Эстония

Эстон Республикаһы, Эстония
Eesti Vabariik, Eesti


Эстония флагы	Эстония гербы

Гимн: Эстония гимны

Бойондороҡһоҙлоҡ яулауы

24 февраль 1918
(Рәсәй империяһынан) 20 август 1991
(СССР-ҙан)

Рәсми телдәр

Эстон теле

Баш ҡала

Таллин

Иң ҙур ҡалалары

Таллин, Тарту, Нарва, Кохтла-Йәрве, Пәрну

Идара итеү формаһы

Парламент республикаһы

Президент
Премьер-министр

Тоомас Хендрик Ильвес
Таави Рыйвас

Территория
• Барыһы
• % һыу.

132 урын
45 227^[1] км²
4,56

Халыҡ
• Барыһы (2013)
• Тығыҙлыҡ

151 урын
▼1 286 540 кеше^[2]
29 кеше/км²

ЭТП
• Бөтәһе (2013)
• Кеше башына

106 урын
34,393 млрд^[3]. $
25 161^[3] $

Валюта

Евро

Сәғәт бүлкәте

UTC +2, +3

Эстония, рәсми исеме Эстон Республикаһы (эстонса Eesti, Eesti Vabariik) — Европалағы ил, Европа Берләшмәһе һәм Төньяк Атлантик Килешеү Ойошмаһы - НАТО ағзаһы.

География[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Эстония, космостан күренеш, 2004

Европаның төньяҡ-көнсығышында урынлашҡан. Төньяҡта Рәсәй, көньяҡта Латвия менән сиктәш. Төньяҡтан Финн ҡултығы, көнбайыштан Балтик диңгеҙе һәм Рига ҡултығы һыуҙары менән йыуыла. Финляндия һәм Швеция менән һыу сиге бар. Диңгеҙ буйы сиге 3 794 км. Эстония составына Балтик диңгеҙе акваторияһындағы, дөйөм майҙаны 4,2 мең км² булған 1 521 утрау инә. Шуларҙың иң ҙурҙары: Сааремаа, Хийумаа,Муху, Вормси, Кихну һәм башҡалар. Утрауҙарҙың майҙаны ҙур булыуға ҡарамаҫтан, унда халыҡтың ни бары 5 проценты ғына йәшәй. Эстония йылғалары ҙур түгел, әммә тулы һыулы. .
Эстонияның майҙаны 45 226 км².

Эстонияның административ бүленеше[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Эстония Республикаһы 15 маакондтан (өйәҙҙән; эст. maakond) тора, өйәҙ башы старейшина (аҡһаҡал); эст. maavanem тип атала. Өйәҙҙәр ике төрлө муниципалитеттарға бүленә: ҡалалар (linn) һәм ҡасабалар (vald). Тағы бер административ берәмеге — ҡасаба волосы (alevvald). Ҡасаба волосы составына бер генә ҡасаба инә. Эстонияла 6 ҡасаба волосы бар: Аэгвийду, Ярваканди, Кохтла-Нымме, Лавассааре, Тоотси һәм Вяндра.

Хәҙерге Эстонияла 227 муниципалитет бар.

№	Өйәҙ (башҡ)	Өйәҙ (эст)	Код ISO 3166-2	Халыҡ һаны, чел. (2012)^[4]	Майҙан, км²	Халыҡ тығыҙлығы, чел./км²	Административ үҙәге
1	Валгамаа	Valga maakond	EE-82	31 059	2043,53	15,20	Валга
2	Вильяндимаа	Viljandi maakond	EE-84	48 604	3422,49	14,20	Вильянди
3	Вырумаа	Võru maakond	EE-86	34 178	2305,44	14,82	Выру
4	Ида-Вирумаа	Ida-Viru maakond	EE-44	153 716	3364,05	45,69	Йыхви
5	Йыгевамаа	Jõgeva maakond	EE-49	31 967	2603,83	12,28	Йыгева
6	Ляэне-Вирумаа	Lääne-Viru maakond	EE-59	61 154	3627,80	16,86	Раквере
7	Ляэнемаа	Lääne maakond	EE-57	24 734	2383,12	10,38	Хаапсалу
8	Пылвамаа	Põlva maakond	EE-65	28 026	2164,77	12,95	Пылва
9	Пярнумаа	Pärnu maakond	EE-67	84 388	4806,58	17,56	Пярну
10	Рапламаа	Rapla maakond	EE-70	35 503	2979,70	11,91	Рапла
11	Сааремаа	Saare maakond	EE-74	31 835	2922,19	10,89	Курессааре
12	Тартумаа	Tartu maakond	EE-78	153 479	2992,74	51,28	Тарту
13	Харьюмаа	Harju maakond	EE-37	566 741	4333,13	130,79	Таллин
14	Хийумаа	Hiiu maakond	EE-39	8620	1023,26	8,42	Кярдла
15	Ярвамаа	Järva maakond	EE-51	31 204	2459,58	12,69	Пайде
	Бөтәһе			1 325 217	43 432,31	30,51