Этноцид
Этноцид — мәҙәниәттәрҙе юҡ итеү йәки юйыу[1].
Геноцид һәм этноцид терминдарының юридик һәм фәнни ҡулланылыш тарихын анализлап, Бартоломе Клаверо, "геноцид кешеләрҙе үлтерә, ә этноцид айырым йәндәрҙе үлтереү юлы менән социаль мәҙәниәттәрҙе үлтерә" тип, улар араһындағы айырманы күрһәтә. Мартин Шоу әйтеүенсә, этноцид, мәҙәни геноцид булараҡ, физик геноцидтың төп компоненты булып тора[2]. "Этноцид" һәм "этник таҙартыу" терминдары оҡшаш булһа ла, уларҙың маҡсаттары төрлө. "Этник таҙартыу" термины геноцидты инҡар итеү өсөн эвфемизм булараҡ тәнҡитләнә, ә "этноцид" киреһенсәгә булышлыҡ итергә тырыша[3][4].
Мәҙәни геноцид һәм этноцид кеүек төшөнсәләр төрлө контекстарҙа ҡулланылғанлыҡтан, геноцид антропологияһы уларҙың закондарға һәм сәйәсәткә индерелеүен һәм сығарылыуын тикшерә.
Һүҙҙең килеп сығышы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Лингвист һәм юрист Рафаэль Лемкин, 1943 йылда геноцидты "грек һүҙе генос (раса, ҡәбилә) һәм латин һүҙе цид (үлтереү)" союзы булараҡ уйлап таба, шулай уҡ этноцид альтернатив формаһы булараҡ тәҡдим итә, шул уҡ концепцияны сағылдыра, грекса этнос (милләт) урынына генос ҡуллана. Әммә геноцид термины этноцидҡа ҡарағанда күпкә киң таралыу ала[5].
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ Martin Shaw. What is Genocide. — Polity. — P. 66–67. — ISBN 978-0-7456-3182-0.
- ↑ Martin Shaw. What is Genocide. — Polity. — P. 66–67. — ISBN 978-0-7456-3182-0.
- ↑ Heiskanen, Jaakko (2021-10-01). «In the Shadow of Genocide: Ethnocide, Ethnic Cleansing, and International Order». Global Studies Quarterly 1 (4). DOI:10.1093/isagsq/ksab030. ISSN 2634-3797.
- ↑ Watch, Genocide 'Ethnic Cleansing' is a euphemism used for genocide denial. genocidewatch (28 июнь 2023). Дата обращения: 16 ғинуар 2024.
- ↑ Martin Shaw. What is Genocide. — Polity. — P. 66–67. — ISBN 978-0-7456-3182-0.