Байкал аръяғы крайы
| Рәсәй Федерацияһы субъекты | |||||
|
Байкал аръяғы крайы
| |||||
| |||||
|
| |||||
|
Административ үҙәк |
Чита | ||||
| 12-се | |||||
|
- Барлығы |
431 892 км² | ||||
|
- Барлығы |
↘1 083 012[1] (2016) 2.51 кеше/км² | ||||
|
- Барлығы (ағым. хаҡ.) |
162,1[2] млрд. һум (2010) 126,0 мең һум | ||||
| Себер | |||||
| Көнсығыш Себер | |||||
|
Губернатор |
Константин Ильковский | ||||
|
Край ҡануниәт йыйылышы рәйесе |
Наталья Жданова | ||||
| 75 | |||||
| RU | |||||
| МСК+6[d] һәм Азия/Чита[d][3] | |||||
Байкал аръяғы крайы (Байғал аръяғы крайы; рус. Забайкальский край, бүр. Үбэр Байгалай хизаар) — Рәсәй Федерацияһы субъекты, Себер федераль округы составына инә.
Административ үҙәге — Чита ҡалаһы.
Географияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Край Байкал арьяғында урынлашҡан. Төньяҡта — Иркутск өлкәһе һәм Саха Республикаһы, көнбайышта — Бүрәт Республикаһы, көньяҡта — Монголия һәм Ҡытай Халыҡ Республикаһы, көнсығышта — Амур өлкәһе менән сиктәш. Майҙаны — 431 892 км².
Тарихы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Чита өлкәһе 1937 йылдың 26 сентябрендә Көнсығыш Себер өлкәһен Иркутск һәм Чита өлкәләренә бүлеү менән барлыҡҡа килә.
2007 йылдың 23 июлендә Чита өлкәһе һәм Агинск Бүрәт автономиялы округы Рәсәй Федерацияһының яңы субъектына — Байкал аръяғы крайына берләшә.
Билдәле шәхестәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Нефёдова Тамара Ивановна (1951—28.10.2005), журналист. 1973 йылдан «Вечерняя Уфа» гәзите хеҙмәткәре, шул иҫәптән 2002 йылдан — бүлек мөдире. 1978 йылдан СССР Журналистар союзы, 1995 йылдан Рәсәй Рәссамдар союзы ағзаһы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (2001), Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премия лауреаты (2005). Хада-Булаҡ ҡасабаһынан[4].
Халҡы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Рәсәй Дәүләт статистикаһы федераль хеҙмәте мәғлүмәттәре буйынса, край халҡы 1 083 012 (2016) кеше тәшкил итә. Халыҡ тығыҙлығы — 2.51 кеше/км2 (2016). Ҡала халҡы — 67.64 % (2015).
Чита өлкәһе һәм Агинск Бүрәт автономиялы округында 1989 йылда — 2138, 2002 йылда — 1228 башҡорт йәшәгәне теркәлгән[5].
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ Оценка численности постоянного населения на 1 января 2016 года и в среднем за 2015 год. Тәүге сығанаҡтан архивланған 27 март 2016. 27 март 2016 тикшерелгән.
- ↑ Валовой региональный продукт по субъектам Российской Федерации в 1998-2010гг. (рус.) (xls). Росстат.
- ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/europe
- ↑ Башҡорт энциклопедияһы — Нефёдова Тамара Ивановна (Тикшерелеү көнө: 6 март 2021)
- ↑ Йосопов Р. М. Башҡорт диаспоралары // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9.
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Константинов А. В., Константинова Н. Н. История Забайкалья (с древнейших времен до 1917 года). — Учебное пособие по региональному компоненту образования. — Чита: Изд-во ЗабГГПУ, 2002. — 248 с. — ISBN 5-85158-217-0.
- Кулаков В. С. География Забайкальского края. — Учебное пособие. — Чита: Экспресс издательство, 2009. — ISBN 9785956601266.
- Читинской области — 70 лет. Чита, 2007.
Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
|
Байкал аръяғы крайы Викимилектә |
|---|---|
|
Байкал аръяғы крайы Викияңылыҡтарҙа |
|
Байкал аръяғы крайы Викигид |
- Официальный портал органов власти.
- Официальный портал Правительства Забайкальского края.
- Законодательство Забайкальского края.
- Устав Забайкальского края.
- Старая Чита — История и краеведение Забайкалья.
 | |
|---|---|
| Республикалар | Адыгея •
Алтай • Башҡортостан • Бүрәт • Дағстан • Ингушетия • Карелия • Коми • Ҡабарҙы-Балҡар • Ҡалмыҡстан • Ҡарасәй-Черкесия • Ҡырым3 • Марий Эл • Мордовия • Саха (Яҡутстан) • Сыуашстан • Татарстан • Төньяҡ Осетия — Алания • Тыва • Удмуртстан • Хакасия • Чечня |
| Крайҙар | Алтай • Байкал аръяғы • Камчатка • Краснодар • Красноярск • Пермь • Приморье • Ставрополь • Хабаровск |
| Өлкәләр | Амур • Архангельск • Белгород • Брянск • Владимир • Волгоград • Вологда • Воронеж • Иваново • Иркутск • Калининград • Калуга • Кемерово • Киров • Кострома • Курск • Ҡурған • Ленинград • Липецк • Магадан • Мурманск • Мәскәү • Новгород • Новосибирск • Омск • Орёл • Пенза • Псков • Ростов • Рязань • Сахалин • Свердловск • Силәбе • Смоленск • Тамбов • Тверь • Томск • Төмән • Тула • Түбәнге Новгород • Ульяновск • Һамар • Һарытау • Ырымбур • Әстерхан • Ярославль |
| Федераль әһәмиәттәге ҡала | |
| Автономиялы өлкә | |
| Автономиялы округтар | Ненец1 • Ханты-Манси2 • Чукот • Ямал-Ненец2 |