Википедия:Викификатор

Викификатор — вики-тексты вики-разметканың һәм башҡорт типографикаһының ҡайһы бер ҡағиҙәләренә ярашлы автоматик эшкәртеү ҡоралы. Мөхәррирләү тәҙрәһе өҫтөндәге төймәгә баҫып тоҡандырыла һәм текстың айырып алған өлөшөн, ә текст өлөшө айырылмаһа, тотош тексты эшкәртә.

Яҡшыртылған ҡоралдар панелендә Викификатор төймәһе:
Иҫке ҡоралдар панелендә викификатор төймәһе:

Викификатор JavaScript телендә яҙылған һәм уның коды MediaWiki:Gadget-wikificator.js битендә урынлаштырылған.

Үҙеңдең вики-сайтыңа Викификатор ҡуйыу буйынса тәҡдимдәр Википедия:Викификатор/Ҡуйыу өсөн ҡулланма битендә бирелгән.

Эште һүрәтләү

Эшкәртелмәй торған текст

Тексты эшкәрткәндә викификатор түбәндәгеләргә ҡағылмай:

<nowiki>, <pre>, <source>, <code>, <tt>, <math>, <gallery>, <chem> тегтары эсенә алынған текстар
буш юлдан башланған текстар (форматланмаған текст)
{{шаблондар}}
http://тышҡы һылтанмалар
[[эске һылтанмалар]] (һылтанма тексы ссылки һуңынан| йәшерелмәй)
<бөтә төр тегтар> ( башҡалары)
="таблицалар атрибуттары"

Алмаштырыуҙар

Инглиз Википедияһынан мәҡәләләрҙе күсереүҙе унификациялау һәм ябайлаштырыу өсөн түбәндәгеләр алмаштырыла:

[[Category: → [[Категория:
[[File: / [[Image: / [[Һүрәт: → [[Файл:

Вики-разметкаға HTML-тегтар:

 һәм  → '''текст'''
 һәм  → ''текст''
<hr> → ----

Типографикаға ярашлы:

№№ → №
' (һүҙҙәр эсендә берәрле машина яҙмаһы апострофы) → ’ (типография апострофы)

HTML-мнемоникалар Юникод символдарына алмаштырыла (ҡалыптар мөхитендә һүндерелгән):

© → ©
§ → § (127-нән артығыраҡ кодтар өсөн)
√ → √ (7F-тан артығыраҡ кодтар өсөн)

Ҡайһы бер ҡушылмалар ҙа символдарға алмашына:

Алмашыналар	Символға
(tm)	™
+-	±
~=	≈
...	…
<< >>	"
^2	²
^3^[1]	³

Дефис, минус һәм тире

Викификатор минусҡа (−) алмаштыра:

алдында — буш ара, артында һан булған дефисты
«sup>» йә «sub>» эҙлегенән һуң килгән һәм һан алдында торған дефисты.

Минустарҙы эшкәрткәс, Викификатор оҙон тиреға (—) алмаштыра:

ҡыҫҡа тирены (–)
ике яғында буш ара булған дефисты ( - )
юл башындағы дефисты (тура телмәр)
ике яҡтан өсәр йә дүртәр һан булған дефисты (1985-1991)
рим цифрҙары араһындағы дефисты (VII-IX)
икешәр йә өсәр итеп ҡуйылған дефистарҙы ( -- һәм --- ), буш аралар йә цифрҙар менән уратылған дефистарҙы (1941--1945)

Ябай һандар менән уратылған дефисты Викификатор эшкәртмәй. Был күп мәғәнәлелеккә юл ҡуймаҫ өсөн кәрәк: «Вәлигә 3—4 йәш [тире кәрәк] булғанда, ул, 3—4 йәшлек [тире кәрәк] башҡа балалар 3−4=−1 [минустар кәрәк] икәнен аңламайҙыр, тип уйлай ине».

