Сәсәниҙәр
| Сәсәниҙәр | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Ил: | Сәсәниҙәр дәүләте | ||
| Титулдар: | Шаһтар шаһы | ||
| Нигеҙләүсе: | Сәсән | ||
| Һуңға хаким: | Йәздәгирд III | ||
| Нигеҙләнгән йыл: | 224 | ||
| Төшөрөү: | 651 | ||
| Милләте: | фарсылар | ||
Сәсәниҙәр - 224 - 651 йылдарҙа Сәсәни Иранында идара иткән фарсы хакимдары (шаһтар шаһы) һәм ошо дәүләттең, бойондороҡһоҙ территорияларҙың айырым өлкәләре (шаһтар, ҡушаншаһтар), һуңыраҡ Тәбәристан хакимдары нәҫеле[1].
Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Династия Парстан (Фарсостан) сыҡҡан; батшалыҡ Сәсән исемле кеше исеме менән аталған, ул Парстың беренсе батшаһы Папактың атаһы булған.
Папактың улы Ардашир 224 йылда парфян батшаһын ҡыйрата һәм Сәсәниҙәр дәүләтенә нигеҙ һала. Дәүләт ойошторолғанда уҡ Сәсәниҙәр Иран мәжүси руханилығына (зороастризм) таяна. [2].
628 йылдан 632 йылға тиклем яҡынса 10 батша алмашына. Йәздәгирд III хакимлығы ваҡытында Сәсәниҙәр дәүләтен ғәрәптәр яулап ала.
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Сығанаҡтар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Дашков С. Б. Сәсәниҙәр батшалары. Iii-VII бб.иран тарихы легендаларҙа, тарихи хроникаларҙа һәм хәҙерге заман тикшеренеүҙәрендә. — М. ХӘБӘРҘӘР: АЗИЯ, 2008. — 352 б. - 4000 экз. — ISBN 978-5-91660-001-8.
- Мишин Д. Е. Хосров I Ануширван (531–579), его эпоха и его жизнеописание и поучение в истории Мискавейха. — М.: Институт востоковедения РАН, 2014. — 696 с. — 2018-06-11 S. — ISBN 978-5-89282-588-7.
- Рыжов К. В.. Сасаниды // Монархи. Древний Восток. — М.: Вече, 2006. — 576 с.
- Сасаниды // Совет тарихи энциклопедияһы : 16 томда. / под ред. Е. М. Жукова. — М. : Совет энциклопедияһы, 1961—1976.
- Сасаниды / Грант Э. А. // Ҙур совет энциклопедияһы : [30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-сө баҫма. — М. : Совет энциклопедияһы, 1969-1978.
- Daryaee, Touraj. Sasanian Persia: The Rise and Fall of an Empire. — I.B.Tauris, 2008. — С. 1—240. — ISBN 0857716662.
- «»
- Michael J. McClymond, David Noel, «»
- «»