Петрология
Уҡыу көйләүҙәре
Петрология (грек. πέτρος — таш, таштарҙы өйрәнеү) — тау тоҡомдарын, уларҙың төҙөлөшөн, составан, фикик һәм химик барлыҡҡа килеү шарттарын, төрлө факторҙар тәьҫирендә үҙгәреү дәрәжәһен, Ер ҡабығында, мантияла һәм космос матдәһендә таралыуын өйрәнә торған фән.
Петрология — элекке петрография терминының синонимы[1].
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- 1556 — Георгий Агрикола (Agricola) минералогия һәм металлургия тураһында беренсе күҙәтеүҙәрен яҙа De Re Metallica
- 1600 — Уильям Гилберт (Gilbert) Ерҙе ҙур магнит менән сағыштырып яҙа.
- 1619 — Морин (Morin) Ерҙең эсендә бик юғары температура булыуы тураһында фаразды яҙа.
- 1669 — Стено (Steno) ултырмалаҙың эҙмә-эҙлекле ултырыуы законын (Стено законы) тәҡдим итә.
- 1680 — Готфрид Вильгельм Лейбниц Ер шары иң тәүҙә ирегән хәлдә булған тип фаразлай.
- 1683 — Листер (Lister) ерҙең геологик структураһы күрһәтелгән карта төҙөй.
- 1715 — Halley йылғалар йыуып килтергән натрий буйынса океан йәшен билдәләй.
- 1739 — Рене Антуан Реомюр быяла девитрификацияһы буйынса эксперимент уҙғара.
- 1746 — Guettard беренсе минералогия картаһын төҙөй.
- 1920 — П. Эскола беренсе тапҡыр физик химия принциптарын петрология месьәләләрендә ҡуллана «минераль фация» төшөнсәһен керетә[2]. .
- 1936 — Х. Л. Оллдинг петрография 20 быуат башында петрологияға әүрелеүен билдәләй[3].
1937 — Ф. Ю. Левинсон-Лессинг һәм Э. А. Струве[5] петрография һәм петрологияны синоним итеп ҡарайҙар.
- 1944, 1951 — Д. С. Белянкин петрология тарминын артыҡ дәғүәле тип иҫәпләй[4][5], петрография тау тоҡомдарын өйрәнеүҙә бөтә мәсьәләләрҙе хәл итә тип иҫәпләй.
Журналдар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Петрология
- American Journal of Science
- American Mineralogist
- Canadian Mineralogist
- Contributions to Mineralogy and Petrology
- Earth and Planetary Science Letters
- Economic Geology
- European Journal of Mineralogy
- Geological Materials Research
- Geochemica et Cosmochimica Acta
- Journal of Geology
- Journal of Geophysical Research (Red)
- Journal of Metamorphic Geology
- Journal of Petrology
- Lithos
- Mineralogical Magazine
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Левинсон-Лессинг Ф. Ю., Струве Э. А. Петрографический словарь. М.: ГНТИ лит. геологии и по охране недр, 1963. С. 256—257.
- ↑ Пентти Эскола
- ↑ Allding H. L. Petrology. / пер. с англ.: Петрология. М.: Госгеолиздат, 1941.
- ↑ Белянкин Д. С. Предисловие. Химия кремня и физическая химия силикатов. 1944.
- ↑ Белянкин Д. С. Природа. 1951. № 8