Калининград өлкәһе
| Рәсәй Федерацияһы субъекты | |||||
|
Калининград өлкәһе | |||||
| |||||
|
| |||||
|
Административ үҙәк |
Калининград | ||||
| 77-се | |||||
|
- Барлығы |
15 125 км² | ||||
|
- Барлығы |
↗976 439[1] (2016) 64.56 кеше/км² | ||||
|
- Барлығы (ағым. хаҡ.) |
195,1[2] млрд. һум (2010) 204 мең һум | ||||
| Төньяҡ-Көнбайыш | |||||
| Калининград (Төньяҡ-Көнбайыш) | |||||
|
Губернатор |
Алиханов Антон Андреевич | ||||
|
Өлкә думаһы рәйесе |
Марина Эдуардовна Оргеева | ||||
| 39 | |||||
| RU-KGD | |||||
| МСК−1[d] һәм Европа/Калининград[d][3] | |||||
Калинингра́д өлкәһе — Рәсәй Федерацияһы субъекты, Төньяҡ-Көнбайыш федераль округ составына инә.
Административ үҙәк — Калининград ҡалаһы.
Европа Берләшмәһе менән сиктәш: Польша менән көньяҡта, Литва менән төньяҡта һәм көнсығышта. Көнбайышта Калининград өлкәһе ерҙәре Балтик диңгеҙе һыуҙары менән йыуыла.
География[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Калининград өлкәһе — Рәсәй Федерацияһының Үҙәк Европала урынлашҡан иң көнбайыш субъекты. Ул Рәсәйҙең башҡа субъектарынан сит дәүләт территориялары менән айырылған, әммә Балтик диңгеҙе аша тоташа, шулай итеп, ул ярым экслав булып тора[4].
Билдәле шәхестәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Хәбибуллин Алик Ғәлимйән улы (21.07.1954), ғалим—хоҡуҡ белгесе, юғары мәктәп уҡытыусыһы. 1989—2003 йылдарҙа Эске эштәр министрлығының Өфө юридик институтының кафедра начальнигы. Юридик фәндәр докторы (1997), профессор (1998). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған юрисы (2001). Полиция генерал‑лейтенанты. (2011). Приморье ҡасабаһынан[5].
Өлкәләге власть[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Өлкә Уставына ярашлы дәүләт власы суд, башҡарма һәм закондар сығарыу йүнәлештәренә бүленә.
Башҡарма власть[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Калининград өлкәһе Губернаторы — өлкәләге иң юғары вазифа.
Суд власы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Калининград өлкәһе суд системаһы составында:
- Калининград өлкәһе өлкә суды — Рәсәйҙен юғары судының түбәнге инстанция суды
- Калининград өлкәһе арбитраж суды — Рәсәйҙен юғары судының түбәнге инстанция суды
Закондар сығарыу власы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Калининград өлкәһенең Закондар сығарыу йыйылышы — Калининград өлкәһенең юғары закондар сығарыу органы.
Халҡы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Рәсәй Дәүләт статистикаһы федераль хеҙмәте мәғлүмәттәре буйынса, өлкә халҡы976 439 (2016) кеше тәшкил итә. Халыҡ тығыҙлығы — 64.56 кеше/км2 (2016). Ҡала халҡы — 77.07 % (2015).
- Милли состав
2010 йылғы иҫәп алыу мәғлүмәттәренә ярашлы (милләтен күрһәткәндәрҙең өлөшө):
- Урыҫтар — 772 534 кеше (86,4 %)
- Украиндар — 32 771 кеше (3,7 %)
- Белорустар — 32 497 кеше (3,6 %)
- Литвалар — 9769 кеше (1,1 %)
- Әрмәндәр — 9226 кеше (1,0 %)
- Немецтар — 7349 кеше (0,8 %)
- Татарҙар — 4534 кеше (0,5 %)
- Башҡа милләт вәкилдәре — 25 172 кеше (2,8 %)
Калининград өлкәһендә 1989 йылда — 503, 2002 йылда — 562 башҡорт йәшәгәне теркәлгән[6].
