Ағиҙел уйпатлығы
| Ағиҙел уйпатлығы |
Ағиҙел уйпатлығы, Ағиҙел депрессияһы (Тау алды депрессияһы; рус. Бельская депрессия) — Урал алды бөгөлөнөң беренсе дәрәжәләге эре кире тектоник структураһы. Палеозой һәм палеозой алды ултырмаларында күренә. Башҡортостан (Көньяҡ) Уралының көнбайыш битләүе буйлап һуҙылған. Оҙонлоғо 150 км, киңлеге 25-45 км.
Тасуирламаһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Төньяҡта Ҡаратау ҡалҡыуы, көньяҡта Шихан-Ишембай биләне, көнбайышта Благовещен уйпатлығы, көнсығышта Башҡорт мегантиклинорийы менән сиктәш. Урта өлөшө субкиңлек Инйәр-Тоҙйылға бөгөлө менән ҡатмарланған.
Ағиҙел депрессияһы уның үҙәк өлөшөндә ултырма тоҡомдарҙан тора һәм өс ярусҡа бүленә:
- түбәнге — көңгөргә тиклемге, пермь, боронғо ултырмалар
- урта — көңгөр, пермь һәм түбәнге триас ултырмаларын үҙ эсенә ала
- көңгөр тоҙҙарының уйпатлыҡтары һәм мульдалары.
Топонимикаһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Исеме Ағиҙел йылғаһынан алынған, уның бассейнында көнсығыштан көнбайышҡа — Ағиҙел һәм Кама йылғаларына ҡарата уртаҡ ауышлығы бар.
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Карст Башкортостана. УФНЦ Институт геологии. Уфа. 2005
- Геология СССР, М. 1964
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Е.В.Логин. Бельская депрессия. БАШКИРСКАЯ ЭНЦИКЛОПЕДИЯ. ГАУН РБ «Башкирская энциклопедия» (2015—2017). Дата обращения: 7 апрель 2017.(недоступная ссылка)
|
Был геология буйынса тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ. |