Ломиса сиркәүе

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Ломиса сиркәүе
груз. ლომისა
Нигеҙләү датаһы IX быуат
Рәсем
Дәүләт  Грузия
Административ-территориаль берәмек Душетский муниципалитет[d]
Урын Мцхета-Мтианети
Мираҫ статусы Культурные памятники национального значения Грузии[d]
Карта
 Ломиса сиркәүе Викимилектә

Ломиса сиркәүе ( Грузия: ლომისა), изге Георгийға арналған урта быуат Көнсығыш Грузияның христина ғибәҙәтханаһы. Был ябай таш сиркәү IX йәки X быуаттарҙа төҙөлгән, диңгеҙ кимәленән яҡынса 2200 м бейеклектә ята. Грузияның милли әһәмиәттәге мәҙәни ҡомартҡыһы[1]

Урынлашыуы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Үҙәндең дөйөм күренеше.

Душети муниципалитетының Квемо Млета ауылынан көньяҡҡа ҡарай ете саҡрым, Петиттан төньяҡ-көнбайышҡа ҡарай 18 саҡрым алыҫлыҡта урынлашҡан[2]

Архитектураһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ломиса манараһының емереклектәре.

Ломиса-ябай сиркәү, күләме 14,5 × 7,8 м, таштан төҙөлгән. Баштағы бинаһы IX йәки X быуаттарға ҡарай. Көньяғында һәм төньяғында һуңыраҡ төҙөлгән ике төкәтмәһе бар. Сиркәүҙең ҡайһы бер өлөштәре харабаға әйләнгән. Интерьеры тарихы дауамында бер нисә тапҡыр реконструкциялана. Бина бер нисә ҡоролманың харабалары менән уратып алынған. Сиркәүҙең көмбәҙле түшәмдәре аркаға таянып тора.[3]

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Теләктәр ҡабул булһын өсөн диндарҙар муйынына таҡҡан тимер сынйыр.

Сиркәү интерьерында XVI-XVI быуаттарҙың грузин телендәге текстары менән имәндән ағас ишек һаҡланған. Сиркәүҙә шулай уҡ иҫке тимер сынйыр һаҡланған, уны диндарҙар муйынына тағып алалар һәм теләктәренең ҡабул булыуын һорайҙар[4][5]

Ломисала урындағы халыҡ һуғыш һәм тыныслыҡ һорауҙары буйынса йыйыла торған булған.

Сиркәүҙең иҫән ҡалған ҡайһы бер әйберҙәре һаҡлау өсөн хәүефһеҙ һәм уңайлы булған Тбилиси музейҙарына тапшырыла.[4]

Ломисала фестиваль[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ломиса сиркәүендә 2011 йылғы фестиваль

Ломиса сиркәүендә йыл һайын "Ломисоба" булараҡ билдәле фестиваль үтә. Йыл һайын, Пасханан һуң етенсе аҙнаның шаршамбыһында төрлө төбәктәрҙән Ломиса сиркәүенә хаж ҡыла киләләр. Сиркәүҙән алыҫ түгел үҙәнгә йөҙләгән һарыҡты ҡорбанға алып киләләр.[6][7]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. «List of Immovable Cultural Monuments» (en georgià). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. [Consulta: 25 juliol 2019].
  2. «Lomisoba celebration — the door on one side and the key on the other side of the ABL» (en anglès). EUMM in Geoorgia, 12-06-2012 [Consulta: 8 agost 2019].
  3. საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა აღწერილობა, ტ. 2. Historical and cultural monuments of Georgia: Summa, vol. 2. — Tbilisi: Metsniereba. — P. 324-325. — ISBN 978-99928-20-43-8.
  4. 4,0 4,1 «Lomisoba celebration — the door on one side and the key on the other side of the ABL» (en anglès). EUMM in Geoorgia, 12-06-2012 [Consulta: 8 agost 2019].
  5. «Lomisoba celebration — the door on one side and the key on the other side of the ABL» (en anglès). EUMM in Geoorgia, 12-06-2012 [Consulta: 8 agost 2019].
  6. «Lomisoba celebration — the door on one side and the key on the other side of the ABL» (en anglès). EUMM in Geoorgia, 12-06-2012 [Consulta: 8 agost 2019].
  7. «Lomisoba celebration — the door on one side and the key on the other side of the ABL» (en anglès). EUMM in Geoorgia, 12-06-2012 [Consulta: 8 agost 2019].