Бейһартинг монастыры
| Бейһартинг монастыры | |
| Нигеҙләү датаһы | 1130 |
|---|---|
 | |
| Дәүләт | Германия[1] |
| Административ-территориаль берәмек | Тунтенхаузен[d][1] |
| Ғәмәлдән сыҡҡан дата | 1803 |
| Мираҫ статусы | мәҙәниәт ҡомартҡыһы[d] |
 | |
 Бейһартинг монастыры Викимилектә[1] | |
Бейһартинг монастыры (нем. Kloster Beyharting) — бавария коммунаһы Тунтенһаузендың (Үрге Бавария) шул уҡ атамалы районында урынлашҡан һәм Мюнхен һәм Фрайзинг архиепархияһына ҡараған элекке августин монастыры; даими урын канониктар төйәгенә яҡынса 1130 йылда нигеҙ һалынған Бавариялағы секуляризация барышында — 1803 йылда таратылған. Элекке монастырь сиркәүе мәхәллә приход сиркәүе булып киткән, ә 1920 йылдарҙа монастырҙың үҙенең биналары ҡарттар йорто булып хеҙмәт иткән; 1997 йылдан монастырь ҡаралтылары урындағы католик общинаһыныҡы — уларҙың күп йыллыҡ ремонты 2005 тамамланған.
Тарихы һәм тасуирламаһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Монастырь Иоанн Суҡындырыусыға Креститель, арналған, уға 1130 йыл тирәһендә Джудит — Тагео (Тагено) Пихартингендың тол ҡатыны — уның ағаһы Мегингоз менән берлектә нигеҙ һалған. Монастырь янындағы тәүге сиркәүҙе 1130 йылда Зальцбург архиепискобы Конрад күрһәтмәһе буйынса епископ Роман фон Гурк изгеләндергән. XIII быуатта уҡ монастырҙа мәктәп һәм XIX ыуатта емертелгән ҙур китапхана булған. Үҙгәртеп ҡороу. яҡынса 1420 йыл тирәһендә монастырь сиркәүе лә, шулай уҡ бөтә биналар комплексы ла готика стилендә үҙгәртеп ҡоролған; пробст Иоһанн II Заальдорф (1451—1458) осоронда сиркәү хоры үҙгәртеп ҡоролған. Мадонна Тунтенһаузенға хаж ҡылыу башланған, был монастырға һиҙелерлек килем килтергән — яйлап ғибәҙәт ҡылыуҙы ойоштороу канониктарҙың төп эшмәкәрлегенә әйләнгән.
1569 йылдар тирәһендә монастырь «тәьҫир итерлек» фрескалар менән биҙәлгән булған; сиркәү хаж буйынса 1627йылдан алып 1630 йылдар осоронда 1584 йылда янған ғибәҙәт ҡылыу сиркәүе үҙгәртеп ҡоролған — курфюрст Максимилиан I был эшкә аҡса бүлеүҙә ҡатнашҡан һәм ҡорамға яңы алтарь бүләк иткән. Реформация, башланғандан һуң, Иоһаннес Һеринг (1623—1645) һәм Кристиан Шойһенштуль (1645—1686) идара иткән осорҙа, монахтар общинаһында байтаҡ эске реформалар булған. Утыҙ йыллыҡ һуғыш осоронда монастырҙы швед ғәскәрҙәре өс тапҡыр талаған: 1632, 1646 һәм 1648 йылдарҙа; шуға ҡарамаҫтан, XVII быуатта үҙенең ер биләмәләрен күпкә киңәйтә алған. 1668 һәм 1670 йылдар араһында йыл араһында иң Мюнхендан килгән архитектор Константин Бадер етәкселегендә монастырь сиркәүен реконструкциялаған һәм үҙгәртеп ҡорған. 600 йыллығын байрам итеү уңайынан, 1730 йыл тирәһендә, Иоһанн Баптист Циммерманн сиркәү фрескаларын тулыландырған, ә ризница һәм төп корпус иртә рококостилендә биҙәлгән.
Бавариялағы: секуляризация барышында 1803 йылда монастырь таратылған: шул вҡ ваҡытта 1807 йылға тиклем канониктар шәхси милеккә күскән элекке монастырь биналарында йәшәүен дауам иткән; монастырь һуңғараҡ мәхәллә сиркәүенә әйләнгән. 1920 йылда элекке бинала ҡарттар йорто асылған. 1996 йылда биналар католик сиркәүе фондына күсерелгән булған: 1997 йылдан монастырь ҡаралтылары урындағы католик мәхәллә сиркәүенә ҡарай. Эске бинаһына 2002 йылда үткәрелгән ремонт эштәре ваҡытында, монастырға нигеҙ һалыусының ҡалдыҡтары табылған — улар 2003 йылдың 9 февралендә мәхәллә сиркәүенә күсерелеп ерләнгән. 2005 йылдың 20 ноябрендә ун ике йыллыҡ ремонт эштәренең тамамланыуы тантаналы билдәләнгән; 2019 йылда монастырь бинаһында балалар баҡсаһы һәм община йыйылыштары бинаһы урынлашҡан — шулай итеп, улар йыш ҡына саралар һәм күргәҙмәләр үткәреү өсөн ҡулланылған.
Шулай уҡ ҡарағыҙ
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Бирклинген монастыры
- Буксһайм монастыры
- Пиленһофен монастыры
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ 1,0 1,1 1,2 archINFORM (нем.) — 1994.
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Backmund, Norbert: Die Chorherrenorden und ihre Stifte in Bayern, Passau 1966, S. 67-69.
- German-Bauer, Peter: Pfarr- und Wallfahrtskirche Tuntenhausen (Schnell, Kunstführer Nr. 32), Regensburg 2010.
- Sepp, Florian: Beyharting, in: Handbuch der Historischen Stätten, Bayern I, Altbayern und Schwaben, hg. von Hans-Michael Körner/Alois Schmid, Martin Ott (Mitarbeiter), Stuttgart 2006, S. 116 f.
- Weppelmann, Franz Josef: Beyharting im Landkreis Rosenheim.Beiträge zur Geschichte des ehemaligen Augustiner-Chorherren-Stiftes und seiner Kirche, Weißenhorn 2005.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Christine Riedl-Valder. Tuntenhausen, Chorherrenstift Beyharting – Seelsorger der Wallfahrt Tuntenhausen (нем.). hdbg.eu. Haus der Bayerischen Geschichte. Дата обращения: 22 апрель 2019.
