Лутон

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Лутон
ингл. Luton
Рәсем
Рәсми атамаһы Luton
Этнохороним Lutonian
Дәүләт Flag of the United Kingdom (1-2).svg Бөйөк Британия
Административ-территориаль берәмек Luton[d] һәм Бедфордшир[d]
Историческое графство Бедфордшир[d]
Һыу ятҡылығы буйында урынлашҡан Ли (приток Темзы)[d]
Халыҡ һаны 213 052 кеше (2019)[1]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек 160 метр
Сәғәт бүлкәте UTC±0:00[d]
Туғандаш ҡала Бергиш-Гладбах[d][2][3], Вольфсбург[2], Бургуэн-Жальё[d][2][4], Эскильстуна[d][5][2] һәм Шпандау[d][2][6]
Сиктәш Центральный Бедфордшир[d], Хемел-Хемпстед[d], Хаугтон-Риджис[d] һәм Данстейбл[d]
Майҙаны 43,35 км²
Почта индексы LU
Рәсми сайт luton.gov.uk
Урынлашыу картаһы
Статистическая область Luton/Dunstable Urban Area[d]
Тема иҡтисады economy of Luton[d]
Беренсе яҙма телгә алыу VI быуат
Урындағы телефон коды 01582
Карта
Commons-logo.svg Лутон Викимилектә


Лутон (ингл.  Luton [ˈluːtən], местна. [ˈluːʔən]) — Англияның Бедфордшир тантаналар графлығындағы унитар берәмеккә айырылған ҡалаһы.

Лондондың Лутон аэропорты, 1938 йылда асыла, ул Британияның төп аэропорттарының береһе. Шулай уҡ ҡалала Бедфордшир университеты урынлашҡан.

Эшләпә етештереү ҡалаһы булараҡ Лутон элек-электән билдәле. Шулай уҡ ул йыл һайын банк каникулы ваҡытында үткәрелә торған традицион карнавал булараҡ та билдәле. Был бер көнлөк карнавал Европала иң ҙур карнавал булып тора.

Тарих[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

1997 йылдың 1 апрелендә элекке метрополия булмаған район Бедфордшир графлығы унитар берәмеге тип үҙгәртелгән.

Географияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Лутон ҡалаһы 43 км² территорияны биләп, көньяҡта, көнбайышта һәм төньяҡта Үҙәк Бедфордшир унитар берәмектәре менән, көнсығыштан Хартфордшир тантаналар графлығы менән сиктәш.

Халыҡ[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Ҡала территорияһында 184 371 кеше йәшәй, халыҡ тығыҙлығы уртаса 253 4 кеше/км²[7] Халыҡ һаны буйынса 2014 йылда бында йәшәүсе халыҡ 205 000 кеше тәшкил иткән[8].

Сәйәсәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Лутон унитар берәмектәр советы тарафынан идара ителә, 48 депутаттан тора, унда 19 һайлау округы бар[9]. Һуңғы һайлау һөҙөмтәләре буйынса советтағы 36 урынды лейбористар биләй[10].

Иҡтисад[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Лутон унитар берәмек территорияһында, «Лутон» аэропорты, EasyJet авиакомпанияһының штаб-фатиры урынлашҡан. Бында шулай уҡ Vauxhall маркалы автомобилдәр етештереүсе завод (General Motors корпорацияһына ҡарай) бар; Икенсе бөтә донъя һуғышы ваҡытында бында Черчилль исемендәге танктар сығарылған.

Спорт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Лутонда «Лутон Таун» профессиональ футбол клубы нигеҙләнгән, ул 2014/2015 миҙгелендә 2-се лигала сығыш яһай. «Лутон Таун» үҙ стадионында дәғүәсе «Кенилворт Роуд» командаһын ҡабул итә (уны 10 226 тамашасы ҡараған).

Белем[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Ҡалаһында университеты урынлашҡан.

Билдәле шәхестәр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Артур Хейли[11] — яҙыусы
  • Майкл Гордон Питерсон — иң билдәле британ тотҡоно
  • Хенсль джей — төркөмө ҡатнаша Union Джан төркөмө ҡатнашыусыһы

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

luton.gov.uk — Лутона рәсми сайты  (инг.)