Әзербайжандар

**Әзербайжандар**, **әзериләр**
azərbaycanlılar آذربایجانلیلار, azərilər آذری لر
Үҙ атамаһы	азәрбайџанлылар, азәриләр
Һаны һәм йәшәгән урыны
	Барлығы: 29 — 31 млн.-дан 35 — 40 млн.-ға тиклем; Иран:; 12 — 16 млн. Көнсығыш Әзербайжан: 3 млн.; Көнбайыш Әзербайжан: 2 млн.; Тәһран: 1 — 5 млн.; Әрдәбил: 1 млн.; Хәмәдан: 1 млн.; Зәнжан: 1 млн.; Ҡәзвин: 0,8 млн.; Әзербайжан:; 8 172 800 (2009 г.); Төркиә: 800 000.(оц.); Рәсәй: 603 070 (2010 г.), 621 840 (2002 г.) Дагестан: ; 130 919 (2010 г.), 111 656.(2002); Мәскәү: ; 57 123 (2010 г.), 94 542(2002); Төмән өлкәһе: ; 43 610 (2010 г.), 42 359 (2002) Ханты-Манси автономиялы округы: ; 26 037 (2010 г.), 25 088 (2002); ; АҠШ: 5 553—500 000 чел.; Грузия: 284 761.(2002 г.) Квемо-Картли: 225 ме ң Марнеуль районы: 98 мең; Гардабан районы: 50 мең; Болнисский районы: 49 мең; ; Кахети: 40 тыс.; Канада: 3 465. Франция: 170 000 Ҡаҙағстан: 85 292 (2009 г.); Украина: 45 176 (2001 г.); Үзбәкстан: 36 000.(оц.); Төркмәнстан: 36 000.(1995); Нидерланд: 17 000; Ҡырғыҙстан: 17 267 (2009); Бөйөк Британия: 15 000; Беларусь: 5 567 (2009 г.); Латвия: 1 759 (2010 й.); Австрия: 1 000. ; Тажикстан: 800 (2000 й.)
Тел	Әзербайжан теле
Раса тибы	Каспий подтибы, Европеоид расаһы,
Туғандаш халыҡтар	Алтай ғаиләһе; Төрки төркөмө; Уғыҙ төркөмө
Этник төркөм	Афшарҙар, ҡарапапахтар, ҡашҡайҙар

Әзербайжандар, әзериләр йәки әзербайжанлылар (әзерб. azərbaycanlılar آذربایجانلیلار, azərilər^[22]^[23]^[24]^[25]^[26]^[27]^[28] آذری لر, azəri türkləri)^[29]^[30]^[31] — Әзербайжан һәм төньяҡ-көнбайыш Ирандың ҙур өлөшөн алып торған төрки телле халыҡ.^[32]^[33].

Дөйөм һаны 29 млн кеше^[18]. Иран һәм Әзербайжандан башҡа Рәсәйҙә (Дағстан), Грузияла (Борчалы) һәм Төркиәлә (Карс һәм Ыгдыр) әзербайжандар күпләп йәшәй.

Дағстан Республикаһының әҙ һанлы ерле халҡы булып иҫәпләнә. Ислам диненең шиғисылыҡ динен тоталар. Антропологик яҡтан әзербайжандар европоид расаһының каспий тибына ҡарай.

Әзербайжанда 8 миллионнан артык әзербайжан йәшәй әзербайжандар һәм ил халҡының 91 % тәшкил итә. Ирандың Тәһран, Кереж, Мәшһәд ҡалаларында әзербайжандарҙың мәһәлләләре бар.

Рәсәйҙә Көньяҡ Дағстанда 2002 йылғы иҫәп буйынса 111 656 әзербайжан йәшәй.

