Төньяҡ-Көнсығыш дәүләт университеты

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Төньяҡ-Көнсығыш дәүләт университеты
Нигеҙләү датаһы 1960
Логотип
Рәсми атамаһы Северо-Восточный государственный университет
Эшмәкәрлек төрө Юғары белем[1] һәм school education[d][1]
Дәүләт  Рәсәй
Административ-территориаль берәмек Магадан
Урын Магадан
Уҡыусылар һаны 4100
Баш компания (ойошма, предприятие) Рәсәй Федерацияһының Фән һәм юғары белем биреү министрлығы[d][2]
Рәсми сайт svgu.ru
Социаль селтәрҙә күҙәтеүселәр 1004
Карта

Төньяҡ-Көнсығыш федераль университеты менән бутамағыҙ

Төньяҡ-Көнсығыш дәүләт университеты — (рус. Северо-Восто́чный государственный университе́т) — административ үҙәге Магадан ҡалаһында урынлашҡан Магадан өлкәһе юғары уҡыу йорто, классик университет.

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1955 йылда асылған педагогия техникумы нигеҙендә уның уҡыу корпустарын, дөйөм торлаҡ, күпселек уҡытыусыларын алып, 1960 йылда Магадан дәүләт педагогия институты ойошторола[3]. 1961 йылдың 3 сентябрендә яңы асылған юғары уҡыу йортонда өс факультетта (тарих-филология, педагогика, физика-математика) белем биреү башлана. 1961 йылда көндөҙгө уҡыу бүлегенә 200, ситтән тороп уҡыу бүлегенә 75 студент ҡабул ителә[4]. 1965 йылда башланғыс синыфтар уҡытыусылары, 1966 йылда юғары белемле тарих, урыҫ теле һәм әҙәбиәте, физика һәм математика уҡытыусыларының тәүге сығарылышы була.[5]

1970 йылда 800 кешегә иҫәпләнгән яңы уҡыу корпусы төҙөлгәс, унда гуманитар факультеттар студенттары уҡый башлай.[6].

1970—1980 йылдарҙа тарих-филология факультеты үҙ ике факультетҡа: тарих факультеты һәм рус теле һәм әҙәбиәте факультетына бүленә, өҫтәмә рәүештә сит телдәр факультеты ойошторола [7].

1980-йылдар аҙағы — 1990-йылдар башында тарих факультеты социаль-гуманитар факультет, физика һәм математика факультеты тәбиғәт фәндәре һәм математика факультеты итеп, әҙерлек бүлеге Вузға әҙерлек һәм һөнәри йүнәлеш биреү үҙәге итеп үҙгәртелә.[7].

1992 йылда Магадан дәүләт педагогия институты Халыҡ-ара педагогия университеты итеп үҙгәртелә. 1997 йылда Төньяҡ халыҡ-ара педагогия университетын һәм Хабаровск техник университетын (хәҙерге Тымыҡ океан дәүләт университеты) Магадандағы филиалын (1977 йылда асылған булған) берләштереү юлы менән яңы юғары уҡыу йорто — Төньяҡ халыҡ-ара университеты ойошторола[8].

2007 йылдың июненән уҡыу йортоноң тулы исеме— Юғары белем биреү дәүләт мәғариф учреждениеһы «Төньяҡ-Көнсығыш дәүләт университеты», ҡыҫҡартылған атамаһы — Төньяҡ-Көнсығыш дәүләт университеты (ТКДУ).

Ректорҙары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Юғары уҡыу йортоноң төрлө йылдарҙағы етәкселәре[7]:

  • Севильгаев Георгий Федорович (1961—1962) — педагогия фәндәре докторы, профессор.
  • Куликов Михаил Иванович (1962—1965) — тарих фәндәре докторы, профессор.
  • Крюков Вениамин Федорович (1965—1968) — иҡтисад фәндәре кандидаты, доцент.
  • Трофимов Алексей Сергеевич (1968—1974) — тарих фәндәре кандидаты, профессор.
  • Лахин Лев Александрович (1974—1982) — философия фәндәре кандидаты, доцент.
  • Кокорев Евгений Михайлович (1982—2006) — философия фәндәре докторы, профессор[9].
  • Широков Анатолий Иванович (2006—2014) — тарих фәндәре докторы, профессор.
  • Корсун Петрович Романы (2014 й.) — педагогия фәндәре кандидаты, доцент[10][11].

Структураһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Университет структураһы 1 институтты - Политехник институт - һәм 6 факультетты үҙ эсенә ала:Биология фәндәре; Ер тураһындағы фән; Педагогия фән һәм мәғариф; Төҙөлөш техникаһы һәм технологияһы; Иҡтисад; Әҙәбиәт ғилеме һәм тел ғилеме.

Фәнни эшмәкәрлеге[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1992 йылда университетта аспирантура асыла, унда уҡытыу биш һөнәр буйынса алып барыла[12]

2019 йылда аспиранттар әҙерләү 6 һөнәр буйынса алып барыла

Аспирантура асылған ваҡыттан 120-нән ашыу кеше (аспирант, дәғүәсе, юғары уҡыу йорттары уҡытыусылары) кандидатлыҡ диссертацияһы яҡлаған[13].

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. ↑ 1,0 1,1 Severo-Vostočnyj gosudarstvennyj universitet // Чешская национальная авторитетная база данных
  2. ↑ Единый Государственный Реестр Юридических Лиц, ЕГРЮЛ
  3. ↑ Постановление Совета Министров РСФСР № 1761 от 22 ноября 1960 г. «Об открытии педагогического института в Магадане».
  4. ↑ Первый на Северо-Востоке, 2010, с. 12—13
  5. ↑ Первый на Северо-Востоке, 2010, с. 17—18
  6. ↑ Первый на Северо-Востоке, 2010, с. 17
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Первый на Северо-Востоке, 2010
  8. ↑ Постановление Правительства РФ № 4 от 6 января 1998 г. «О Северном международном университете» 2019 йыл 7 ноябрь архивланған.
  9. ↑ Ректор в 1982—1992 годах, президент университета на правах ректора в 1993—2006 годах.
  10. ↑ С 2014 года был исполняющим обязанности ректора, с 2016 года — ректор.
  11. ↑ В Северо-Восточном государственном университете прошли выборы ректора. Вести-Магадан (17 ноябрь 2016). Дата обращения: 19 октябрь 2019.
  12. ↑ Первый на Северо-Востоке, 2010, с. 49
  13. ↑ Первый на Северо-Востоке, 2010, с. 49—50

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Первый на Северо-Востоке: 50 лет Северо-Восточному государственному университету / Под общ. ред. А. И. Широкова; авт.-сост. Л. П. Бирюкова. — Магадан: Охотник, 2010. — 138 с. — ISBN 978-5-905090-01-1.
  • Зайцев Р. М. — Становление Магаданского государственного педагогического института// Россия и Китай: история и перспективы сотрудничества: материалы VI международной научно-практической конференции (Благовещенск — Хэйхэ, 16-18 мая2016 г.). Выпуск 6. С. 42-44.
  • Крупнейший на Северо-Востоке университет отметил 55-летний юбилей // MagadanMedia.ru, 20 ноября 2015

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Северо-Восточный государственный университет 2020 йыл 29 ноябрь архивланған.

«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Төньяҡ-Көнсығыш_дәүләт_университеты&oldid=1186093» битенән алынған