Ағастан йорттар төҙөү

Ағастан йорттар төҙөү — төҙөлөштөн төрө.

Ағас конструкциялары (АК) ҡамиллаштырыу юлдары

АК-ларҙың яңы төрҙәр сығартыу (йәбештерелгән, фанера, двутавр)
комбинация конструкцияларын сығартыу (ағас менән бетон, ағас менән тимер)
яңы берләштереү төрҙәре
киңлек конструкцияларҙы ҡулланыу, шулай уҡ үҙендә нагрузка тотоу һәм сикләү функциялары берләштергән.

Ағас конструкцияларының яҡшы яҡтары:

ағас — тәбиғи ресурс
ағас — еңел эшкәртелә алған материал
химик бирешмәүсәнлеге
ағас — еңел материал. Мәҫәлән ағас тығыҙлығы — 500 кг/м³, тимерҙен — 7850 кг/м³, тимер-бетон — 2500 кг/м³.
юғары сағыштырма ныҡлығы R/γ. Ағас — 2,6 *10^5 МПА; сталь — 2,7 *10^5 МПА; тимер-бетон — 0,7 *10^5 МПА;

Столяр әйберҙәре

Йәбештерелгән брустан тәҙрәләр, ишектәр, түбәһе, басҡысҡтар һ. б. нәмәләр эшләйҙәр.

Йәбештерлгән брусты етештереү

Ағастын ныҡлығы уның сүс-ҡат төҙөлөшө менән бәйле. Ағастын ныҡлығы көстөн йүнәлеше ҡушылыуҙан бәйле: сүсҡа буйға, мөйөш артынан, сүсҡа поперек.
Температура ағастын ныҡлығына йоғонто итә.
Температура үҫеүҙән ағастын ныҡлығы кәмей, температура кәмей — ныҡлыҡ үсә. Температура 0 градустан түбән булғас, ағастағы һыу өшөй: ағас бигерәк тә ныҡлы була, йәкин ағас мурт була. Температура үсеүҙә упругость модуле кәмей. Ағас өсөн стандарт температураһы — + 20 градус. Тәржемә итеү формулаһы (10-50 градус сиктәрендә): R20=Rt+β(t-20), МПА. β- корректировка коэффициенты (мәҫәлән ҡыҫыуҙа β=3,5).
Ағастын ботаҡтары ағас ныҡлығына йоғонто итә. Rб=0,27 R, ҡайҙа Rб-ағасты һуҙыу ваҡытта, ботаҡ менән. Rҡ=0,6 R, ҡайҙа Rҡ-ағасты ҡысыу ваҡытта, ботаҡ менән.
Ағас брусы төҙөлөштә ҡулланыу өсөн, унын поперечное сечение > 50 см2 булырға тейеш.

Ағастын сереүе һәм сереү менән көрәшеү

Сереү — ағастын сирләүе, ағасты боҙған грибоктар эше менән бәйле. Грибки спора менән размножаться итәләр. Споралар ағаста үҫәләр. Уларҙан ептәр сыға — гифиялар. Гифинан грибницалар сығалар -мицелиялар.
Грибоктар бүленә

урман грибоктар. Улар үҫкән ағаста ғына үҫәләр. Ағастын ныҡлығын кәметмәйҙәр. Сәләмәт ағасҡа зыян килтермәйҙәр.
бирт грибоктар. Складта ятҡан ағаста үҫәләр. Ағастын ныҡлығын кәметәләр. Сәләмәт ағасҡа зыян килтермәйҙәр.
өй грибоктар. Эксплуатацияланған ағаста үҫәләр. Ағастын ныҡлығын ныҡ кәметәләр. Сәләмәт ағасҡа зыян килтерә

Грибок ағаста тыуыр өсөн шартар булырға тейеш:

Грибоктын спора, семя булырға тейеш
W- дымлылыҡ кәрәк. W>30 % грибок үсешә башлай. W>70 % грибок үҫеү туҡтай.
кислород кәрәк
температура 3 градустан 60 градусҡа тиклем. Түбәнге температура (<3 градус) грибок эшен туҡтата. Юғары температура (>60 градус) грибокты үлтерә һәм ағаста ҡара тап сыға.

Ағастын сереүе 2 этаптарҙан тора:

Целюлоза шәкәрләү, с получением водорастворимая глюкоза

C6H10O5+H20---C6H12O6

окисление глюкозы с выделение углекислого газа

C6H12O6+6O6-----6CO2+6H20+Q (выделение тепла)

Сереү реакцияғы йылылыҡ биреү менән үтә. Төҙөлөштә 30 % ағас сереғән ағасты ремонтлауға бара.

Конструктив көрәш.

түбә конструкцияғв ябай булырға тейеш. Уклон 1/10 — 1/12 ситтәрендә. Ағас ситлеге түбәнге отметкаһы +0.50 юғарыраҡ.
гидротеплоизоляция слойдарҙы дөрөҫ эшләү.

Химик көрәш Химик көрәш — ағасты антисептиктар менән пропитывать итеү. Антисептиктар бүленә:

Водорастворимые. Йорттарҙын эсендә ҡулланыла. Где исключено попадание влаги.
растворимые в органических растворителях. В неотапливаемых зданиях. Күперҙәрҙә.
майлы. Асыҡ һауала ҡулланыла.

Фотогалерея

Максимовтар ғәйләһенең өйҙөн фронтоны (Түбәнге Новгород губернаһы Валки ауылы). Санкт-Петербургтағы Урыҫ музейы экспонаты.
Йәбештерелгән брус
йәбештерелгән брус төрҙәре
Йәбештерелгән брустан каркас-фахверкы. Рәсәйҙә беренсе «Актив йорто» төҙөү.
Йәбештерлгән брустан Ҡыш-Бабай йорто, майҙаны 900 м²
Йәбештерлгән брустан өй
йәбештерелгән брустан өйҙөн террасаһы
ағас йортонон интерьеры
ағас йортонон интерьеры
ағас йортонон интерьеры

ағас йортонон интерьеры
Йәбештерлгән брустын ламелдары әҙерләү.
йәбештерлгән брустын зарезок бәйләү юлы
Пресс
Профилирующий станок
Йортто брустан төҙөү

Һылтанмалар

Башҡорт энциклопедияһында мәкәлә(недоступная ссылка)