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Статья «Азербайджанцы» // Народы России. Атлас культур и религий. — М.: Дизайн, Информация. Картография, 2010. — 320 с.: с илл. ISBN 978-5-287-00718-8

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

↑ Переписи населения Азербайджана 1979, 1989, 1999, 2009 годов
↑ «Turkey: Religions & Peoples», Encyclopedia of the Orient (retrieved 7 June 2006)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Официальный сайт Всероссийской переписи населения 2010 года. Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 Всероссийская перепись населения 2002 года. Федеральная служба государственной статистики. Тәүге сығанаҡтан архивланған 21 август 2011. 29 декабрь 2009 тикшерелгән.
↑ Включая Ханты-Манси автономиялы округы һәс Ямал-Ненец автономиялы округы; автономиялы округтарҙы керетмәйенсә Төмән өлкәһендә— 8282 кеше (2010 й.) һәм 8918 кеше (2002 й.)
↑ http://www.irex.org/system/files/Baghirova_VOA.pdf
↑ ^7,0 ^7,1 State Statistics Department of Georgia: 2002 census (retrieved 16 July 2006)
↑ Всеукраинская перепись населения 2001 года. Распределение населения по национальности и родному языку. Государственный комитет статистики Украины. Тәүге сығанаҡтан архивланған 25 август 2011.
↑ Этнический атлас Узбекистана
↑ По переписи 1989 г. в Узбекистане было 44,4 тыс. азербайджанцев ([1])
↑ People Population census of Turkmenistan 1995, Vol. 1, State Statistical Committee of Turkmenistan, Ashgabat, 1996
↑ CIA — The World Factbook
↑ http://web.archive.org/web/20110706131529/http://mfa.gov.az/eng/downloads/bilaterial/Netherlands.pdf
↑ National Statistical Committee of Kyrgyz Republic 2009.
↑ cache:Jwobw381IYMJ:www.angelfire.com/az3/AzeriVoice/newsletter2.doc «azeris in britain» — Google Search
↑ Распределение населения Латвии по национальному составу и государственной принадлежности на 01.07.2010 (латыш.)
↑ Azerbaijan Ministry of Foreign Affairs: Azerbaijan-Austria relations: Diaspora Info (February 2008). NB Of these, about 70-75 % are Iranian Azeris, 15-20 % are Turkish Azeris and 5-10 % are Azeris originally from Azerbaijan and the former Soviet Union.
↑ ^18,0 ^18,1 Joshua Project Ethnic People Groups of the Turkic Peoples Affinity Bloc. Joshua Project. Тәүге сығанаҡтан архивланған 25 август 2011. 3 март 2009 тикшерелгән.
↑ WebCite query result
↑ Azerbaijanis POPULATION
↑ Azerbaijani world
↑ Azeri (Azerbaijani) Genetics: Abstracts and Summaries
↑ ETHNIC SITUATION IN THE CAUCASUS. Rauf A. Guseynov
↑ Gidaiat Orudzhev, D.Sc. (Philol.), Azerbaijani State Nationalities Policy Adviser (Baku, Azerbaijan)
↑ "Daghestan: Factors of conflicts and stability". Enver Kisriev, professor, Daghestan Research Center, Russian Academy of Sciences (RAS), (Makhachkala, Russian Federation)
↑ The Azeris in Georgia and the Ingilos: Ethnic minorities in the limelight
↑ South Caucasus: Common Ground
↑ Who are Azeris?
↑ Әзербайжандар — Ҙур совет энциклопедияһында мәҡәлә
↑ Helena Bani-Shoraka. «Language Policy and Language Planning: Some Definitions» in Annika Rabo, Bo Utas. The Role of the State in West Asia, Swedish Research Institute in Istanbul, 2005, ISBN 91-86884-13-1, 9789186884130, p. 144
↑ Stephan Thernstrom, Ann Orlov, Oscar Handlin. Harvard Encyclopedia of American ethnic groups, Harvard University Press, 1981, p. 171, quote: In their homeland the Azerbaijanis, or Azeri Turks as they are sometimes called…
↑ David E. Long, Bernard Reich. The Government and politics of the Middle East and North Africa, pp. 20, 77
↑ Graham E. Fuller. The new Turkish republic: Turkey as a pivotal state in the Muslim world

[Azer2009-1] Переписи населения Азербайджана 1979, 1989, 1999, 2009 годов

[Encyclopedia_Orient-2] «Turkey: Religions & Peoples», Encyclopedia of the Orient (retrieved 7 June 2006)

[пер.2010-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Официальный сайт Всероссийской переписи населения 2010 года. Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года

[perepis2002.ru-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 Всероссийская перепись населения 2002 года. Федеральная служба государственной статистики. Тәүге сығанаҡтан архивланған 21 август 2011. 29 декабрь 2009 тикшерелгән.