Тырнаҡтар

Викификатор тәүҙә текстағы бөтә тырнаҡтарҙы (« » “ ”„) ябай тырнаҡтарға (") алмаштыра, шунан башҡорт тексы ҡағиҙәләренә ярашлы итеп ҡабаттан ҡуйып сыға: "ябай тырнаҡтар" — «шыршы тырнаҡтарға», ә тырнаҡтар эсендәге тырнаҡтар „тәпәй тырнаҡтарға“ әйләндерелә.

Буш араларҙы эшкәртеү

Артыҡ буш аралар алып ташлана:

юл аҙағында
рәттән бер нисәү булғанда (берәү ҡала)
өтөр алдында: «һүҙ , һүҙ» → «һүҙ, һүҙ»
нөктәле өтөр алдында: «һүҙ ; һүҙ» → «һүҙ; һүҙ»
түңәрәк йәйә асылғас һәм ябылыр алдынан: «бегемот ( гиппопотам )» → «бегемот (гиппопотам)»
йылдар һәм быуаттар диапазонында: «1988 — 1995» → «1988—1995»
төшөрмәләр алдында: слово <ref>...</ref> → слово<ref>...</ref>

Төшөп ҡалған буш аралар өҫтәлә:

һөйләм аҙағындағы нөктәнән һуң: «һүҙ.Һүҙ» →«һүҙ.Һүҙ» → «һүҙ. Һүҙ»
өтөрҙән һуң: «һүҙ,һүҙ» → «һүҙ, һүҙ».

Вики-разметканы уҡыу уңайлыраҡ булһын өсөн, төшөп ҡалған буш аралар ҡуйыла:

* # : тамғаларынан һәм уларҙың юл башындағы комбинацияларынан һуң
баштар тирәләй (==А== → == А ==)
баш алдында буш юл булмаһа, буш юл ҡуйыла
баштан һуң торған буш юл алып ташлана.

Өҙөлмәҫ буш аралар ҡуйыу

Өҙөлмәҫ буш аралар түбәнге осраҡтарҙа ҡуйыла:

Тамға артынан һуң килгән тире алдында (юлдан юлға күскәндә тире алдағы текстан айырылмаһын өсөн). Мәҫәлән, «Мостай Кәрим — халыҡ шағиры».
Рус, башҡорт һәм башҡа телдәрҙәге инициалдарҙа. Мәҫәлән, «А.С. Пушкин» → «А. С. Пушкин».
Процент (%) йәки промилле (‰) тамғаһы алдынан. Мәҫәлән, «5% һәм 16,7‰» «5 % һәм 16,7 ‰» тип үҙгәртеләсәк. Был «5%-лы» кеүек ҡыҫҡартмаларға ғына ҡағылмай.
«№» йәки «§» тамғаларынан һуң һан килгәндә.
«һ. б.», «б. э. т.», «б. э.» кеүек ҡыҫҡартмаларҙа.
«м», «мм», «см», «дм», «км», «г», «кг», «мг», «с» кеүек үлсәү берәмектәре алдында торған һандарҙан һуң, шулай уҡ «млн», «млрд», «трлн» кеүек ҡыҫҡартмалар алдынан.
«й.», «йй.», «б.», «бб.» ҡыҫҡартмалары алдындағы һандарҙан һуң.

Градустар

Викификатор төшөп ҡалған градус билдәләрен дә ҡуя. Мәҫәлән:

+4 C → +4 °C
-20 F → −20 °F

Градус билдәһе алдынан өҙөлмәҫ буш ара ҡалдыра.

Һылтанмаларға алыу

Викификатор айырым һүҙҙәрҙе йә һүҙбәйләнештәрҙе викилаштыра.

[[2009]] йылда → [[2009 йыл]]да
[[2009 йылда кино|2009]] йылда → [[2009 йыл кинола|2009 йылда]]
[[Луиджи д’Амброзио|Луиджи]] д’Амброзио → [[Луиджи д’Амброзио]]
[[борсаҡ|борсаҡлы]] → [[борсаҡ]]лы
[[:en:pea|борсаҡ]]лы → [[:en:pea|борсаҡлы]]

Һуңғы ике осраҡ «ҡойроҡта» бәләкәй хәрефтәр булһа ғына эшләй хәреф.

