Лацинка
Лаци́нка (шулай уҡ лати́нка исеме осрай) бел. łacinka, лацінка — беларус телендә яҙыу өсөн ҡулланылған латин әлифбаһының варианты.
Хәҙерге ваҡытта Наша ніва гәзитендә, шулай уҡ Arche журналында, беларус диаспора прессаһында һәм Интернетта киң ҡулланыла.
Әлифба
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Лацинка ҡулланылған осорҙа уның әлифбаһы бер нисә тапҡыр үҙгәрҙе. 1990 — 2000 йылдарҙағы (шулай уҡ хәҙер ҡулланылған) лацинка версияһы:
| Aa | Bb | Cc | Ćć | Čč | Dd | Dz dz | Dź dź | Dž dž |
| Ee | Ff | Gg | Hh | Ch ch | Ii | Jj | Kk | Ll |
| Łł | Mm | Nn | Ńń | Oo | Pp | Rr | Ss | Śś |
| Šš | Tt | Uu | Ǔǔ | Vv | Yy | Zz | Źź | Žž |
Хәҙерге беларус латиницаһы традицион латин алфавитынан һәм өҫтәлмә č, š, ž, ć, ś, ź, ń, ǔ, ł хәрефтәренән тора.
Тарих һәм ҡулланыу
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]16-сы быуаттан башлап латин яҙыуы менән яҙылған беларус телендә тексттар осрай башлай. Улар кодификациялаштырылмаған (дөйөм яҙыу ҡағиҙәләре әле индерелмәгән), яҙыу өсөн поляк хәрефтәре һәм яҙыу ҡағиҙәләре ҡулланыла. Лацинка ҡулланыу сәбәбе: беларус телендәге тексттарынан алынған өҙөктәрҙе поляк һәм латин тексттарына ҡуйыу кәрәклеге.