Төмән: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
|||
71 юл: | 71 юл: | ||
}} |
}} |
||
'''Төмән''' ({{lang-ru|Тюмень}}) |
'''Төмән''' ({{lang-ru|Тюмень}}) — [[Рәсәй]]ҙең [[Көнбайыш Себер]] өлөшөндә урынлашҡан ҡала, [[Төмән өлкәһе]]нең административ үҙәге. Илдең иң эре 50 ҡалаһы исемлегенә ингән: халҡы 583 меңдән артыҡ. |
||
⚫ | |||
⚫ | XIII быуатта |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | XIII быуатта себер татарҙары Сыңғы-Тура ҡалаһына нигеҙ һала, XVI быуатта ҡала — Алтын Урҙаның Төмән олосының баш ҡалаһы. Алтын Урҙала Туҡтамыш хан идара иткән осорҙа ҡалаға Төмән исеме бирелә. [[1495]] йылда эске конфликт арҡаһында Сыңғы Тура баш ҡала дәрәжәһен юғалта, Мөхәммәд Тайбуға үҙ иреген Каштак — Себер ҡалаһына күсерә. 1585 йылда урыҫ илбаҫары Йырмаҡ Сыңғы Тура — Төмәнде баҫып ала һәм яндыра. 1586 йылда урыҫ нығытмаһына нигеҙ һала. |
||
⚫ | |||
== Фән һәм мәғариф == |
== Фән һәм мәғариф == |
06:48, 16 июнь 2017 өлгөһө
Ҡала | |||||
Төмән | |||||
| |||||
Ил | |||||
---|---|---|---|---|---|
Координаталар | |||||
Башлыҡ | |||||
Агломерация |
1130000 | ||||
Телефон коды | 3452 | ||||
Һанлы танытмалар | |||||
ОКАТО коды | |||||
ОКТМО коды | |||||
Рәсми сайт | |||||
Төмән (рус. Тюмень) — Рәсәйҙең Көнбайыш Себер өлөшөндә урынлашҡан ҡала, Төмән өлкәһенең административ үҙәге. Илдең иң эре 50 ҡалаһы исемлегенә ингән: халҡы 583 меңдән артыҡ.
Тарих
XIII быуатта себер татарҙары Сыңғы-Тура ҡалаһына нигеҙ һала, XVI быуатта ҡала — Алтын Урҙаның Төмән олосының баш ҡалаһы. Алтын Урҙала Туҡтамыш хан идара иткән осорҙа ҡалаға Төмән исеме бирелә. 1495 йылда эске конфликт арҡаһында Сыңғы Тура баш ҡала дәрәжәһен юғалта, Мөхәммәд Тайбуға үҙ иреген Каштак — Себер ҡалаһына күсерә. 1585 йылда урыҫ илбаҫары Йырмаҡ Сыңғы Тура — Төмәнде баҫып ала һәм яндыра. 1586 йылда урыҫ нығытмаһына нигеҙ һала.
20 быуатта боронғо Сыңғы Тура урынында «Төмән» тигән стадион төҙөлгән, һөҙөмтәлә мәҙәни ҡатлам юғалған.
Фән һәм мәғариф
- Рәсәй Президенты янында халыҡ хужалығы һәм дәүләт хеҙмәт Рәсәй академияһы(РАНХиГС) филиалы.
- Төмән индустриаль университеты
- Төмән университеты
- Урал дәүләт тимер юлдары университеты Төмән филиалы
- Төмән дәүләт аграр университеты
- Төмән дәүләт медицина университеты
Төмән Викимилектә | |
Төмән Викияңылыҡтарҙа | |
Төмән Викигид |