Номикос йорто (Таганрог)
| Иҫтәлекле урын | |
Номикос йорто (Таганрог)
Номикос йорто | |
| |
| Ил | Рәсәй |
| Ҡала | Таганрог, Греческая урамы, 53 |
| Архитектура стиле | кирпичный стиль[1] |
| Нигеҙләүсе | сауҙагәр Николай Михайлович Ломбако |
| Нигеҙләнгән | XIX быуаттың өсөнсө сиреге |
| Статус | мәҙәни мираҫ объекты |
Номикос йорто — Ростов өлкәһе Таганрог ҡалалаһындағы XIX быуаттың икенсе яртыһындағы төбәк әһәмиәтендәге мәҙәни мираҫ объекты. Греческая урамы, 53[2] адресы буйынса урынлашҡан. Тарих һәм мәҙәниәт[1] ҡомартҡыһы исемлегенә инә.
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Таганрог ҡалаһында Греческая урамы, 53 адресы буйынса йорт XIX быуаттың өсөнсө сирегендә барлыҡҡа килә.Ул II гильдия сауҙагәре Николай Михайлович Ломбако ғаиләһе өсөн төҙөлгән була. Уның һәм уның хатыны Павлина Васильевнаның бер нисә балаһы була. 1867 йылдың 31 ғинуарында беренсе балалары — улы Василий, ике йылдан һуң ҡыҙҙары Мария тыуыуы билдәле.
1866—1867 йылдарҙа Греческая урамындағы 53-сө йорт һатыла һәм Каломира Васильевнаның — Антон Дмитриевич Номикостың ҡатынының милкенә күсә. XIX быуаттың беренсе яртыһы документтарында, ул, бәлки, Антон Дмитриевичҡа ҡағылышлылыр, мәғлүмәт һаҡланып ҡалған: 1831 йылдың 1 авгусында Андрей Григорьевич Номико һәм Ефимия Ларионовнаның улдары Антонийҙың тыуыуы һәм шул уҡ йылдың 16 авгусында суҡындырылыуы тураһында яҙыу бар.
Антондың үҙенең һәм Каломира Номикостың ғаиләһе күп балалы була: Василий, Калиопа, Екатерина, Михаил, Евангелие һәм Александр тигән исемдәр алған балаларының тыуыуы билдәле. Өлкән улы Василий 1884 йылда тыуған, Александр һәм Евангелие игеҙәк булалар. Каломира Номикос һатып алынған йортто үҙгәртеп ҡороуға етди тотоноп китә һәм был өлкәлә нәтижәгә өлгәшә. Уның ире ҡалала актив эшмәкәрлек алып бара— макарон фабрикаһына нигеҙ һала, ә һуңынан вальцовкалау тирмәне — ул уны 1882 йылда төҙөй. , ул изготовить Уның предприятиеларында эшләнгән продукциялар юғары сифатлы тип танылыу ала һәм бер нисә наградаға[3] лайыҡ була. Ә милек хужаһының үҙе тураһында ҡыҙыҡлы тәфсирҙәр билдәле: ул күңелле тәбиғәтле, мәргән атыусы була. Ҡалала өсөнсө кинозал «Иллюзион» ойоштора. Ләкин ул бик аҙ[4] эшләп ҡала.
Антон Номикос 1894 йылдың 12 мартында вафат була. 1912 йылдан уның өйөн өлөшләтә Таганрогтың Панагиото фамилиялы кешеһенең агентура-комиссион контораһы биләй. 1920 йылда йортта профессиональ медицина мәктәбе урынлаша, ул төрлө ваҡыттарҙа төрлөсә аталып йөрөй: медицина техникумы, медицина училищеһы һәм фельдшер-акушер мәктәбе.
Сауҙагәр Номикостың йорто 1925 йылға тиклем уның вариҫтарыныҡы була. 1941 йылда бында фәхишәләр йорто[3] асыла. 1992 йылдан алып йорт төбәк әһәмиәтендәге мәҙәни мираҫ объекттары исемлегенә индерелгән. Йортта «Спецпроекттрест»[2] урынлашҡан.
Һүрәтләү
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Мөйөштәге ике ҡатлы йорт кирбес стилендә төҙөлгән. XX быуат башында балкон һәм башня рәүешендәге өҫтәмә архитектура биҙәлеше барлыҡҡа килә. Тәҙрә башындағы көпләүсе таштар, кәрниздәр, кирбес тәҙрә йөҙлөгө фасадты биҙәүсе элементтар булып торалар. сандрик уйын ҡоралы һәм наличники. Икенсе ҡаттағы тәҙрәләр ярымтүңәрәк формаһында эшләнгән һәм кирбес колонналар менән уратып алынған, . Фигуралы һәм ярымтүңәрәк фронтондар кәрниз өҫтөндә урынлашҡан. Фронтонда биҙәк ролен уйнаған, орнамент рәүешендә урынлашҡан тура дүртмөйөшлө сығынтылар[1] ҡуйылған.
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Номикоса дом//Энциклопедия Таганрога, Ростов-на-Дону. Ростиздат, 2003
- ↑ 2,0 2,1 Объекты культурного наследия регионального значения
- ↑ 3,0 3,1 Дом 53, Петровская улица 2017 йыл 16 март архивланған.
- ↑ Дом 42, Петровская улица 2017 йыл 16 март архивланған.