Берд күпере
| Берд күпере | |
 | |
| Дәүләт |
 Рәсәй |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмек | Санкт-Петербург |
 | |
 Берд күпере Викимилектә | |
Берд күпере Санкт-Петербургтың Адмиралтейский районындағы Пряжка йылғаһы аша Матисов һәм Коломенский утрауҙарын тоташтыра.
Урынлашыуы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Пряжка йылғаһы аша Мясной урамының дауамы булып тора.
Пряжка йылғаһы ағымынан өҫтә Мунса күпере бар, Түбән ағымында Күҙәтеү күпере урынлашҡан.
Яҡындағы метро станциялары:
«Баҡса» (2,6 км);- «Адмиралтейский» (3,0 км).
Исеме[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
| Йыл | Исеме |
|---|---|
| [[XVIII быуат] аҙағы | Суйын күпер |
| 1830 йылдан | Тимерсе күпере |
| 1849 йылдан | Берд күпере |
Күпер атамаһы XVIII быуат аҙағында сәнәғәтсе Чарльз Берд эшмәкәрлеге менән бәйле, уның металл эшкәртеү заводы XIX быуат башында Петербургта иң эреләрҙең береһе була. Пряжка йылғаһы аша йәйәүлеләр өсөн Мясной урамындағы ҙур булмаған әлеге күпер туранан-тура заводҡа сыға (хәҙер был урында Адмиралтейство верфеның заводы урынлашҡан). «Суйын» һәм «Тимерсе» атамалары йәбешмәй, ә һуңғараҡ (XIX быуаттың икенсе яртыһынан) күперҙе завод хужаһы фамилияһы менән атай башлайҙар[1]. Шулай уҡ халыҡ телендә «Настя күпере». тип тә йөрөтөлә.
Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
XVIII быуат аҙағында өс тороҡло ағас күпер төҙөлә[2]. Күпер Чарльз Берд заводының үткәргесе ҡаршыһында төҙөлә һәм уны Мясной урамы менән тоташтыра.
1805—1806 йылдарҙа күперҙе Вильям Гесте «эсе ҡыуыш сөгөн йәшниктәрҙән» яңынан төҙөй[3]. Металл күпер Санкт-Петербургта беренсе метал күпер була. Заманса кисеү 1952 йылда инженер Е.А. Болтунова проекты буйынса төҙөлә[4], ул заманса өс тороҡло ағас күпер свайҙарында металл урҙалар һәм ағас яндауырҙар менән була[2].
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ Горбачевич К. С, Хабло Е. П. Почему так названы?. — Л.: Лениздат, 1967.
- ↑ 2,0 2,1 «Күпер Санкт-Петербургта» сайтында Йылға Нев
- ↑ Фәнни конференция «Рәсәй Күпер. Үткәне — киләсәге»(недоступная ссылка) сайтта «агентлығының яңылыҡтар архитектура»
- ↑ Анжелика лихачева сайтында мәҡәлә «Бөтә белергә кәрәк тураһында Санкт-Петербургта»
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Горбачевич К. С., Хабло Е. П. Почему так названы? О происхождении названий улиц, площадей, островов, рек и мостов Ленинграда. — 3-е изд., испр. и доп. — Л.: Лениздат, 1985. — С. 458. — 511 с.
- Горбачевич К. С., Хабло Е. П. Почему так названы? О происхождении названий улиц, площадей, островов, рек и мостов Санкт-Петербурга. — 4-е изд., перераб. — СПб.: Норинт, 1996. — С. 322. — 359 с. — ISBN 5-7711-0002-1.
- Городские имена сегодня и вчера: Петербургская топонимика / сост. С. В. Алексеева, А. Г. Владимирович, А. Д. Ерофеев и др. — 2-е изд., перераб. и доп. — СПб.: Лик, 1997. — С. 26. — 288 с. — (Три века Северной Пальмиры). — ISBN 5-86038-023-2.
Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Бердов мост //СПб ГБУ «Мостотрест»