Викификатор белдереүҙәре

Викификатор һеҙҙең браузерҙа эшләй алмай. Wikificator can not work in your browser.: Был осраҡта икенсе браузер ҡулланырға кәрәк.

Викификатор был биттәге ТОТОШ тексты эшкәртәсәк. Дауам итергәме?: Тимәк, браузерҙа JavaScript айырым өлөштө генә эшкәртергә бирмәй. Викификатор тотош тексты эшкәртһен өсөн OK, тигәнгә баҫығыҙ.

Викификатор фекер алышыу биттәрен тотош эшкәртмәй.: Хәбәрегеҙҙе айырығыҙ — шул өлөш кенә эшкәртелер.; Викификатор, фекер алышыу биттәрендә берәүҙән күберәк ҡултамға күрһә, тексты эшкәртеүҙән баш тарта (бөтә таҡ мөхиттәрҙә һәм 4 «Википедия» мөхитендә). Кәрәкһеҙгә башҡаларҙың хәбәрҙәрен төҙәтергә ярамай.

Билдәле проблемалар

"Индерелгән «тырнаҡтар»" буш аранан һуң йә юл башында ғына дөрөҫ эшкәртелә.

Әгәр Викификатор тексты боҙһа

Тексты эшкәртеүҙәге хаталар тураһында Википедия буйынса фекер алышыу:Викификатор тигән биттә яҙырға кәрәк. Сығанаҡ тексты ла, уның ниндәйгә әүерелдерелгәнен дә, дөрөҫө нисек булырға тейешен дә, шулай уҡ үҙеңдең браузерыңдың атамаһын һәм версияһын да күрһәтеү талап ителә.

Һирәк булһа ла Викификаторҙың эшкәртеү ҡағиҙәләренә һыймаған текст осрай (мәҫәлән, «автор тексы» цитатаһы), бындай осраҡта уны <nowiki></nowiki> тегтары менән уратырға йә {{no wikify}} ҡалыбына ултыртырға кәрәк. Шулай итһәң, Викификатор уны эшкәртмәй. Мәҡәләнең буласаҡ мөхәррирҙәре өсөн эргәһендәге комментарийҙа  тигән яҙманы ҡуйырға була.

Ҡайһы берҙә тыныш билдәһенән һуң буш ара кәрәкмәй, Викификатор ҡыҫылмаһын өсөн {{нөктә}}, {{өтөр}}, {{ике нөктә}} тигән ҡалыптар ҡуйырға кәрәк. Ҡулланыу миҫалдары был ҡалыптарҙың документацияһында бар.

Киңәйтеүҙәр

Викификатор өсөн үҙ киңәйтеүҙәрегеҙҙе булдыра алаһығыҙ. Уларҙың коды Викификаторға индерелгән алмаштырыуҙарҙан һуң (тырнаҡтар ҡуйыуҙан башҡа) үтәләсәк.

Киңәйтеү коды яҡынса ошолай:

window.wfPlugins = window.wfPlugins || [];
window.wfPlugins.push(function (txt, r) {
// бында һеҙҙең алмаштырыуҙар
// Мәҫәлән: r(/<br\s?\/>/g, '<br>');
});

Уны үҙегеҙҙең common.js йә тоташтырылыусы башҡа скрипта урынлаштырырға кәрәк.

Әгәр алмаштырыуҙарығыҙҙы ҡалыптарҙы йәшергәнгә тиклем башҡарырға кәрәк булһа, wfPlugins тигән дәүмәлде wfPluginsT тигәнгә алмаштырырға кәрәк.

Ҡайһы бер киңәйтеүҙәрҙе көйләүҙәрҙә тоҡандырып була:

Википедия:Гаджеттар/Орфографияны төҙәтеү
Википедия:Гаджеттар/ISBN

Шулай уҡ ҡарағыҙ

Иҫкәрмәләр

↑ Өҙөмтә хатаһы: <ref> тамғаһы дөрөҫ түгел; nodigit төшөрмәләре өсөн текст юҡ

[nodigit-1] Өҙөмтә хатаһы: <ref> тамғаһы дөрөҫ түгел; nodigit төшөрмәләре өсөн текст юҡ

[1]