Ғәссәниҙәр битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Ук}}'''Ғәссәниҙәр''' ({{Lang-ar|الغساسنة}} ''Әл-Ғәсәсинә'' йәки {{Lang|ar|الغسانيون}} ''Әл-Ғәссәсийүн'') — боронғо [[Ғәрәбстан ярымутрауы|Ғәрәбстанда]] хакимлыҡ иткән династия .

== Тарихы ==
Был династияны ҡайһы берҙә ҡанбабаларының исеме менән Али Жәфнә тип тә атайҙар. Улар [[Йемен]]дан төньяҡҡа табан күсенеп [[Рим империяһы]] сиктәрендә төпләнә. Ғәссән йылғаһы буйында урынлашҡанлыҡтан, уларҙы Ғәссәни тип атайҙар.
[[Файл:Alheeralgharbi.jpg|мини|слева|Ғәссәниҙәр батшаһы Арета Жәбәл улының башняһы ]]
636 йылға тиклем Көнсығыш Фәләстиндә ([[Иордания]]) хакимлыҡ иткәндәр. Левантта төпләнеп, Ғәссәниҙәр әкренләп ғәрәп батшалығын ''Салихиҙарҙы'' бөтөрә, [[Византия империяһы]]ның клиент-дәүләте булып, улар менән бергә фарсы [[Сәсәниҙәр|Сәсәниҙәргә]] һәм уларҙың ғәрәп вассалдары Ләхмиҙәргә ҡаршы һуғыша<ref name="saudiaramcoworld.com">Saudi Aramco World: The Kind of Ghassan. Barry Hoberman. http://www.saudiaramcoworld.com/issue/198302/the.king.of.ghassan.htm {{Webarchive}} Accessed 31 January 2014.</ref><ref name="bury">{{Китап|заглавие=History of the Later Roman Empire from the Death of Theodosius I. to the Death of Justinian, Part 2|издательство=courier dover publications|ссылка=https://books.google.com/books?id=JxWifqqPtUcC&lpg=PP1&pg=PP1#v=onepage&q&f=false|ref=bury|автор=bury, john}}</ref>.

Ғәссәниҙәр ерҙәре рим биләмәләрен урындағы ҡәбиләләрҙең һөжүменән һаҡлаған буфер зонаһы булып тора.

529 йылда император Юстиниан I [[Әл-Харис ибн Жәбәл]]де [[Сүриә]] һәм [[Фәләстин]] хакимы тип иғлан итә, ғәрәптәр өсөн — батша, византийҙар өсөн патриций титулы бирә.

=== Дине ===
Ғәссәниҙәр Яковит православие сиркәүенә ҡарай.

Батшалыҡ Византия тарафынан 585 йылда юҡҡа сығарыла, әммә 629 йылда, мосолмандарҙан ҡурҡыу арҡаһында, тергеҙелә. Левантты мосолмандар баҫып алғандан һуң бик аҙ ғәссәниҙәр мосолман булып китә; дәүләттең күпселек халҡы христиан булып ҡала һәм хәҙерге [[Иордания]], [[Фәләстин]], [[Израиль]], Сүриә һәм [[Ливан]] сиктәрендә мәлкит һәм Сүриә общиналарына ҡушыла<ref name="Bowersock">{{Китап|заглавие=Late Antiquity: A guide to the Postclassical World|издательство=[[Издательство Гарвардского университета|Harvard University Press]]|ссылка=https://books.google.com/books?id=c788wWR_bLwC&printsec=frontcover&dq=Late+Antiquity%22+-+Bowersock/Brown/Grabar&hl=en&sa=X&ei=eSfCUMiIEIeCjALz04Fw&redir_esc=y#v=onepage&q=Late%20Antiquity%22%20-%20Bowersock/Brown/Grabar&f=false|ref=Bowersock|автор=Bowersock, G. W.; Brown, Peter; Grabar, Oleg}}</ref>.

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}

== Әҙәбиәт ==
{{Refbegin|2}}
* ''[[Французов, Сергей Алексеевич (историк)|Французов С. А.]]'' [http://www.pravenc.ru/text/Гассаниды.html ГАССАНИДЫ]: Православная энциклопедия.
* Yasmine Zahran: ''Ghassan Resurrected.'' Stacey International Publishers, London 2007.
* Almaqhafi, Awwad: ''Qabayl Wa Biton Al-Arab''
* Almsaodi, Abdulaziz; ''Tarikh Qabayl Al-Arab''
* Bosra of the Ghassanids in the [[Catholic Encyclopedia]] ''[http://www.newadvent.org/cathen/02707a.htm Newadvent.org]''
* Fergus Millar: «Rome’s 'Arab' Allies in Late Antiquity». In: Henning Börm — Josef Wiesehöfer (eds.), ''Commutatio et Contentio. Studies in the Late Roman, Sasanian, and Early Islamic Near East''. Wellem Verlag, Düsseldorf 2010, pp. 159—186.
* {{Книга|заглавие=Rome in the East: The Transformation of an Empire|автор=Ball Warwick|место=L.|издательство=[[Routledge]]|год=2000|isbn=04-152-4357-2|издание=First edition|allpages=546|isbn2=978-0-415-24357-5|ref=Ball}}
* {{книга |заглавие=The Barbarian Plain: Saint Sergius Between Rome and Iran |место=Berkeley and Los Angeles |издательство=[[University of California Press]] |год=1999 |isbn=0-520-21685-7 |ссылка=https://books.google.com/books?id=UC5v4mgERxwC |ref=Fowden |язык=en |автор=Fowden, Elizabeth Key}}
* {{Книга|заглавие=The Roman eastern frontier and the Persian Wars. Part II, AD 363-630 : a narrative sourcebook|ответственный=edited and compiled by Geoffrey Greatrex and Samuel N.C. Lieu|место=L.|издательство=Routledge|год=2002|isbn=04-151-4687-9|allpages=xxvii, 373|isbn2=978-0-415-14687-6|ref=Sourcebook}}
* {{Книга:Энциклопедия ислама. 2-е издание|[[Шахид, Ирфан|Shahîd I.]]|Ghassān|volume=2|pp=462—463|ref=Shahîd}}
* {{Книга|заглавие=[[:iarchive:byzantium-and-the-arabs-in-the-sixth-century-volume-1-part-1|Byzantium and the Arabs in the Sixth Century]]|автор=Shahîd Irfan|место=Washington|издательство=[[Dumbarton Oaks]]|год=1995|isbn=978-0-88402-214-5|volume=I|ref=Shahîd}}
{{Refend}}

{{Тышҡы һытанмалар}}
[[Категория:Сүриә тарихы]]
[[Категория:Урта быуат Азия хакимдары]]