Изге Маргарита сиркәүе (Тинц)
| Изге Маргарита сиркәүе | |
| нем. St. Margareten | |
| Нигеҙләү датаһы | XII быуат |
|---|---|
 | |
 | |
| Дәүләт |
 Германия |
| Административ-территориаль берәмек | Гера |
| Урынлашҡан урамы | Tinzer Straße[d] |
| Урын | Tinz[d] |
| Мираҫ статусы | Heritage monument in Thuringia[d] |
 | |
 Изге Маргарита сиркәүе (Тинц) Викимилектә | |
Изге Маргарита сиркәүе (нем. St. Margareten) — Гера ҡалаһының Тинц (нем. Tinz) районындағы инжил-лютеран сиркәүе, бина башта 1200 йылдарҙа төҙөлә һәм хәҙерге ҡиәфәтен 1837—1838 йылдарҙа ала. Сиркәү 1497 йылда барлыҡҡа килгән миһрабы һәм Роннебург ҡалаһының Шмирхау районындағы һүтеп алынған сиркәүҙән 1954 йылда тапшырылған органы менән билдәле.
Тарихы һәм тасуирламаһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Изге Маргарита сиркәүе бинаһы яҡынса 1200 йылда төҙөлә — яңы ҡорам аббат Кведлинбург етәкселеге аҫтында төҙөлә. Шулай итеп ҡорам Гера ҡалаһының иң боронғоһо булып һанала. XXI быуат башына тиклем ҡоролманың башняһының фундаменты һаҡланып ҡалған. 1540 йылға тиклем Изге Маргарита көнөндә (13 июль) ғибәҙәтханаға йыл һайын хаж ҡылғандар, ә йәнәшәлә йәрминкәләр үткән[1]: Тинцтың хаж ҡылыу урыны булараҡ әһәмиәте артыуы менән бәйле, сиркәү 1472 йылда һуңғы готик стилдә яңынан төҙөлә, миһрабы киңәйтелә, нефы яңынан үҙгәртеп төҙөлә.
XVII быуатта бинаға манараның һигеҙ ҡырлы шпиле өҫтәлә. Бинаның артабанғы һәм һуңғы үҙгәртеп ҡороуы 1838 йылдарҙа була. ГДР дәүерендә сиркәү ябылғас, 1973 йылда, йәмәғәт тормошо урындағы конференц-залында үтә, ул 1952 йылда элекке зыярат урынында — көнбайыш сиркәү порталы ҡаршыһында төҙөлгән. Бина үҙе 1980 йылдар аҙағына тиклем һаҡлау урыны сифатында ҡулланыла, 1990 йылдан башлап үткәрелгән йүнәтеү эштәре боронғо ҡоролманың артабанғы емерелеүен туҡтата. Ҡорам мең йыллыҡтар сигендә асыла. 2002 йылда ғибәҙәтханаға Рошуцелағы Изге Николай сиркәүенән эскәмйәләре кире ҡайтарыла. Әлеге көндә Изге Маргарита сиркәүе үҙәк Германияла протестант сиркәүенең Гера-Лангенберг мәхәлләһенә ҡарай.
Сиркәүҙең хәҙерге төрлө ҙурлыҡтағы биш хоры Иисустың биш яраһын сағылдыра: тикшеренеүселәр белдереүенсә, сиркәүҙә Реформацияға тиклем төп миһраптан тыш, Изге Валентин миһрапты индереп, тағы ике миһрап урынлашҡан. Бөгөн сиркәүҙә 1497 йылда Цайцтан Матиас Плауэнер төҙөгән билдәле миһрап урынлашҡан. Ҡорамдың витраждары 1950 йылдарҙа төҙөлгән.
Орган
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]1895 йылда орган эшләү оҫтаһы Штадтильмдан Эйферт Адольф Роннебург ҡалаһының Шмирхау районындағы сиркәү өсөн механик орган төҙөй. 1950 йылдарҙа Шмирхауҙа уран мәғдәндәре сығарыла башлағас, урындағы сиркәү һүтелә, уның органы 1954 йылда Изге Маргарита сиркәүенә тапшырыла. Бер йылдан һуң «Schmeißer» (Рохлиц) фирмаһы оҫталары инструментты яңырта, электр компоненттары менән тулыландыра. Дымлы файҙаланылмаған сиркәүҙән инструментты ашығыс рәүештә 1978 йылда Гералағы Изге Иоанн сиркәүенә тапшыралар. Әммә Тинцта ҡорамды ябыу һөҙөмтәһендә алған йәрәхәттәре органды яңы урында яраҡһыҙ хәлгә килтерә. Органда 1984 йылдан алып 2005 йылға тиклем уйнау мөмкин булмай. Комплекслы реставрацияланған Изге Маргарита сиркәүенә тапшырғандан һуң орган 2005 йылдың 28 авгусынан яңынан хеҙмәт итә башлай.
Шулай уҡ ҡарағыҙ
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Дворец Тинц
- Церковь Святой Маргариты в Биннингене
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Zeitungsausschnitt "St.-Margarethen-Jahrmarkt". III F 26 / Kröhl - 172. Gera Stadtarchiv.
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Alexander Jörk: Die ehemalige Wallfahrtskirche St. Margareten zu Gera-Tinz. Gera 2014.
- Bausteine der Ortsgeschichte Gera-Tinz. 5. Auflage, Gera 2015.
- Paul Heller, Guntard und Renate Linde: Kirchen in und um Gera. Evangelische Verlagsanstalt, Berlin 1987, ISBN 3-374-00211-0, S. 32.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Die Geschichte der Kirche «St. Margareta» Tinz (нем.). ev-kirchenkreis-gera.de. Evangelisch-Lutherische (Ev.-Luth.) Kirchenkreis Gera (13. Oktober 2016). Проверено 14 ноября 2018.