Гидрофиттар
Гидрофиттар, макрофиттар (гидро... һәм фито...) — ҡатмарлы төҙөлөшлө һыу үҫемлектәре.
Дөйөм мәғлүмәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Гидрофиттар өсөн механик һәм һыу үткәргес туҡымаларҙың үҙгәреүе, махсуслашҡан һауа йөрөтөүсе туҡымаларҙың (аэренхималар) булыуы хас; тамыры беркетеү ағзаһы булып тора.
Төрҙәре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Төрҙәре: һыу өҫтөндә йөҙөүселәр (бәләкәй тәлмәрйен тәңкәһе, күл сальвинияһы, ябай ҡырҡтамыр һ.б.); һыу эсендәгеләр (өс өлөшлө тәлмәрйен тәңкәһе, ябай бысҡы үлән һ.б.); һыу төбөнә нығынғандар [һыу өҫтөнә сығып торғандар (ике өйлө күрән, яҫы япраҡлы екән һ.б.), һыу өҫтөндә йөҙөүселәр (аҡ томбойоҡ, өйкөм терпебаш, һары томбойоҡ һ.б.), һыу эсендәгеләр (бүрекле һыу үләне, канада элодеяһы һ.б.)]. Г. һыу ятҡылыҡтарының таҙарыныу процесында ҡатнаша. Ашарға яраҡлы үҫемлектәр (сатырлы һыусәсәк, ябай уҡъяпраҡ), мал аҙығы үҫемлектәре (күрән), декоратив үҫемлектәр (аҡ томбойоҡ, һары томбойоҡ), дарыу үҫемлектәре (һары томбойоҡ).
Составы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Составында алкалоидтар һәм флавоноидтар булған аҡ томбойоҡ һәм пак томбойоҡ халыҡ медицинаһында ҡулланыла. Башҡортостан Республикаһының Ҡыҙыл китабына Г. үҫемлектәрҙең 5 һирәк төрө индерелгән (еп һымаҡ һыу үләне, ике өйлө күрән, кескәй һары томбойоҡ, күл сальвинияһы; реликт булған һыу сәтләүеге).
Галерея
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Экология водоёмов Башкирии. Уфа, 1998.
Гидрофиттар // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Гидрофиттар Викимилектә |
- Водяные растения // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.) Проверено 17 января 2009 г.
- Г. И. Поплавская Водные растения // Ҙур совет энциклопедияһы. — М.: Советская энциклопедия, 1971. — Т. 5.
- Aquatic Plant Finder 2011 йыл 16 июнь архивланған. (инг.) Проверено 17 января 2009 г.