Тайһары (ҡасаба)
| Ҡасаба | |
| Тайһары Тайсара | |
| Ил | |
|---|---|
| Федерация субъекты | |
| Муниципаль район | |
| Ауыл биләмәһе | |
| Координаталар | |
| Беренсе мәртәбә телгә алынған | |
| Бейеклеге |
463 м |
| Халҡы | |
| Милли состав |
урыҫтар, башҡорттар |
| Почта индексы |
457688 |
| Һанлы танытмалар | |
| Автомобиль коды |
- |
| Код ОКАТО | |
| Код ОКТМО | |
|
| |
.svg)
Тайһары — Рәсәйҙең Силәбе өлкәһе Верхнеурал районындағы ҡасаба. Ҡырһа ауыл биләмәһе составына инә.
Географияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Райондың көньяҡ-көнбайыш өлөшөндә, Башҡортостан Республикаһы менән сиккә яҡын, Тайһары йылғаһы буйында урынлашҡан.
Район үҙәге Верхнеуралға тиклем алыҫлыҡ автомобиль юлы буйлап 39 км[2].
Этимологияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Крайҙы өйрәнеүсе Николай Иванович Шуваловтың топонимик һүҙлегендә атамаға: «Тайһары, ҡасаба, Верхнеурал районы. Башҡорттарҙа элек таралған Тайһары тигән төрки ир-ат исеменән, нигеҙе — һары — «жёлтый», тай — исем һүҙ төркөмөнә хас киҫәксә» тигән аңлатма бирә[3]
Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Ҡасаба 1890 йылда Тайһары тип йөрөтөлгән буш ятҡан ерҙә төҙөлгән Һәм Верхнеурал өйәҙенең Тамъян-Түңгәүер улусына ҡараған шәхси утар урынында үҫкән[4] .
Халҡы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Халык саны динамикасы:
| Гомуми демографик күрсәткечләр[5] | |||||
| Дөйөм халыҡ һаны | 2010 йылда енси состав | ||||
| 2002 | 2010 | ир-аттар | ҡатын-ҡыҙҙар | ||
| 458 | 396 | 183 | 213 | ||
2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре: урыҫтар (74%), башҡорттар (20%).[6]
Урамдары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Йылға аръяғы,
- Киров,
- Ленин,
- Тыныслыҡ,
- Йәштәр,
- Таулы,
- Келәт,
- Мәктәп.
Инфраструктураһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Фельдшер-акушерлыҡ пункты[7].
- Башланғыс мәктәп (Смеловка урта мәктәбе филиалы)[8].
- Балалар баҡсаһы[9].
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Шувалов Н.И. От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь. – Изд. 2-е, испр. и доп. – Челябинск: Южно-Уральское кн.изд-во, 1989. – 158 с.
Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ Тома официальной публикации итогов Всероссийской переписи населения 2010 года по Челябинской области. Том 1. «Численность и размещение населения Челябинской области». Таблица 11. Челябинскстат. Дата обращения: 13 февраль 2014. Архивировано 13 февраль 2014 года.
- ↑ Расстояние от Верхнеуральска до Тайсара на сайте www.avtodispetcher.ru
- ↑ Шувалов Н.И. От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь
- ↑ Челябинская область. Энциклопедия. В 7 томах. www.encyclopedia.ru. Дата обращения: 26 август 2019. Архивировано 26 август 2019 года.
- ↑ Численность и размещение населения Челябинской области. Таблица 11 2019 йыл 2 апрель архивланған..
- ↑ «Халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре 2002.», <http://std.gmcrosstata.ru/webapi/jsf/guestUserGuide.jsp?tableViewTabForm:_idcl=tableViewTabForm:j_id_jsp_1807425244_41&tableViewTabForm_SUBMIT=1&javax.faces.ViewState=8df2zF%2F30JdRqQUnDyAJB7uPztaProtW9GCDP9riU6vi7I1f5N3Sg5oSn1ZJrQxqsEBHHPL%2BMR9QP9w%2FObfO8XHjGC2iBZu03Ab8VvwoRa7M%2BIlhhvePIinZy34ZldQ3qNO%2FBA%3D%3D>. Проверено 11 сентябрь 2014.
- ↑ Устав муниципального учреждения здравоохранения "Верхнеуральская центральная районная больница" / утвердил С. Н. Хабин. — Верхнеуральск, 2011. — С. 4. — 10 с. Архивная копия от 27 октябрь 2020 на Wayback Machine
- ↑ Общие сведения. МОУ «Смеловская СОШ». Дата обращения: 24 октябрь 2020. Архивировано 26 октябрь 2020 года.
- ↑ Муниципальное дошкольное образовательное учреждение «Детский сад «Колосок» п. Тайсара». Дата обращения: 24 октябрь 2020. Архивировано 31 март 2022 года.