Бабил батшалары
Был исемлектә боронғо Бабилда хакимлыҡ иткән 11 династия һанала.
I Бабил (амори) династияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- б.э.т. яҡ. 1895—1881 йылдар: Суму-абум
- б.э.т. яҡ. 1881—1845 йылдар: Суму-ла-Эль
- б.э.т. яҡ. 1845—1831 йылдар: Сабиум
- б.э.т. яҡ. 1831—1813 йылдар: Апиль-Син
- б.э.т. яҡ. 1813—1793 йылдар: Син-мубаллит
- б.э.т. яҡ. 1793—1750 йылдар: Хаммурапи
- б.э.т. яҡ. 1750—1712 йылдар: Самсу-илуна
- б.э.т. яҡ. 1712—1684 йылдар: Абиешу
- б.э.т. яҡ. 1684—1647 йылдар: Амми-дитана
- б.э.т. яҡ. 1647—1626 йылдар: Амми-цадука
- б.э.т. яҡ. 1626—1595 йылдар: Самсу-дитана
II Бабил династияһы (Диңгеҙ Иленең I династияһы)
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- 1. Илиман (б.э.т. XVIII быуаттың һуңғы өстән бер өлөшө)
- 2. Иттин-линиби
- 3. Дамик-илишу II
- 4. Ишкибаль
- 5. Шушши
- 6. Гулькишар
- 7. Пешгаль-дарамаш
- 8. Адара-каламма
- 9. Акуруланна
- 10.Меламкур-курра
- 11.Эйягамиль
Кассиҙарҙың иртә осор хакимдары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Бабил хакимдары булмайҙар, әммә уларҙың нумерацияһы ғәҙәттә Бабилдың Касси династияһы батшалары нумерацияһында дауам иттерелә.
- 1. Гандаш (б.э.т. яҡ. 1741 — 1726)
- 2. Агум I Большой (б.э.т. яҡ. 1726 — 1704)
- 3. Каштилиаш I (б.э.т. яҡ. 1704 — 1683)
- 4. Каштилиаш II (б.э.т. яҡ. 1683 — 1674)
- 5. Абиратташ
- 6. Урзикурумаш
- 7. Кхарбашикхи
- 8. Типтакзи
III Бабил (Касси) династияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү](б.э.т. яҡ. 1595 — 1157) 440 йыл идара итә
- 1. Агум II (б.э.т. яҡ. 1595 — 1571)
- артабан бер нисә тиҫтә йыл буйы кем батша булғаны билдәле түгел
- 2. Бурна-Буриаш I
- 3. Каштилиаш III
- 4. Улам-Буриаш
- 5. Агум III
- 7. Караиндаш I
- 8. Кадашман-Харбе I
- 9. Куригальзу I
- 10. Кадашман-Эллиль I
- б.э.т. яҡ. 1376 — 1347: Бурна-Буриаш II
- б.э.т. яҡ. 1347 — 1346: Караиндаш II
- б.э.т. яҡ. 1346 — 1346: Нази-Бугаш
- б.э.т. яҡ. 1346 — 1324: Куригальзу II
- б.э.т. яҡ. 1324 — 1297: Нази-Марутташ
- б.э.т. яҡ. 1297 — 1280: Кадашман-Тургу
- б.э.т. яҡ. 1280 — 1265: Кадашман-Эллиль II
- б.э.т. яҡ. 1265 — 1256: Кудур-Эллиль
- б.э.т. яҡ. 1256 — 1243: Шагаракти-Шуриаш
- б.э.т. яҡ. 1243 — 1231: Каштилиаш IV
- б.э.т. яҡ. 1231 — 1226: Эллиль-надин-шуми
- б.э.т. яҡ. 1226 — 1224: Кадашман-Харбе II
- б.э.т. яҡ. 1224 — 1219: Адад-шум-иддин
- б.э.т. яҡ. 1219 — 1188: Адад-шум-уцур
- б.э.т. яҡ. 1188 — 1174: Мели-Шиху
- б.э.т. яҡ. 1174 — 1161: Мардук-апла-иддин I
- б.э.т. яҡ. 1161 — 1160: Забаба-шум-иддин
- б.э.т. яҡ. 1160 — 1157: Эллиль-надин-аххе
IV Бабил династияһы (Исиндың II династияһы)
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү](б.э.т. яҡ. 1156 — 1026) 128 йыл идара итә
- б.э.т. яҡ. 1156 — 1138: Мардук-набит-аххи-шу
- б.э.т. яҡ. 1138 — 1131: Итти-Мардук-балати
- б.э.т. яҡ. 1131 — 1125: Нинурта-надин-шуми
- б.э.т. яҡ. 1125 — 1103: Навуходоносор I (Набу-кудурри-уцур I)
- б.э.т. яҡ. 1103 — 1099: Эллиль-надин-апли
- б.э.т. яҡ. 1099 — 1081: Мардук-надин-аххе
- б.э.т. яҡ. 1081 — 1068: Мардук-шапик-зери
- б.э.т. яҡ. 1068 — 1046: Адад-апла-иддин
- б.э.т. яҡ. 1046 — 1045: Мардук-аххе-эриба
- б.э.т. яҡ. 1045 — 1033: Мардук-зер...
