Латвия

Һылтанмаларҙы төҙәт
Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Латвия Республикаһы
Latvijas Republika
Flag of Latvia.svg Латвия гербы
Флаг
Гимн: «Dievs, Svētī Latviju  (Аллаһ, Латвияны данла)»noicon
EU-Latvia.svg
Латвия күрһәтелгән (ҡуйы-йәшел):— Европала (асыҡ-йәшел һәм ҡуйы-һоро)— Европа союзында (асыҡ-йәшел)
Үҙаллылыҡ датаһы 18 ноябрь 1918 (Рәсәй Империяһынан) 

21 август 1991 (СССР-ҙан)

Рәсми тел латыш
Баш ҡала Рига
Эре ҡалалар Рига, Даугавпилс, Лиепая, Елгава, Юрмала
Идара итеү төрө Парламент республикаһы
Президент
Премьер-министр 		Эгилс Левитс
Krišjānis Kariņš
Территория
• Бөтәһе
• % һыу өҫтө 		124
64 589 км²
1,5
Халыҡ
• Һаны (2016)
• Халыҡ тығыҙлығы
▼ 1 968 600[1] чел. (148)
34,3 чел./км²
ЭТП (ППС)
  • Бөтәһе
  • На душу населения
46,547 млрд[2] долл.
25 195[2][3] долл.
ЭТП (номинал)
  • Бөтәһе
  • Бер кешегә
32,320 млрд[2]. долл.
16 145[2][3] долл.
ИЧР (2015) ▲ 0,819[4] (бик юғары) (46 урын)
Этнохороним латвиялылар
Валюта Латвия латы, Ls, (LVL 428)
Интернет-домены .lv, .eu
Код ISO LV
МОК коды LAT
Телефон коды +371
Сәғәт бүлкәте 2

Латвия Республикаһы (латыш. Latvijas Republika, лив. Leţmō Vabāmō) — Көнсығыш Европалағы, Балтик диңгеҙе буйындағы дәүләт.

Майҙаны — 64,6 мең км². Баш ҡалаһы — Рига. Дәүләт башлығы — президент. Халҡы — 2,22 млн кеше (2011): латыштар (59 %), урыҫтар (27 %), белорустар (3,6 %) һ. б.; 270 башҡорт йәшәй (2011). Рәсми тел — латыш теле. Диндарҙарҙың күпселеге — лютерандар.

Латвия Европа берләшмәһенә инә, ул шулай уҡ Төньяҡ Атлантик Килешеү Ойошмаһы — НАТО-ның ағзаһы.

Рәсәй һәм уның төбәктәре менән бәйләнештәр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Башҡортостан һәм Латвия бәйләнештәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Башҡортостан Хөкүмәтендә Латвия делегацияһы менән осрашыу уҙҙы. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2015, 15 декабрь.[5]
  • «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы хәбәр итеүенсә, Латвия менән Башҡортостан араһында иҡтисад тармағында ғына түгел, шулай уҡ мәҙәни, фән, мәғариф өлкәләрендә бәйләнештәрҙе үҫтереүҙә юғары әүҙемлек күҙәтелә. 2015 йылдың 14 декабрендә республикаға эш сәфәре менән Латвияның Рәсәйҙәге Ғәҙәттән тыш һәм Тулы хоҡуҡлы илсеһе Астра Курме етәкселегендәге Латвия эшҡыуарҙары делегацияһы килә[6].

Илдең эре ҡалалары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Йәҙүәлдә 1000 ашыу кеше йәшәғән торамалар күрһәтелгән (01.01.2012). Латвия 777 пункттын ҡала статусы бар (ул араһынан 9 — республика ҡалалалар статуслы). Республика ҡалалар ҡалын хәрефтәр менән күрһәтелгән.

