Тарапака

Тарапака өлкәһе
исп. Tarapacá

Герб Флаг
Ил	Чили
Статус	өлкә
Берләштерә	2 провинция 7 коммуна
Административ үҙәк	Икике
Эре ҡалалары	Икике, Альто-Осписио, Посо-Альмонте
Өлкә башлығы	Пабло Валенсуэла
Рәсми тел	Испан теле
Халҡы (2006)	286 105 (1,74 %, 11 урын)
Тығыҙлығы	6,78 кеше/км² (11 урын)
Майҙаны	42 225,8 км² (5,66 %, 6 урын)
Диңгеҙ кимәленән бейеклеге  • Иң түбән нөктәһе	0 м
Киңлеге	20°13′00″S
Оҙонлоғо	70°18′52″W
Ваҡыт бүлкәте	UTC-4
Код ISO 3166-2	CL-TA
Телефон коды	+56-57
Рәсми сайты

Тарапака (исп. Tarapacá) — Чилиҙың төньяҡ өлөшөндә урынлашҡан өлкә. Үҙенә 7 коммуна һәм 2 провинция берләштерә.

Майҙаны — 42 225,8 км². Халыҡ һаны — 286 105 кеше (2006). Халыҡ тығыҙлығы — 6,78 кеше/км².

Административ үҙәге — Икике.

Географик урыны

Боливия менән Тымыҡ океан араһында урынлашҡан. Чилиҙың төньяғынан икенсе өлкә.

Өлкәнең сиктәштәре:

• төньяҡта — Арика өлкәһе
• көнсығышта — Боливияның Оруро һәм Потоси департаменты
• көньяҡта — Антофагаста өлкәһе
• көнбайышта — Тымыҡ океан

Төп йылғалар

• Тана

Ҡурсаулыҡтар

• Пампа-дел-Тамаруғал милли ҡурсаулығы
• Ислуга янартауы милли паркы

Тарих

Икике ҡалаһы эргәһендә диңгеҙ һуғышы

Икике ҡалаһындағы театр

Тарапака өлкәһе. 1851-се йылғы карта

Тарапака өлкәһендә боронғо ҡая һүрәттәре (петроглифтар) табылыуы, был ерҙәрҙә кешенең борон-борондан килеүен таныта.

Бында чинчорро, аймара, уро һәм каманчако культуралары йәшәгән. Шуларҙың араһынан чинчорро индейҙары ер йөҙөндә иң беренсе булып мәйетте мумияға әйләндерә алғандар. Улар Арика ҡалаһына яҡын ярҙа торған булғандар.

Демографик мәғлүмәттәр

Милли статистика институты, халыҡ иҫәбе алыу (INE-2002) мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны:

Бөтә халыҡ					238 950
шул иҫәптән:	Ҡала халҡы	226 462	Ҡала халҡы өлөшө, %	94,77
	Ауыл халҡы	12 488	Ауыл халҡы өлөшө, %	5,23
	Ир-егеттәр	123 072	Ир-егеттәр өлөшө , %	51,51
	Ҡатын-ҡыҙҙар	115 878	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө , %	48,49
Халыҡ тығыҙлығы, кеше/км²					5,66
Ил халҡына ҡарата, өлкә халыҡ өлөшө , %					1,58

Иң ҙур торамалар (йәшәү пункттары)

№	Торама	Категория	Халыҡ һаны (2002)	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Майҙаны км²
1	Икике	Ҡала	164 396	82 403	81 993	22,12
2	Алто-Осписио	Ҡала	50 190	25 249	24 941	17,45
3	Посо-Алмонте	Ҡала	6384	3373	3011	3,05
4	Пика	Ҡасаба	2642	1350	1292	4,96
5	Колягуаси	Ҡасаба	2032	2012	20	0,14
6	Уара	Ауыл	956	533	423	0
7	Кебрада-Бланка	Ауыл	821	805	16	0
8	Ла-Тирана	Ҡасаба	818	460	358	5,13
9	Мамина	Ауыл	548	317	231	0

Административ бүленеш

Тарапака өлкәһенең административ бүленеше
Провинция Административ үҙәг Коммуна 1 Икике Икике 1 Алто-Осписио 2 Икике 2 Тамаругал Посо-Алмонте 3 Камина 4 Колчане 5 Уара 6 Пика 7 Посо-Алмонте

Иҡтисад

Әлегесә өлкәнең иҡтисады балыҡ тотоуҙа һәм төрлө файҙалы ҡаҙылмалар (тутыя, тимер, көмөш, баҡыр һ.б) табышында тупланған. Ирекле эшҡыуарлыҡ зонаһын асҡас, өлкәнең иҡтисади яҡтан үҫеше күтәрелә.