Ҡымыҙлыҡ үләне

Ҡымыҙлыҡ үләне
Ҡымыҙлыҡ үләне. Сәскә атыусы үҫемлектең дөйөм күренеше.
Фәнни классификация
Домен:  Эукариоттар Батшалыҡ:  Үҫемлектәр Аҫҡы батшалыҡ:  Йәшел үҫемлектәр Бүлек:  Сәскәлеләр Класс:  Ике өлөшлөләр Тәртип:  Malvales Ғаилә:  Oxalidaceae Ырыу:  Oxalis Ырыу:  Ҡымыҙлыҡ үләне
Халыҡ-ара фәнни исеме
Oxalis acetosella L. (1753)
Синонимдар
См. текст
Викитөркөмдә Систематика Викиһаҡлағыста рәсемдәр ITIS   518005 NCBI   341461 EOL   582420 GRIN   g:401793 IPNI   374612

Ҡымыҙлыҡ, ҡуян үләне (рус. Кисли́ца обыкнове́нная, лат. Oxális acetosélla) —ҡымыҙлыҡ һымаҡтар (Oxalidaceae) ғаиләһенән күп йыллыҡ үлән үҫемлек, бейеклеге 5-10 см. Май-июнь айҙарында аҡ сәскә ата.

Таралыуы

Ҡымыҙлыҡ үләне ғәҙәттә ылыҫлы йә ҡатнаш урмандарҙа үҫә. Европа, Кавказ, Төркиә, Ҡытай, Монголия, Төньяҡ ,Америкала таралған. Рәсәйҙә Европа өлөшөндә, Кавказда, Себерҙә, Алыҫ ,Көнсығышта үҫә. Башҡортостандың Ҡариҙел, Асҡын, Нуриман, Ҡалтасы, Дыуан райондарында күпләп осрай.

Ҡымыҙлыҡ үләне О. В. Томе, «Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz», 1885 китабынан ботаник иллюстрация

Һулдан уңға. Дөйөм күренеше. Япрағы. Сәскәһе. Емеше.

Әҙәбиәт

• Губанов И. А., Киселёва К. В., Новиков В. С., Тихомиров В. Н. 856. Oxalis acetosella L. — Кислица обыкновенная // Иллюстрированный определитель растений Средней России. В 3-х томах — М.: Т-во науч. изд. КМК, Ин-т технолог. иссл, 2003. — Т. 2. Покрытосеменные (двудольные: раздельнолепестные). — С. 511. — ISBN 9-87317-128-9.  (рус.)
• Ғүмәров В.З. Тыуған яҡтың шифалы үҫәмлектәре. —Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1996. -160 б. ISBN 5-295-01499-1

Һылтанмалар

• Ҡымыҙлыҡ. «Башҡортостан» гәзитендә мәҡәлә 2016 йылдың 9 март көнөндә архивланған.