҡорт АССР-ы]]ның атҡаҙанған рәссамы (1986).
*[[Ҡарамышев Әмир Батыргәрәй улы]] ([[7 апрель]] [[1893]] — [[7 август]] [[1918]]) — [[Башҡорт милли хәрәкәте]] эшмәкәре.[[Беренсе донъя һуғышы|Беренсе донъя]] һәм [[Рәсәйҙә Граждандар һуғышы|Граждандар һуғыштарында]] ҡатнашҡан шәхес.
*[[Гәрәев Әмир Сәлимгәрәй улы]] ([[18 февраль]] [[1928]] — [[2 ноябрь]] [[2008]]) — [[башҡорт]] яҙыусыһы, журналист.
* [[Чанышев Әмир Иҙрис улы]] ([[15 ғинуар]] [[1909]] — [[4 апрель]] [[1996]]) — яҙыусы, әҙәбиәт белгесе.
*[[Әминев Әмир Мөхәмәт улы]]  (1953 йылдың 1 ғинуары, [[БАССР]]-ҙың [[Ғафури районы]] [[Һабай (Ғафури районы)|Һабай]] ауылы) — [[башҡорт]] яҙыусыһы, прозаик.
*[[Ишемғолов Әмир Миңләхмәт улы]] ([[22 май]] [[1960]]) — [[Башҡортостан]]дың хужалыҡ һәм йәмәғәт эшмәкәре, ғалим, биология фәндәре докторы (2005), профессор (2006), умартасылыҡ буйынса [[Рәсәй]]ҙә танылған белгес.
* [[Мирсәй Әмир]] (тулы исеме Мирсаяф Мәсәлим улы Әмиров) — татар яҙыусыһы, драматург, прозаик, публицист, йәмәғәт эшмәкәре, [[Татарстан]]дың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре, Ғ. Туҡай исемендәге дәүләт премияһы лауреаты
*[[Солтангәрәев Әмир Миһран улы]] ([[20 февраль]] [[1958 йыл]]) — хоҡуҡ белгесе, дәүләт һәм йәмәғәт эшмәкәре, яҙыусы (документаль проза), публицист.
* [[Моратов Әмир Фәттәх улы]] ([[1926]]—[[2003]]) — педагог, журналист, яҙыусы. БАССР мәктәбенең атҡаҙанған уҡытыусыһы, СССР һәм БАССР журналистар Союзы ағзаһы. [[Бөйөк Ватан һуғышы]]нда ҡатнашыусы
* [[Ҡаҙаҡбаев Әмир Ғайса улы]] ([[9 март]] [[1957]]) — медицина фәндәре кандидаты, әйҙәүсе офтальмолог, юғары категориялы табип
*[[Шамаев Әмир Ғабдрахман улы]] ([[8 август]] [[1929 йыл]] — [[25 март]] [[2017 йыл]]) — медицина эшмәкәре, ғалим-табип, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Медицина фәндәре докторы (1998), профессор (1998). [[Рәсәй Федерацияһы]]ның һәм [[Башҡортостан]]дың атҡаҙанған табибы.
*[[Юлдашбаев Әмир Мырҙағәли улы]] ([[25 октябрь]] [[1940]], [[БАССР]], [[Хәйбулла районы]], [[Аҡъяр (Хәйбулла районы)|Аҡъяр ауылы]] — [[26 апрель]] [[2017]], [[Өфө ҡалаһы]]) — [[башҡорттар|башҡорт]] ғалим-философы һәм дәүләт эшмәкәре, философия фәндәре кандидаты ([[1971]]), [[Башҡортостан Республикаһы]]ның атҡаҙанған мәғариф хеҙмәткәре
* [[Абдразаҡов Асҡар Әмир улы]] ([[11 июль]] [[1969 йыл]]) — сит илдәрҙә лә танылған опера йырсыһы,[[Башҡортостан]]дың халыҡ артисы (1994 йыл)
*[[Абдразаҡов Илдар Әмир улы]] ([[26 сентябрь]] [[1976]]) — Сит илдәрҙә лә танылған [[опера]] [[йыр]]сыһы (бас).
* [[Абыҙгилдин Абрек Әмир улы]]  ([[1 март]] [[1937]] — [[24 декабрь]] [[2013]])- [[СССР]] һәм [[Рәсәй]] рәссамы.

== Топонимика ==
[[Әмир (Асҡын районы)]]
[[Әмир (Стәрлебаш районы)]]
* Әмир —  Израилдәге кибуц.
* Әмир-Орлюк — Ҡырымда юҡҡа сыҡҡан ауыл.
* Әмир-Ҡорт —  Чечен республикаһындағы тау түбәһе.
* Әмир Темур хиёбони ( метро станцияһы)| —  Ташкент метрополитенындағы станция.

== Шулай уҡ ҡара ==
* Гүр-'''Әмир'''
* '''Әмир'''а — ҡатын-ҡыҙ исеме.
{{неоднозначность|фамилии/ивритские/израильские|тёзки|НПы}}