Административ-территориаль бүленеш[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
2007 йылға ҡарата Калининград өлкәһендә 22 муниципаль берәмек бар[7]:
- 11 ҡала округы,
- 11 муниципаль район.
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ Оценка численности постоянного населения на 1 января 2016 года и в среднем за 2015 год. Тәүге сығанаҡтан архивланған 27 март 2016. 27 март 2016 тикшерелгән.
- ↑ Валовой региональный продукт по субъектам Российской Федерации в 1998-2010гг. (рус.) (xls). Росстат.
- ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/europe
- ↑ Понятие полуэксклава в Большом юридическом словаре(недоступная ссылка)
- ↑ Башҡорт энциклопедияһы — Хәбибуллин Алик Ғәлимйән улы(недоступная ссылка) (Тикшерелеү көнө: 20 июль 2019)
- ↑ Йосопов Р. М. Башҡорт диаспоралары // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- ↑ Муниципальные образования Калининградской области
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Ваулина В. Д. Наш край. — Калининград: Калининградское книжное издательство, 1988.
- Кучерявый П. П., Фёдоров Г. М. География Калининградской области. — Калининград: Калининградское книжное издательство, 1989, 142 с. ISBN 5-85500-037-0
- Орлёнок В. В., Курков А. А., Кучерявый П. П., Тупикин С. Н. Физическая география: Учебное пособие / Под ред. В. В. Орлёнка. — Калининград: Калининградский государственный университет, 1998. — 480 с. — ISBN 5-88874-096-9.
- Фёдоров Г. М. У карты Калининградской области. — Калининград: Калининградское книжное издательство, 1986.
- Калининградская область. Очерки природы. — Калининград: Калининградское книжное издательство,1969. 208 с.
Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
|
Калининград өлкәһе Викимилектә |
|---|---|
|
Калининград өлкәһе Викияңылыҡтарҙа |
|
Калининград өлкәһе Викигид |
- Правительство Калининградской области
- Законодательство Калининградской области 2009 йылдың 12 ноябрь көнөндә архивланған.
- Флаг и герб Калининградской области
- Фотогалерея довоенных достопримечательностей Калининградской области — фотографии кирх, замков и. т. д. 2009 йылдың 1 май көнөндә архивланған.
- Указ Президиума Верховного Совета РСФСР «О переименовании населённых пунктов Калининградской области», 5 июля 1950 г., № 745/3 2009 йылдың 3 февраль көнөндә архивланған.
- История Калининградской области
- Prussia39 — Калининградская область: населённые пункты, история, знаменитые люди.
 | |
|---|---|
| Республикалар | Адыгея •
Алтай • Башҡортостан • Бүрәт • Дағстан • Ингушетия • Карелия • Коми • Ҡабарҙы-Балҡар • Ҡалмыҡстан • Ҡарасәй-Черкесия • Ҡырым3 • Марий Эл • Мордовия • Саха (Яҡутстан) • Сыуашстан • Татарстан • Төньяҡ Осетия — Алания • Тыва • Удмуртстан • Хакасия • Чечня |
| Крайҙар | Алтай • Байкал аръяғы • Камчатка • Краснодар • Красноярск • Пермь • Приморье • Ставрополь • Хабаровск |
| Өлкәләр | Амур • Архангельск • Белгород • Брянск • Владимир • Волгоград • Вологда • Воронеж • Иваново • Иркутск • Калининград • Калуга • Кемерово • Киров • Кострома • Курск • Ҡурған • Ленинград • Липецк • Магадан • Мурманск • Мәскәү • Новгород • Новосибирск • Омск • Орёл • Пенза • Псков • Ростов • Рязань • Сахалин • Свердловск • Силәбе • Смоленск • Тамбов • Тверь • Томск • Төмән • Тула • Түбәнге Новгород • Ульяновск • Һамар • Һарытау • Ырымбур • Әстерхан • Ярославль |
| Федераль әһәмиәттәге ҡала | |
| Автономиялы өлкә | |
| Автономиялы округтар | Ненец1 • Ханты-Манси2 • Чукот • Ямал-Ненец2 |