Вавель соборы
Изге Станислав һәм Вацлав соборы (пол. Św Bazylika archikatedralna. I Stanisława św. Wacława) — рим католик сиркәүенең Краков архиепархияһының архикафедраль соборы, кесе базилика статусын йөрөтә. Краковта Вавель ҡалҡыулығында урынлашҡан, күп кенә Польша дәүләте башлыҡтарының кәшәнәләре урыны булып тора.
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Хәҙерге ғибәҙәтхана урынында элек ике башҡа бина урынлаша: изге Вацлав кафедраль костёлы (1020 йылда төҙөлгән һәм 1038 йылда чех кенәзе Бржетислав тарафынан емерелгән) һәм 1142 йылда епископ һәм ыҙа сигеүсе Станислав Щепановскийҙың изгеләндерелгән өс нефлы костелы. Был бина 1305 йылда янғында зыян күрә, тик Изге Леонардтың Криптаһы ғына ҡала.
Һуңынан бер нисә йылдан һуң епископ Нанкер өсөнсө готика ҡорамы төҙөй башлай. Краков 1609 йылға тиклем Польшаның баш ҡалаһы булғас, кафедраль собор бер үк ваҡытта һарай яны ҡорамы булып хеҙмәт итә, ә ер аҫты кәшәнәләрендә Польша королдәре ерләнә.
Вавель соборы алдағы быуаттарҙа күп тапҡыр үҙгәртеп ҡорола. Бина тирәләй часовнялар төҙөлә, улар араһында король Сигизмундтың (Зигмунт) часовняһы бар, был ренессанс архитектураһының әҫәре, итальян төҙөүсеһе Бартоломео Береччиның (1533) эше.
XIV быуатта Вавель ҡалҡыулығы нығытмаһының өлөшө булараҡ төҙөлгән Зигмунт манараһында «Зигмунд» ҡыңғырауы бар. Ул Польшала иң билдәле ҡығырау һәм илдең милли символы булып тора.
1399 йылда архикафедраль соборҙа Польша королеваһы изге Ядвига ерләнә, ә XVII быуатта собор уртаһында изге Станислав Щепановскийҙың мавзолейы төҙөлә.
1931 йылдың 28 мартында собор Малополь воеводлығының мәҙәниәт ҡомартҡыһы реестрына индерелә.
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ 1,0 1,1 archINFORM (нем.) — 1994.
- ↑ 2,0 2,1 Реестр памятников — 2022.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Michał Rożek, Krakowska na wawelu katedra. Wydawnictwo św. BM Stanisława Krakowskiej Archidiecezji, 1989 kraków
Памятник культуры Малопольского воеводства[1]: регистрационный номер А-7 от 28 марта 1931 года.
Вавель соборы Викимилектә |