Төп йылға
Төп йылға | |
Баш йылға, төп йылға - (рус. основная река, главная река) — ҡабул итеүсе һыу бассейнына ҡоя торған йылға системаһының [1], сүлдәрҙә һәм һаҙлыҡтарҙа ағымды юғалта торған төп һыу ятҡылығын аңлата торған гидрологик термин[2].. Йылға бассейнында төп йылғаны билдәләү йылғаларҙың иң ҙурын (оҙонон) һәм иң юғары тәртипкә эйә булғанын табыу юлы менән эшләнә[3]. . Ҡағиҙә булараҡ, төп йылға - ҙурлығы яғынан да, һыу күләме яғынан да иң ҙур йылға[4].
Башҡортостандың төп йылғаһы һәм бассейндар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Башҡортостандағы иң ҙур йылға һәм төп һыу юлы Ағиҙел йылғаһы - ((тыңлау) ; шулай уҡ Иҙел[5]; рус. Белая; удм. Тӧдьы Кам; ялан мари Ош Виче; татар. Агыйдел).
Башҡортостан йылғалары башлыса Кама һәм Яйыҡ һыу бассейны округтарына ҡарай. Нөгөш, һаҡмар, Әй йылғаларының үҙ бассейндары, уларға ағып төшә торған төп йылғалар бар.
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Река материнская . Справочник дорожных терминов.
- ↑ Vladimir Kotlyakov, Anna Komarova. 3643 main stream; trunk stream // Elsevier's Dictionary of Geography: in English, Russian, French, Spanish and German. — Moscow: Elsevier, 2006-12-20. — С. 434. — ISBN 978-0-444-51042-6.
- ↑ В.Н. Михайлов, М.В. Михайлова. Приток . — статья из научно-популярной энциклопедии «Вода России».
- ↑ Щукин, И. С. Четырёхъязычный энциклопедический словарь по физической географии. — Москва, 1980.
- ↑ «В башкирском фольклоре и в разговорной речи Иҙел»
— Словарь топонимов Республики Башкортостан. Уфа: Китап, 2002. — 256 с. — С. 23.
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Benke, Arthur C., ed., and Cushing, Colbert E., ed. (2005). Rivers of North America. Burlington, Massachusetts: Elsevier Academic Press. ISBN 0-12-088253-1.
- Patrick, Ruth (1995). Rivers of the United States: Volume II: Chemical and Physical Characteristics. New York: John Wiley & Sons. ISBN 0-471-10752-2.