Төмән өлкәһе

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Рәсәй Федерацияһы субъекты

Төмән өлкәһе

Административ үҙәк

Төмән

Майҙаны

3

- Барлығы
- һыу өҫтө %

1,4

ТТП

- Барлығы (ағым. хаҡ.)
- Йән башына

3 292,88 млрд. һум (2008)

954,0 мең һум

Федераль округ

Урал федераль округы

Иҡтисади район

Көнбайыш Себер иҡтисад районы

Губернатор

Вице-губернатор

Сергей Михайлович Сарычев

Өлкә думаһы рәйесе

Сергей Евгеньевич Корепанов

РФ субъекты коды

72

ISO 3166-2 коды

RU-TYU

Сәғәт бүлкәте

YEKT һәм Азия/Екатеринбург[d][1]

Төмән өлкәһе (рус. Тюменская область) — Рәсәйҙәге өлкә. 1944 йылдың 14 авгусында ойошторола[2].

Төмән өлкәһенең уставына ярашлы Ханты-Манси һәм Ямал-Ненец округтар өлкә составына инә, ләкин Рәсәйҙен тулы хоҡуҡлы региондар булып ҡалалар[3].

Дәүләт ҡоролошо[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Төмән өлкәһе Уставына ярашлы дәүләт власы суд, башҡарма һәм закондар сығарыу йүнәлештәренә бүленә.

Башҡарма власть[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Төмән өлкәһе Губернаторы — Төмән өлкәһе башлығы һәм Төмән өлкәһенең иң юғары вазифалы кешеһе. Төмән өлкәһе Хөкүмәте етәксеһе. Төмән өлкәһе Хөкүмәте статусы һәм хоҡуғы Төмән өлкәһе Уставы менән билдәләнгән.

Суд власы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Төмән өлкәһе суд системаһы составында:

  1. Төмән өлкәһе өлкә суды, Рәсәйҙең юғары судының түбәнге инстанция суды
  2. Төмән өлкәһе арбитраж суды , Рәсәйҙең юғары судының түбәнге инстанция суды

Закондар сығарыу власы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡарағыҙ: Төмән өлкәһе өлкә думаһы
Өлкә Парламенты — Төмән өлкәһе өлкә думаһы.

Файҙалы ҡаҙымалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Нефть ятҡылыҡтары— Самотлорское, Приобское, Фёдоровское ,Мамонтовское, Красноленинское; газ — Уренгойское, Медвежье, Ямбургское. Нефть 700 метрҙан 4 км тәрәнлеҡтә ята. Шулай уҡ торф, сапропель, кварц, известняк ятҡылыҡтары бар. Поляр Уралдын көнсығышта алтын, көмөш, баҡыр, көкөрт, никель, хром, свинец табылды. Өлкәлә — Обь, Иртыш, Тобол ағалар.

Эре ҡалалар (округтарһыҙ)[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Төмән
  2. Тобольск

Cәнәғәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Өлкәлә Башнефть-Полюс ЯСЙ, Транснефть, Рәсәй селттәре, Сургутнефтегаз, Газпром етештереү Надым, Газпром етештереү Ноябрьск, Газпром етештереү Уренгой, Газпром етештереү Ямбург эшләй.

Халыҡ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Милли состав:

Халыҡ Халыҡ һаны
2010 йылда
кеше (* 2012 йыл 1 июнь архивланған.)
Урыҫтар 2 352 063
Татарҙар 239 995
Украиндар 157 296
Башҡорттар 46 405
Әзербайжандар 43 610
Ненецтар 31 621
Ханты 29 277
Сыуаштар 25 690
Белорустар 25 648
Немецтар 20 723
Ҡаҙаҡтар 19 146
Молдавандар 15 806
Армяндар 15 542
Мансилар 11 614
Селькуптар 2 065
Эвенктар 87

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]