Архипелаг: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән

Һыҙылған

18:02, 19 июль 2012 өлгөһө

Архипела́г (бор. грек. Αρχιπέλαγος': Αρχι "тәү, баш" + πέλαγος "дингеҙ") — бер-береһенә яҡын урынлашҡан һәм ғәҙәттә барлыҡҡа килеүҙәре (ҡитғасал, вулкансал, кораллсал) бер үк булған һәм оҡшаш геологик төҙөлөшкә эйә булған дингеҙ утрауҙары төркөмө.

Архипелаг төрҙәре

Архипелагтар дингеҙҙә айырым йәки ҙур ҡоро ер массивы янында урынлаша ала. Мәҫәлән, Шотландия өлкән утрауы тирә-яғында 700-ҙән ашыу утрауҙар урынлашҡан. Архипелагтар йыш ҡына вулкан әүҙемлегенән барлыҡҡа килә, әммә уларға башҡа геологик процестар, әйтеп үткәндә эрозия, төпрә ултырыу һәм ер ҡалҡыуҙың ҡағылышы ла ихтимал.

Архипелагтарҙа урынлашҡан илдәрҙең донъяла иң ҙур бише — Индонезия, Япония, Филлипиндар, Яңы Зеландия һәм Бөйөк Британия. Утрауҙары иң күп һанлы булған архипелаг — Финляндияның Архипелаг дингеҙе.

Билдәле архипелагтар

@@ 1 юл: / 1 юл: @@
-'''Архипела́г''' ({{lang-grc|Αρχιπέλαγος}}<i>:</i> Αρχι "тәү, баш" + πέλαγος "дингеҙ") — бер-береһенә яҡын урынлашҡан һәм ғәҙәттә барлыҡҡа килеүҙәре (ҡитғасал, вулкансал, кораллсал) бер үк булған һәм оҡшаш геологик төҙөлөшкә эйә булған дингеҙ утрауҙары төркөмө.
+'''Архипела́г''' ({{lang-grc|Αρχιπέλαγος}}'':'' Αρχι "тәү, баш" + πέλαγος "дингеҙ") — бер-береһенә яҡын урынлашҡан һәм ғәҙәттә барлыҡҡа килеүҙәре (ҡитғасал, вулкансал, кораллсал) бер үк булған һәм оҡшаш геологик төҙөлөшкә эйә булған дингеҙ утрауҙары төркөмө.
-[[Image:Ksamil Islets.jpg|thumb||right|235px|[[Албания]]ла Ксамил архипелагы]]
+[[Рәсем:Ksamil Islets.jpg|thumb||right|235px|[[Албания]]ла Ксамил архипелагы]]
-[[Image:South Shetland Islands Map.png|мини|[[Көньяҡ Шетланд]] утрауҙары — антарктик утрауҙар төркөмө]]
+[[Рәсем:South Shetland Islands Map.png|мини|[[Көньяҡ Шетланд]] утрауҙары — антарктик утрауҙар төркөмө]]
-[[Image:Iles kerguelen2.png|мини|[[Кергелен]] архипелагы — бер эре утрау менән бик күп ваҡ утрауҙар]]
+[[Рәсем:Iles kerguelen2.png|мини|[[Кергелен]] архипелагы — бер эре утрау менән бик күп ваҡ утрауҙар]]
-[[Image:Novaya Zemlya.ru.svg|мини|[[Яңы Ер]] архипелагы — ике эре утрау менән бер нисә ваҡ утрауҙар]]
+[[Рәсем:Novaya Zemlya.ru.svg|мини|[[Яңы Ер]] архипелагы — ике эре утрау менән бер нисә ваҡ утрауҙар]]
-==Архипелаг төрҙәре==
+== Архипелаг төрҙәре ==
 Архипелагтар дингеҙҙә айырым йәки ҙур ҡоро ер массивы янында урынлаша ала. Мәҫәлән, [[Шотландия]] өлкән утрауы тирә-яғында 700-ҙән ашыу утрауҙар урынлашҡан. Архипелагтар йыш ҡына вулкан әүҙемлегенән барлыҡҡа килә, әммә уларға башҡа геологик процестар, әйтеп үткәндә эрозия, төпрә ултырыу һәм ер ҡалҡыуҙың ҡағылышы ла ихтимал.