Улан-Удэ епархияһы

Улан-Удэ епархияһы
	Улан-Удэ епархияһы
Нигеҙләү датаһы	10 октябрь 2009
Етәксе	Иосиф (Балабанов)[d]
Дәүләт	Рәсәй
Кафедральный собор	Одигитриевский собор[d]
Штаб-фатирҙың урынлашыуы	Улан-Удэ, Рәсәй
Рәсми сайт	pravoslavnaya-buryatiya.ru
	Улан-Удэ епархияһы Викимилектә

Улан-Удэ епархияһы — Рус православие сиркәүенең Бүрәт митрополияһы составында Улан-Удэ ҡалаһындағы үҙәге менән административ-территориаль берәмек.

Тарихы

1929 йылдың йәйендә Чита православие епискобы Евсевий (Рождественский) Верхнеудинскты (хәҙер Улан-Удэ) Селенгин епискобының йәшәү урыны итеп тәҡдим итә, июнь айында ул Верхнеудинск епархия өлөшөнөң ике йәки өс округҡа бүлеү проектын әҙерләргә ҡуша. Мәхәлләләр һаны әҙ булған Симферополь епархияһы миҫалына һылтанып, епископ Евсевий Бүрәт-Монгол АССР-ы территорияһында айырым епархия ойошторорға тәҡдим итә^[2].

1933 йылдың 5 октябрендә Верхнеудинск кафедраһын епископ Иоанникий (Попов) биләй. 1934 йылдың 11 октябрендә ул ялға китә. Артабанғы Верхнеудинск кафедраһына тәғәйенләнештәр билдәһеҙ^[2].

Епархия бөтөрөлгәндән һуң уның территорияһы Чита епархияһына күсә. Чита епархияһы бөтөрөлгәндән һуң 1948 йылда хәҙерге Улан-Удэ епархияһы биләмәһе Иркутск һәм Чита епархияһына күсә, әммә 1994 йылдың 21 апрелендә Чита һәм Байкал арты епархиялары тергеҙелә.

2007 йылдың апрелендә айырым епархия төҙөүҙе Улан-Удэның мэры Айдаев Геннадий тәҡдим итә^[3].

Бүрәт республикаһы президенты Вячеслав Наговицын 2009 йылдың июлендә патриарх Кирилға республикала айырым епархия төҙөү тураһында үтенес менән мөрәжәғәт итә, шундай уҡ хат Чита епискобы Евстафийға ла ебәрелә. Шулай уҡ яңы сиркәү епископ кафедраһын һәм яңы кафедраль собор төҙөүҙе планлаштырыу теләге әйтелә.^[4].

Рус Православие Сиркәүе Изге Синодының 2009 йылдың 10 октябрендәге ҡарары менән епархия Чита епархияһы^[5] составынан бүленеү юлы менән ойошторола^[6]. Шул ваҡытҡа епархияла яҡынса 70 мәхәллә һәм 30-лап рухани иҫәпләнә^[7].

2015 йылдәң 5 майында Рус Православие Сиркәүенең ҡарары менән Улан-Удэ епархияһынан Бүрәт Республикаһының көнсығыш һәм төньяҡ райондар сиктәрендә Төньяҡ Байкал епархияһы бүлеп бирелә. Улан-Удэ епархияһында республиканың үҙәк, көньяҡ һәм көнбайыш райондары менән Улан-Удэ ҡала округы ҡала. Ике епархия ла яңы барлыҡҡа килгән Бүрәт митрополияһына берләштерелә^[8].

Монастырҙары

Изге Троица Селенгин монастыры (ир-аттар монастыры; Троицк ауылы, Байкал яны районы)
Посол Спас-Преображенский монастыры (ир-аттар монастыры; Посольское ауылы, Кабанский районы)
Сретен монастыры (ҡатын-ҡыҙҙар монастыры; Батурино ауылы, Байкал яны районы)