Азурит
Уҡыу көйләүҙәре
| Азурит | |
|---|---|
| Эре кристаллы Ҡытай азуриты | |
| Формула | Cu3(СО3)2(ОН)2 или (CuCO3)2•Cu(OH)2 |
| Сингония | Моноклин |
| Төҫө | асыҡ зәңгәр, ҡуйы зәңгәр, йәшкелт |
| Һыҙат төҫө | шыйыҡ зәңгәр |
| Ялтырауығы | быяла |
| Үтә күренеүсәнлеге | яҡтылыҡ үткәрә, үтә күренмәүсән |
| Ҡатылығы | 3,5 — 4 |
| Йәбешеүсәнлеге | уртаса (100) |
| Һыныусанлығы | мурт |
| Тығыҙлығы | 3,5—4 г/см³ |
Азури́т (франц. azur — баҡыр дигидроксодикарбонаты (II)|Cu3(СО3)2(ОН)2]] баҡыр зәңгәре, карбонаттар классына кереүсе минерал, малахит төркөмөндә. Баҡыр миҡдары 55,3%-ҡа тиклем. Ҡуйы зәңгәр төҫтә, быяла һамаҡ ялтыр. Ҡатылығы 3,5-4, ыуалыусан. Тығыҙлыгы 3,7-3,9 г/см3. Азурит кислоталарҙа эрей (углекислый газ бүленеп сыға). Ваҡ кристалларҙан торған друзалар, тоташ бөртөклө массалар рәүешендә була.
Башҡортостанда алтын-полиметалл һәм баҡыр колчеданы ятҡылыҡтарының окисланыу зонаһында осрай. Ҡимәтле баҡыр мәғдәне. Зәңгәр буяу эшләү өсөн сеймал булып тора.
Ҡыҙыҡлы факттар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Иң ҙүр азурит киҫәге Нью-Йорк тәбиғәт музейында һаҡланы. Ул «Йырлаусы таш» тип атала. Аризона штаты «Коппер Куин» (ингл. Copper Queen) шахтаһында табылған минерал ауырлығы 4,5 тонна.
Фотографиялар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]-
Азурит
-
Азуриттан яһалған минерал пигмент
-
Азурит кристалдары
Сығанаҡтар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Башҡорт энциклопедияһы(недоступная ссылка) (баш.)
- Татар энциклопедияһы 2013 йыл 7 декабрь архивланған.