Бөҙрәханала (хикәйә)

Бөҙрәханала
Нигеҙләү датаһы	1883
Атамаһы	В цирульне
Сәнғәт формаһы	хикәйә
Баҫма йәки тәржемә	At the Barber's[d]
Автор	Чехов Антон Павлович
Әҫәрҙең теле	урыҫ теле
Нәшер ителеү ваҡыты	7 февраль 1883
Место действия	Рәсәй империяһы
Авторлыҡ хоҡуғы статусы	🅮[d] һәм 🅮[d]

Бөҙрәханала  —Антон Павлович Чехов яҙған хикәйә. 1883 йылда яҙылған, тәүге тапҡыр 1883 йылдың 7 февралендә «Зритель» журналының 10-сы һанында «Драма в цирульне» исеме аҫтында: Человек без селезенки ҡултамғаһы менән баҫыла.

Баҫмалар

Рассказ А. П. Чеховтың «Бөҙрәханала» хикәйәһе 1883 йылда яҙылған, тәүге тапҡыр 1883 йылдың 7 февралендә «Зритель» журналының 10-сы һанында «Драма в цирульне» исеме аҫтында: Человек без селезенки ҡултамғаһы менән баҫыла. Хикәйә А. Ф. Маркс нәшер иткән А. П. Чехов әҫәрҙәре йыйылмаһына индерелгән.

Был йыйылма өсөн автор хикәйәләге персонаждар образдарын һәм уларҙың телен үҙгәрткән.

Чехов тере саҡта хикәйә венгр, немец, поляк, серб-хорват, фин, чех һәм швед телдәренә тәржемә ителә.

Сюжет

Иртә таңда Калуга ҡапҡаһы янында урынлашҡан бөҙрәхананың хужаһы, Макар Кузьмич Блесткин, үҙ оҫтаханаһын йыйыштырыу менән булыша. Ишектәге ҡыңғырауҙы тартып, йортҡа Макар Кузьмичтың суҡындырған атаһы, Эраст Иваныч Ягодов, килеп инә. Ул слесарлыҡ менән шөғөлләнә һәм бөҙрәхананан байтаҡ алыҫта торған Ҡыҙыл быуа янынан уҡ сәс алдырырға килгән.

Ягодов эше тығыҙлығына зарлана ла үҙенең сәсен татарҙарҙыҡы кеүек тап-таҡыр итеп ҡырыуҙы һорай. Хужа уның сәсен ала. Әңгәмә барышында Макар Кузьмичтың күҙе төшөп йөрөгән Ягодовтың ҡыҙын Шейкинға йәрәштереүе асыҡлана. Нишләп бының шулай килеп сығыуына Макар Кузьмич бик ныҡ хайран ҡала, сөнки Макар Кузьмичтың атаһы үлгәс, Ягодов унан диван һәм ун һум аҡса алып тора ла кире ҡайтарып бирмәй.

Ягодов Макар Кузьмичты битәрләй башлай: «Һинән ниндәй кейәү егете, Макар? Һин кейәү егетеме? Аҡсаң да, дәрәжәң дә юҡ, һөнәрең дә бүстәк кенә… Шейкиндың «залогта ғына мең ярым һум аҡсаһы ята».

Быны ишеткән Макар Кузьмич башҡаса эшләй алмай һәм ул Ягодовҡа үҙ янынан сығып китергә ҡуша. Эраст Иванычтың башы яртылаш ҡырылған көйөнсә ҡала һәм ул каторгаға ебәрелгән яуызға оҡшап тора. Ул башын шәл менән урай ҙа бөҙрәханан сығып китә. Иртәгеһенә ул яңынан килә һәм ҡалған сәсен ҡырыуҙы һорай. Әммә Макар Кузьмич унан эшләйәсәк эшенә алдан уҡ аҡса түләүҙе талап итә. Эштең былайға боролоуы Ягодовҡа бер ҙә оҡшамай — аҡсаға сәс алдырыуҙы ул байлыҡтан ҡотороуға һанай. Ул бер һүҙ ҙә әйтмәйенсә бөҙрәхананан сығып китә һәм ҡырылған сәсенең үҙенән-үҙе үҫеп еткәнен көтә. Ярым таҡыр башлы көйөнә ул ҡыҙының туйында йөрөй.

Экранлаштырыу

1977 йылда А. П. Чехов хикәйәләре, шул иҫәптән «Бөҙрәханала» хикәйәһе, мотивтары буйынса Мосфильмда «Смешные люди!» нәфис фильмы төшөрөлә. Уны сценарисы һәм ҡуйыусыһы — Михаил Швейцер. Бөҙрәханасы Макарҙы Валерий Золотухин, Ягодов ролен Евгений Перов уйнай.

Баҫмалар

• Чехов А. П. В цирульне // Чехов А. П. Полное собрание сочинений и писем: В 30 т. Сочинения: В 18 т. / АН СССР. Ин-т мировой лит. им. А. М. Горького. — М.: Наука, 1974—1982.
• Anton Čechov, Racconti ; traduzione di Agostino Villa, Vol. I, Torino: Einaudi, 1950
• Anton Čechov, Tutte le novelle , Vol. I: Teste in fermento ; introduzione e traduzione di Alfredo Polledro, Milano: Biblioteca Universale Rizzoli, 1951
• Anton Čechov, Racconti e novelle ; a cura di Giuseppe Zamboni; traduzione di Giovanni Fccioli, introduzione di Emilio Cecchi; appendice critica a cura di Maria Bianca Luporini, Coll. I grandi classici stranieri, Firenze: G. C. Sansoni, 1963, Vol. I, pp. {0}[13]{/0}} (1936)
• Anton P. Čechov, Tutti i racconti , Vol. I: Primi racconti: 1880—1885 ; a cura di Eridano Bazzarelli, Coll. I grandi scrittori di ogni paese, Serie russa, Tutte le opere di Čechov, Milano: Mursia, 1963
• A. Cechov, Opere , Vol. 1: Romanzi brevi e racconti: 1880—1884 ; a cura di Fausto Malcovati; traduzione di Monica Gattini Barnabò, Roma: Editori Riuniti, 1984, ISBN 88-359-2699-8

Әҙәбиәт

• Voir Dictionnaire Tchekhov, Page 77, Françoise Darnal-Lesné, Édition L’Harmattan, 2010, ISBN 978 2 296 11343 5.
• Chez le barbier, traduit par Madeleine Durand, André Radiguet, Bibliothèque de la Pléiade, éditions Gallimard, 1967, ISBN 978 2 07 0105 49 6.
• Ettore Lo Gatto, «Racconti di Čechov

|Rasskazy». In: Dizionario Bompiani delle Opere e dei Personaggi di tutti i tempi e di tutte le letterature, Milano: Bompiani, 2005, vol. VIII, pp. 7854-55, ISSN 1825-78870.

• Чернышёва С. В. Функции повторов в прозе А. П. Чехова. Иваново {0}[13]{/0}} (1936)

Һылтанмалар

• Чехов А. П. В цирульне 2017 йыл 11 май архивланған.. Оригинальный русский текст
• А. В. Иванова. Семантика жеста в рассказе «В цирульне»