Бернрид монастыры
| Бернрид монастыры | |
| Нигеҙләү датаһы | 1121 |
|---|---|
.jpg) | |
| Дәүләт | Германия |
| Административ-территориаль берәмек | Бернрид[d] |
| Епархия | Епархия Аугсбурга[d] |
| Ғәмәлдән сыҡҡан дата | 1803 |
| Входит в состав списка памятников культурного наследия | Q1119044? |
| Мираҫ статусы | Баварияла архитектура ҡомартҡыһы[d] |
| Адрес | Klosterhof 8 |
| Рәсми сайт | bildungshaus-bernried.de |
 | |
 Бернрид монастыры Викимилектә | |
Бернрид монастыры (нем.Kloster Bernried) — Аугсбург епархияһына ҡараған Бернрид-ам-Штарнбергер-Зе (Үрге Бавария) бавария коммунаһында урынлашҡан элекке ирҙәр Августин монастыры; урын Изге Мартинға арналған даими канониктар төйәгенә 1121 йылда нигеҙ һалынған булған; Баварияла секуляризация барышында — 1803 йылда таратылған; 1949 йылда биналар комплексы тағы монастырға әйләнгән — унда монахиня-бенедиктинкалар йәшәгән.
Тарихы һәм тасуирламаһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Изге Мартинға арналған һәм хәҙерге заман Бернрид-ам-Штарнбергер-Зе коммунаһы биләмәһендә урынлашҡан даими каноник-августиндарҙың төйәгенә граф Отто фон Валли һәм уның ҡатыны Адельгейда 1121 йылда нигеҙ һалған[1]. Беренсе монахтарҙың Диссендан килеүе ихтимал — община башлығы итеп улар Лех йылғаһы төбәгендә тыуған аҡ руханиҙар вәкиле Сигеботты һайлаған. Беренсе ирҙәр монастыры башлығы Герлука исемле дәрүиш ҡатын-ҡыҙ тирәләй тупланған руханиҙарҙың «реформаторҙар» даирәһенә ҡараған: ҙур булмаған хәрәкәт, тәү сиратта, ул осорҙа киң таралған монастырь вазифаларын һәм рухани сандарын һатып алыу тәжрибәһенә ҡаршы сыҡҡан һәм руханиҙар өсөн "тел тейҙермәҫлек йәшәү рәүеше"н эҙләгән.
1121 йылда уҡ Герлука үҙе Бернридҡа ҡасырға мәжбүр булған: бында ул Регенсбургтан килгән рухани Павел (Пауль) һәм уның уҡыусыһы Гебхард менән танышҡан. Тарихҡа «Павел Бернридинский» булараҡ ингән Павел көньяҡ Германияла барған сиркәү реформаһының билдәле идея рухландырыусыһы һәм биографтарының береһе булған. Тиҙҙән ул папа Григорий VII биографияһы өсөн сығанаҡтар йыйыу маҡсатында Римгә сығып киткән. 1122 йылда ул папа яҡлауы хоҡуғы өҫтөнлөгөн ала: һөҙөмтәлә Бернрид папа тәхетенә туранан-тура буйһондоролған һәм Аугсбург епискобына буйһонмаған. 1202 йылға монастырҙа алты каноник, ике дьякон һәм поддиакон, шулай уҡ — өс монах йәшәгән.
Монастырҙың урта быуаттар тарихы уның архивтарын юҡ иткән бер нисә янғын менән бәйле фрагментар характерлы мәғлүмәткә эйә. Әммә билдәле 1382 йылда пробст Ульрих Заллер дәүерендә Бернрид халҡы өсөн Успения Дева Марияға арналған айырым мәхәллә сиркәүе төҙөлгән. Утыҙ йыллыҡ һуғыш тирә-яҡ ерҙәрҙең бөлгөнлөккә төшөүе һәм испан һалдаттарының фатирға төшөүе арҡаһында монастырға ҙур зыян килтергән. Шунан һуң — курфюрст Фердинанд Марияның һәм бер нисә дворяндың аҡса ярҙамы менән — монастырь башлығы Иоһанн Ридл (1638—1675) монастырҙы һәм сиркәүҙе яңынан төҙөгән: төҙөлөшкә ҙур өлөш индергәне өсөн, ул монастырға икенсе нигеҙ һалыусы тип иҫәпләнә.