ВентспилсВалдемарпилсПилтенеТалсыСтендеСабилеКандаваКулдигаПавилостаАйзпутеБроцениСалдусСкрундаПриекулеДурбеГробиняЛиепаяТукумсДобелеАуцеЕлгаваБаускаБалдонеОлайнеЮрмалаРигаБаложиСаласпилсОгреИкшкилеКегумсЛилвардеАйзкрауклеПлявинясМадонаЛубанаЦесвайнеГулбенеАлукснеАпеСмилтенеВалкаРуйиенаСедаСтренчиМазсалацаАлояСтайцелеАйнажиСалацгриваЛимбажиСаулкрастыВангажиСигулдаЛигатнеЦесисВалмиераЯунелгаваВиеситеАкнистеСубатеИлукстеДаугавпилсКраславаДагдаЗилупеЛудзаКарсаваБалвыВилякаРезекнеВиляныВаркляныЕкабпилсЛиваныПрейлиКурземеЗемгалеСелияВидземеЛатгале
Герб Ҡала Халыҡ һаны (01.01.2012) Тарихи район
Greater Coat of Arms of Riga - for display.svg Рига 699 203 Видземе
Coat of arms of Daugavpils.svg Даугавпилс 101 057 Латгале
Coat of Arms of Liepāja.svg Лиепая 82 413 Курземе
Escut Jelgava.png Елгава 63 534 Земгале
Coat of Arms of Jūrmala.svg Юрмала 56 307 Видземе
LVA Ventspils COA.svg Вентспилс 41 998 Курземе
Coat of Arms of Rēzekne.svg Резекне 33 936 Латгале
COA LV Valmiera.svg Валмиера 26 674 Видземе
Coat of Arms of Ogre.svg Огре 26 549 Видземе
Coat of Arms of Jēkabpils.svg Екабпилс 25 883 Селия / Латгале
Coat of Arms of Tukums.svg Тукумс 19 729 Земгале
Salaspils gerb.png Саласпилс 18 039 Видземе
Escut Cesis.png Цесис 17 673 Видземе
Kuldiga gerb.png Кулдига 12 494 Курземе
Olaine.gerb.png Олайне 12 367 Видземе
Saldus gerb.png Салдус 12 085 Курземе
Coat of Arms of Sigulda.svg Сигулда 11 368 Видземе
Coat of Arms of Talsi.svg Талси 10 962 Курземе
Escut Dobele.png Добеле 10 895 Земгале

Халыҡтар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Латвия Халыҡтары 1935—2011
Милләт 1935 1959 1970 1979 1989 2000 2011
Һан % Һан % Һан % Һан % Һан % Һан % Һан %
Латыштар 1 467 035 76,97 1 297 881 62,39 1 341 805 57,05 1 344 105 53,69 1 387 757 52,05 1 370 703 57,65 1 284 194 62,10
урыҫтар 168 300 8,83 556 400 26,75 704 600 29,95 821 500 32,81 905 515 33,96 703 243 29,58 556 422 26,90
Белорустар 26 800 1,4 61 600 2,9 94 700 4,0 111 500 4,5 119 700 4,5 97 100 4,0 68 174 3,3
Украиндар 1 800 0,1 29 400 1,4 53 500 2,3 66 700 2,7 92 100 3,4 63 600 2,7 45 699 2,2
Поляктар 48 600 2,6 59 800 2,9 63 000 2,7 62 700 2,5 60 400 2,5 59 500 2,5 44 783 2,2
Литовлар 22 800 1,2 32 400 1,5 40 600 1,7 37 800 1,5 34 600 1,3 33 400 1,4 24 426 1,2
йәһудтәр 93 400 4,9 36 600 1,7 36 700 1,6 28 300 1,1 22 900 0,9 10 300 0,4 6 416 0,3
сығандар 3 800 0,2 4 300 0,2 5 400 0,2 6 100 0,2 7 000 0,3 8 200 0,3 6 452 0,3
Немецтар 62 100 3,3 1 600 0,1 5 400 0,2 3 300 0,1 3 800 0,1 3 500 0,1 3 023 0,1
Эстондар 6 900 0,4 4 600 0,2 4 300 0,2 3 700 0,1 3 300 0,1 2 600 0,1 2 000 0,1
башҡа 4 200 0,2 1 800 0,1 2 700 0,1 3 800 0,2 29 400 1,0 25 000 1,1 26 298 1,3
дөйөм халыҡ 1 905 936 2 079 948 2 351 903 2 503 145 2 665 770 2 377 383 2 067 887

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  1. ↑ Халыҡ Латвии на 2016 год по данным Центрального статистического бюро Латвии 2013 йылдың 28 июнь көнөндә архивланған., 01.02.2016  (инг.)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 IMF: Gross domestic product based on purchasing-power-parity (PPP) valuation of country GDP МВФ: ЭТП по паритету покупательной способности (ППС). Октябрь 2014. (инг.)
  3. ↑ 3,0 3,1 Report for Selected Countries and Subjects (билдәһеҙ). The International Monetary Fund (IMF). Дата обращения: 20 ноябрь 2014.
  4. ↑ 2015 Human Development Report Summary 212. United Nations Development Programme (2015). Дата обращения: 15 декабрь 2015.
  5. ↑ «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2015, 15 декабрь
  6. ↑ Башҡортостанға Латвияның рәсми делегацияһы килә «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2015, 3 декабрь

Сығанаҡтар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]


Донъя Был ил тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ.
https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Латвия&oldid=1184506 ҡабул ителгән