- б.э.т. яҡ. 1033 — 1026: Набу-шуму-либур
V Бабил династияһы (Диңгеҙ Иленең II династияһы)
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү](б.э.т. яҡ. 1025 — 1004) 21 йыл идара итә
- б.э.т. яҡ. 1025 — 1008: Симбар-Шику
- б.э.т. яҡ. 1008 — 1008: Эа-мукин-зери
- б.э.т. яҡ. 1008 — 1004: Кашшу-надин-ахи
VI Бабил династияһы (Бази династияһы)
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү](б.э.т. яҡ. 1004 — 984) 20 йыл идара итә
- б.э.т. яҡ. 1004 — 987: Эулмаш-шакин-шуми
- б.э.т. яҡ. 987 — 984: Нинурта-кудурри-уцур I
- б.э.т. яҡ. 984 — 984: Ширикти-Шукамуна
VII Бабил династияһы (Элам династияһы)
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү](б.э.т. яҡ. 984 — 979) узурпатор, элами, 5 йыл идара итә
- б.э.т. яҡ. 984 — 979: Мар-бити-апла-уцур
VIII Бабил династияһы («Э» династияһы)
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү](б.э.т. яҡ. 979 — 732) 248 йыл идара итә
- б.э.т. яҡ. 979 — 943: Набу-мукин-апли
- б.э.т. яҡ. 943 — 943: Нинурта-кудурри-уцур II
- б.э.т. яҡ. 943 — 941: Мар-бити-аххе-иддин
- б.э.т. яҡ. 941 — 900: Шамаш-мудаммик
- б.э.т. яҡ. 900 — 885: Набу-шум-укин I
- б.э.т. яҡ. 885 — 852: Набу-апла-иддин
- б.э.т. яҡ. 855 — 851: Мардук-бел-усати
- б.э.т. яҡ. 855 — 827: Мардук-закир-шуми I
- б.э.т. яҡ. 827 — 813: Мардук-балассу-икби
- б.э.т. яҡ. 813 — 802: Баба-ах-иддин
5 билдәһеҙ батшаның идаралығы.
- б.э.т. VIII быуат башы: Нинурта-апла…
- б.э.т. VIII быуат башы: Адад-шум-ибни
- б.э.т. .VIII быуаттың беренсе яртыһы: Мардук-бел-зери
- б.э.т. VIII быуаттың беренсе яртыһы: Мардук-апла-уцур
- б.э.т. VIII быуат уртаһы: Эриба-Мардук
- б.э.т. яҡ. 754 — 748: Набу-шум-ишкун
- б.э.т. яҡ. 748 — 734: Набонасар
- б.э.т. яҡ. 734 — 732: Набу-надин-зери
- б.э.т. яҡ. 732 — 732: Набу-шум-укин II
IX Бабил династияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү](б.э.т. яҡ. 732 — 627) 104 йыл идара итә
- б.э.т. 732 — 729: Набу-мукин-зери
- б.э.т. 729 — 727: Тиглатпаласар III
- б.э.т. 727 — 722: Салманасар V
- б.э.т. 722 — 710: Мардук-апла-иддин II
- б.э.т. 710 — 705: Саргон II
- б.э.т. 705 — 703: Синаххериб
- б.э.т. 703 — 703: Мардук-закир-шуми II
- б.э.т. 703 — 702: Мардук-апла-иддин II
- б.э.т. 702 — 700: Бел-ибни
- б.э.т. 700 — 694: Ашшур-надин-шуми
- б.э.т. 694 — 693: Нергал-ушезиб
- б.э.т. 693 — 689: Мушезиб-Мардук
- б.э.т. 689 — 681: Синаххериб
- б.э.т. 681 — 669: Асархаддон
- б.э.т. 669 — 648: Шамаш-шум-укин
- б.э.т. 648 — 627: Кандалану
X Яңы Бабил (халдей) династияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]б.э.т. 626 до н. э. — б.э.т. 538 88 йыл идара итә
- б.э.т. 626 — 605: Набополассар (Набу-апла-уцур)
- б.э.т. 605 — 562: Навуходоносор II (Набу-кудурри-уцур II)
- б.э.т. 562 — 560: Амель-Мардук
- б.э.т. 560 — 556: Нергал-шарр-уцур
- б.э.т. 556 — 556: Лабаши-Мардук
- б.э.т. 556 — 539: Набонид (Набу-наид)
- б.э.т. 556 — 539: Валтасар (Бел-шар-уцур) Хакимдаш
Фарсыларға ҡаршы ихтилалдар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- 1. б.э.т. 522 — Навуходоносор III (Нидинту-Бел)
- 2. б.э.т. 521 — Навуходоносор IV (Араха, Халдитаның улы)
- 3. б.э.т. 484 — Бел-шиманни
- 4. б.э.т. 482 — Шамаш-эрибу
Б.э.т. 539 йылда Бабилды фарсы батшаһы Кир II ғәскәре баҫып ала, ул үҙ аллылығын юғалта. Фарсы хакимлығына ҡаршы ике ихтилалды баҫтырғандан һуң (б.э.т. 484, 482 йылдар), Ксеркс I Бабилдан Бэла-Мардуктың алтын һынын алып сыға һәм ҡаланы автономиялы статустан мәхрүм итә.