Аҙаҡ Мансуета Реша (1723—1741) етәкселегендә бөтә йорттар ҙа тергеҙелгән һәм яңы күтәрелеш башланған. 1803 йылда секуляризация барышында монастырь таратылған. 1810 йылда граф Арко монастырҙың бөтә элекке милеген һатып алған; 1852 йылда Август Фрейхерр фон Вендланд биналарҙы һәм ерҙе һатып алған: ул монастырь комплексының көнсығыш һәм көнбайыш өлөшөн емергән, ә көньяҡ ҡанатын неоренессанс замогы итеп үҙгәртеп ҡорған.
Германияла власҡа национал-социалистар килгәс һәм Икенсе донъя һуғышы башланғандан һуң, 1941 йылда, Өсөнсө Рейх эске эштәр министрлығы эргәһендәге паркы менән бергә замокты һатып ала. 1942 йылда ортопедия клиникаһы, хәрби хәрәкәттәрҙән ҡасып, Мюнхенға Бернрид замогына күскән һәм 1948 йылға тиклем шунда ҡалған.
1949 йылда элегерәк секуляризацияланған августин монастыры, бенедикт ҡатын-ҡыҙ монахиня-миссионерҙары яҡындағы Тутциндан комплекс һатып алғанлыҡтан һәм унда тиҙҙән артабанғы йылдарҙа ҡатын-ҡыҙҙар мәғарифы үҙәге булып торған мәктәп-интернат асҡанлыҡтан, яңынан эшләй башлаған 1953 йылдан 1995 йылға саҡлы Бернрид монастырында буласаҡ монахинялар новициат үткән. 1972 йылда мәктәп ташланған, ә элекке монастырь биналары комплексы өлкәндәр өсөн белем биреү үҙәге тип үҙгәртелгән.
Шулай уҡ ҡарағыҙ
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Бирклинген монастыры
- Буксһайм монастыры
- Пиленһофен монастыры
- Бойерберг монастыры
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Walburga Scherbaum. Die Bistümer der Kirchenprovinz Mainz. Das Bistum Augsburg. — Walter de Gruyter, 2011. — Т. 3. Das Augustinerchorherrenstift Bernried. — С. 51, 167. — 520 с. — ISBN 9783110252118.
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Scherbaum, Walburga: Das Augustinerchorherrenstift Bernried. Studien zur Stiftentwicklung und zu Problemen sozialen, wirtschaftlichen und kulturellen Lebens in einer geistlichen Hofmark (Miscellanea Bavarica Monacensia, Bd. 168), München 1997.
- Backmund, Norbert: Die Chorherrenorden und ihre Stifte in Bayern. Augustinerchorherren, Prämonstratenser, Chorherren v. Hl. Geist, Antoniter. Mit einem Beitrag von Adalbert Mischlewski: Die Niederlassungen des Antoniterordens in Bayern, Passau 1966, S. 62-64.
- Götz, Ernst u. a. (Bearb.): Georg Dehio, Handbuch der deutschen Kunstdenkmäler, Bayern IV: München und Oberbayern, München 1990, S. 128.
- Altmann, Petra: Kloster Bernried, in: Atem holen im Kloster (Mit einem Vorwort von Odilo Lechner), Augsburg, 2011, S. 18-20.
- Scherbaum, Walburga (Bearb.): Das Augustinerchorherrenstift Bernried (Germania sacra, 3. Folge, Bd. 3), München 2011.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Christine Riedl-Valder. Bernried – ein Zentrum der Klerusreform im 12. Jahrhundert (нем.). hdbg.eu. Haus der Bayerischen Geschichte. Дата обращения: 22 апрель 2019.
