Һаҙлыҡ
Перейти к навигации
Перейти к поиску
| Һаҙлыҡ | |
 | |
 Һаҙлыҡ Викимилектә |
Һаҙлыҡ — тупраҡ өҫтөндәге артыҡ дымлы, батҡыл ландшафт участкалары. Һаҙлыҡ өсөн тупраҡтың өҫкө ҡатламында органик матдәләрҙең тулыһынса тарҡалмай, артабан торфҡа әүерелеүе хас. Һаҙлыҡтарҙа торф ҡатламдары 30 см-ҙан кәм түгел, әгәр аҙыраҡ булһа, был һаҙлыҡлы ерҙәр [1]. Һаҙлыҡ гидросфераның ҡушма өлөшө булып тора. Ерҙә беренсе һаҙлыҡтар 350-400 миллион йыл элек силур һәм девон осоро арауығында барлыҡҡа килә [2].
Планеталағы иң ҙур һаҙлыҡтар - Амазонканың һыу баҫа торған туғайҙарында [3][4][5].
Йөкмәткеһе
Уртаса климат һыҙатының һаҙлыҡ йәнлектәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Европа һаҙ ташбаҡаһы (Emys orbicularis).
- Әрмәнде, тәлмәрйен.
- Мышы, янут, ҡама, шәшке, ондатра.
- Ҡоштар (торна, ағуна, селән, өйрәк, һаҙ деүете, һаҙ килейеге, һаҙ көйөлдөһө, һаҙ сәпсәүе, һаҙ турғайы, һаҙ ябалағы) һәм башҡалар
- Талпан, серәкәй, төрлө бөжәктәр.
Һаҙ үҫемлектәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Ҡыҙыл көртмәле
- Күк көртмәле.
- Мүк еләге
- Һаҙ еләге
- Ысыҡ үләне
- Һаҙ кипарисы
- Мүк сфагнум.
- Һаҙанаҡ .
- Күрән.
- Пушица.
- Аир.
- Пузырчатка[6].
Үҫемлектәр һүрәттәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Һаҙлыҡтар һүрәттәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Нидерланды һаҙлығы
Рәсәйҙә.
Германияла
Швейцарияла
Белоруссияла
_In_the_climatic_zone_(taiga,_forest-tundra)_of_the_Arkhangelsk_region._2.jpg)
Шулай уҡ ҡара[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Бөтә донъя һыулы-һаҙлыҡлы урындар көнө (2 февраль)
- Зыбучий песок
- Болотный микроландшафт
- Болотные и заболоченные леса умеренного пояса
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ Большая российская энциклопедия, 2005
- ↑ Штепа В. Какие тайны скрывают болота?. Ufolog.ru — Познавательный журнал о непознанном и необычном (11 июля 2008). Тәүге сығанаҡтан архивланған 22 август 2011. 3 апрель 2011 тикшерелгән.
- ↑ Goulding, M. (1980). The Fishes and the Forest: Explorations in Amazonian Natural History. Berkeley, CA: University of California PressҠалып:Нет в АИ
- ↑ Lowe-McConnell, R. H. (1975). Fish Communities in Tropical Freshwaters: Their Distribution, Ecology and Evolution. London: Longman
- ↑ L.H. Fraser and P.A. Keddy (eds.). 2005. The World’s Largest Wetlands: Ecology and Conservation. Cambridge University Press, Cambridge, UK. 488 p.
- ↑ ЭСБЕ, 1891
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Научно-популярная
- Березина Н.А. и др. Мир зелёного безмолвия (болота: их свойства и жизнь) — М.: Мысль, 1983. — 159 б.
- Елина Г.А., Лопатин В.Д. Многоликие болота — Л.: Наука, 1987. — 192 б. — (Человек и окружающая среда).
- Емельянов Л.Г. Таинственный мир болот — Мн.: Белорусская наука, 2005. — 260 б.
- Лисс О.Л., Астахова В.Г. Лесные болота — М.: Лесная промышленность, 1982. — 128 б.
- Трибис В.П. Слово о болотах — Мн.: Ураджай, 1989. — 231 б.
- Хейкурайнен Л. Болота / Пер. с фин. Л.В. Блюдника — М.: Лесная промышленность, 1983. — 41 б.
- Научная
- Боч М.С., Мазинг В.В. Экосистемы болот СССР — Л.: Наука, 1979. — 188 б.
- Кац Н.Я. Болота земного шара — М.: Наука, 1971. — 295 б.
- Кирюшкин В.Н. Формирование и развитие болотных систем — Л.: Наука, 1980. — 88 б.
- Энциклопедические статьи
- Болото // Большая российская энциклопедия. Том 3 — М., 2005. — Б. 733—736.
- Болота // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона. Том 4 — СПб., 1891. — Б. 308—311.