[5] Включая Ханты-Манси автономиялы округы һәс Ямал-Ненец автономиялы округы; автономиялы округтарҙы керетмәйенсә Төмән өлкәһендә— 8282 кеше (2010 й.) һәм 8918 кеше (2002 й.)

[6] ttp://www.irex.org/system/files/Baghirova_VOA.pdf

[statistics.ge-7] 7,0 ^7,1 State Statistics Department of Georgia: 2002 census (retrieved 16 July 2006)

[8] Всеукраинская перепись населения 2001 года. Распределение населения по национальности и родному языку. Государственный комитет статистики Украины. Тәүге сығанаҡтан архивланған 25 август 2011.

[Этнический_атлас_Узбекистана-9] Этнический атлас Узбекистана

[10] По переписи 1989 г. в Узбекистане было 44,4 тыс. азербайджанцев ([1])

[11] People Population census of Turkmenistan 1995, Vol. 1, State Statistical Committee of Turkmenistan, Ashgabat, 1996

[12] CIA — The World Factbook

[13] ttp://web.archive.org/web/20110706131529/http://mfa.gov.az/eng/downloads/bilaterial/Netherlands.pdf

[Kyrgyz_Census-14] National Statistical Committee of Kyrgyz Republic 2009.

[15] :Jwobw381IYMJ:www.angelfire.com/az3/AzeriVoice/newsletter2.doc «azeris in britain» — Google Search

[Национальности_Латвии_2010-16] Распределение населения Латвии по национальному составу и государственной принадлежности на 01.07.2010 (латыш.)

[17] Azerbaijan Ministry of Foreign Affairs: Azerbaijan-Austria relations: Diaspora Info (February 2008). NB Of these, about 70-75 % are Iranian Azeris, 15-20 % are Turkish Azeris and 5-10 % are Azeris originally from Azerbaijan and the former Soviet Union.

[turkicpeople-18] 18,0 ^18,1 Joshua Project Ethnic People Groups of the Turkic Peoples Affinity Bloc. Joshua Project. Тәүге сығанаҡтан архивланған 25 август 2011. 3 март 2009 тикшерелгән.

[19] WebCite query result

[20] Azerbaijanis POPULATION

[21] Azerbaijani world

[22] Azeri (Azerbaijani) Genetics: Abstracts and Summaries

[23] ETHNIC SITUATION IN THE CAUCASUS. Rauf A. Guseynov

[24] Gidaiat Orudzhev, D.Sc. (Philol.), Azerbaijani State Nationalities Policy Adviser (Baku, Azerbaijan)

[25] "Daghestan: Factors of conflicts and stability". Enver Kisriev, professor, Daghestan Research Center, Russian Academy of Sciences (RAS), (Makhachkala, Russian Federation)

[26] The Azeris in Georgia and the Ingilos: Ethnic minorities in the limelight

[27] South Caucasus: Common Ground

[28] Who are Azeris?

[azerbaijanci-29] Әзербайжандар — Ҙур совет энциклопедияһында мәҡәлә

[30] Helena Bani-Shoraka. «Language Policy and Language Planning: Some Definitions» in Annika Rabo, Bo Utas. The Role of the State in West Asia, Swedish Research Institute in Istanbul, 2005, ISBN 91-86884-13-1, 9789186884130, p. 144

[harvard-31] Stephan Thernstrom, Ann Orlov, Oscar Handlin. Harvard Encyclopedia of American ethnic groups, Harvard University Press, 1981, p. 171, quote: In their homeland the Azerbaijanis, or Azeri Turks as they are sometimes called…

[32] David E. Long, Bernard Reich. The Government and politics of the Middle East and North Africa, pp. 20, 77

[33] Graham E. Fuller. The new Turkish republic: Turkey as a pivotal state in the Muslim world

[18]

[19]

[20]

[21]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

Әзербайжандар

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Навигация

Эҙләү