Аҙнабаев Марат Тәлғәт улы
| Аҙнабаев Марат Тәлғәт улы | |||||
| Тыуған көнө | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Тыуған урыны | |||||
| Ил |
СССР, Рәсәй | ||||
| Ғилми даирәһе |
офтальмология | ||||
| Ғилми дәрәжәһе |
медицина фәндәре докторы (1986) | ||||
| Ғилми исеме |
профессор | ||||
| Награда һәм премиялары |
| ||||
| Сайт | |||||
Аҙнабаев Марат Тәлғәт улы (1 февраль 1939 йыл) — ғалим-офтальмолог, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы академигы (1995), медицина фәндәре докторы (1987), профессор (1989). РСФСР‑ҙың (1986) һәм Башҡорт АССР‑ының (1977) атҡаҙанған табибы, Рәсәй Федерацияһының (2004) һәм Башҡортостандың (1991) атҡаҙанған фән эшмәкәре. Башҡорт АССР‑ының 12‑се саҡырылыш Юғары Советы депутаты. Башҡортостан Республикаһының Фән һәм техника өлкәһендәге дәүләт премияһы лауреаты (2011). Почёт (1999), Салауат Юлаев (2004), Абхазия Республикаһының «Намыҫ һәм дан» (2004) ордендары кавалеры.
Т. Ә. Аҙнабаевтың улы, Ҡыпсаҡ ҡәбиләһе бейе, башҡорт тарханы һәм кенәзе Мешәүле Ҡарағужаҡ вариҫы.
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Марат Тәлғәт улы Аҙнабаев 1939 йылдың 1 февралендә Башҡорт АССР-ы Көйөргәҙе районы Яҡшымбәт ауылында тыуған.
1962 йылда Башҡорт дәүләт медицина институтын тамамлағандан һуң шунда уҡ эшләй, шул иҫәптән 1987—2011 йылдарҙа офтальмология кафедраһы мөдире, бер үк ваҡытта 1980—2006 йылдарҙа Өфө күҙ ауырыуҙары ғилми-тикшеренеү институты директоры, 1983 йылдан өлкә-ара күҙ микрохирургияһы етәксеһе.
Ғилми эшмәкәрлеге
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Марат Аҙнабаевтың ғилми эшмәкәрлеге яңы тыуған балаларҙың күҙ ауырыуҙарын диагностикалау һәм операция ярҙамында дауалауҙың яңы алымдарын эшләүгә арналған. Ул 600-ҙән ашыу фәнни хеҙмәт һәм 140‑тан ашыу уйлап табыу авторы. Микрохирургик операцияларҙың яңы ысулдарын, хирургия инструменттарын эшләй. Өфө офтальмологтары ғилми мәктәбенә нигеҙ һала. Уның булышлығы һәм етәкселегендә Күмертау, Сибай, Туймазы, Учалы, Яңауыл ҡалаһы, Салауат районы Малаяҙ ауылындағы дауаханаларҙа офтальмология буйынса микрохирургия үҙәктәре ойошторола; интраокуляр һәм контакт линзалар етештереү буйынса лаборатория асыла.
1997 йылдан — Башҡортостан Республикаһының Офтальмологтар ассоциацияһы президенты.
Фәнни хеҙмәттәре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Руководство по глазной хирургии. М., 1976 (авторҙаш)
- Русско-башкирский толковый словарь медицинских терминов. Уфа, 2007 (авторҙаш)
- Атлас глазной патологии. 2-се баҫ. М., 2013 (авторҙаш).
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Почёт ордены (1999)
- Салауат Юлаев ордены (2004)
- Абхазия Республикаһының «Намыҫ һәм дан» ордены (2004)
- Башҡортостан Республикаһының Фән һәм техника өлкәһендәге дәүләт премияһы лауреаты (2011)
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Аҙнабаев Марат Тәлғәт улы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 29 ғинуар 2021)
Ғалим ваҡытлы матбуғатта
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Т. Шаһманов. Күңел күҙе // Йәшлек, 1995, 28 февр.
- Т. Шаһманов. Атай нигеҙе // Башҡортостан, 2015, 31 март 2018 йыл 23 август архивланған.
- 1 февралдә тыуғандар
- 1939 йылда тыуғандар
- Алфавит буйынса шәхестәр
- Көйөргәҙе районында тыуғандар
- Медицина фәндәре докторҙары
- Почёт ордены кавалерҙары
- Салауат Юлаев ордены кавалерҙары
- РСФСР-ҙың атҡаҙанған табиптары
- Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған фән эшмәкәрҙәре
- Алфавит буйынса ғалимдар
- Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы академиктары
- 12-се саҡырылыш Башҡорт АССР-ы Юғары Советы депутаттары
- Башҡорт дәүләт медицина университетын тамамлаусылар
- Башҡортостандың Фән һәм техника өлкәһендәге дәүләт премияһы лауреаттары
- Башҡорт дәүләт медицина университеты уҡытыусылары
- Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған табиптары
- СССР күҙ табиптары
- XX быуат күҙ табиптары
- Алфавит буйынса күҙ табиптары
- СССР медиктары
- XX быуат медиктары