Псков-Печора монастыры
Псков-Печора монастыры | |
Нигеҙләү датаһы | XV быуат |
---|---|
Дәүләт | Рәсәй |
Административ-территориаль берәмек | Псков өлкәһе |
Урын | Печоры[d] |
Епархия | Псковская епархия[d] |
Архитектура стиле | русская архитектура[d] һәм Псковская архитектурная школа[d] |
Мираҫ статусы | объект культурного наследия России федерального значения[d] |
Адрес | ул. Международная, 5 |
Рәсми сайт | pskovo-pechersky-monastery.ru |
Бында ерләнгән кешеләр категорияһы | Категория:Похороненные в Псково-Печерском монастыре[d] |
Псков-Печора монастыры Викимилектә |
Изге Успение Псков-Печора монастыры — Россияҙә күп буатлыҡ тарихы булған иң ҙур һәм күренекле ир-ат монастырҙарының береһе. Монастырның исеме унда булған мәмерйәләр менән бәйле. 1473 йылда бында песчаниктан Изге Ион тарафынан ҡаҙылған Изге Әсә Успение мәмерйә сиркәүе изгеләндерелә. Был йыл монастырға нигеҙ һалыу йылы тип һанала. Успенская сиркәүе һәм Хоҙай тарафынан яҙылған мәғәрәлә урынлашҡан тау Изге тау тип атала.
Монастырь үҙ тарихында бер тапҡыр ҙа ябылмаған. Хәрби осорҙа (1920 йылдың февраленән 1945 йылдың ғинуарына тиклем) бәйһез Эстония сиктәрендә була, шуның арҡаһында СССР территорияһында бөтә монастырьҙар лә 1920 йылдар аҙағына ябылған саҡта ябылмай ҡала.
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Монастырь урынында монахтар тормышы тыуыу тураһында аныҡ мәғлүмәттәр юҡ. Был мәғәрәлә хәҙерге ваҡытта булған Каменец йылғаһы ярҙары буйынса ҡом ҡатламдарында урынлашҡан.
Монастырь йылъяҙмаһында монахтар тормышы башланыуы тураһында риүәйәттәр һәм һуңыраҡ Псков-Печора патерикаһынҙа үҫеш алған. Бәлки, ҡайһы бер нескәлектәре XX быуатта уҡ өҫтәлгән. Легенда буйынса, мәмерйәләр урындағы халыҡҡа 1392 йылда билдәле була. Сергей Радонежскийҙың үлеменә тура килгән ошо артыҡ ҙур булмаған дата рухи тормышның символик дауамлығын күрһәтеү өсөн сайланган. Мәмерйәләрҙә Псков еренә көньяҡтан, ҡырым татарҙары яуҙарынан ҡасҡан монахтар урынлашҡан. Легенда буйынса, буласаҡ монастырь тирәһендәге ер Иван Дементьевка бирелә.
1470 йылда монастырь йылъяҙмаһы нигеҙендә, мәмерйәлә элек Юрьев-Ливонский (Дерпте, хәҙер Эстонияләге Тарту) сиркәүендә хеҙмәт иткән дин әһеле Иоанн урынлашҡан. Хоҙай биргән мәмерйәләр янынҙа 1473 йылда изгеләр Богородица Успения хөрмәтенә сиркәү ойошторған мәмерйәне ҡаҙый. Уның хеҙмәтендә уға Васса исеме яҙылған инок постригы ҡабул иткән-ҡыҙы Мария ярҙам итә. Уның вафатынан һуң Иоанн Ион исеме менән постриг ҡабул итә. Иван Дементьев ер участогын иноктарға тапшыра һәм тиҙҙән йорт тирәһендә кеше торған кескенә генә тораҡ барлыҡҡа килә. Мәмерйәләр иноктар өсөн зиратҡа әйләнәләр.
Рәсәй менән Ливония араһында урынлашҡанторлаҡ (монастырь йылъяҙмаһы буйынса) бер нисә тапҡыр ливонлылар тарафынан емерелгән. Монастырь йылъяҙмаһында ғына түгел, Псков йылъяҙмаһында ла теркәлгән монастырь тормошоның ихтилалы 1519 йылда, Псков дьягы Мисюря Мунехин һәм уның асъдьягы Ортюши Ливон Нейгаузен нығытмаһынан 20 саҡрым йыраҡлыҡтағы монастырь хәленең стратегик әһәмиәтен танығандан һуң башлана. 1523 йылда игумен Дорофей ваҡытында Мунехин тырышлығы менән монастырь ағас диуарҙар менән нығытыла, мәмерйә ғибәҙәтханаһы киңәйтелә һәм изге тауҙа Киев — Печора лавраһына нигеҙ һалыусы Антоний һәм Феодосия хөрмәтенә сиркәү ҡуйылған. Икенсе игумен Герасим монастырҙа Киев-Печора үрнәге буйынса, монастырь иғәнәсеһе Мунехин раҫлаған дөйөм устав кертә.
Сығанаҡтар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Постников А. Б. Судьба старых библиотек псковских церквей и монастырей // Псков. Научно-практический, историко-краеведческий журнал. — № 31. — 2009.
- Агапов И. А. О возможном происхождении пещер Псково-Печерского монастыря. В сборнике научных трудов "Христианство в регионах мира (Христианская архаика), отв. ред. М. Ф. Альбедиль, Ю. Ю. Шевченко, " СПб., Петербургское Востоковедение, 2011.
- Морозкина Е. Н. Псковская земля. М., 1986 (2-ое издание, переработанное и дополненное)
- Е. Н. Морозкина Церковное зодчество древнего Пскова. В двух томах. Том.2. — М.:Северный паломник, 2007. — С. 105—110.