Установка (компания)

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Установка
Тип

халыҡ компанияһы

Нигеҙләнгән

1924

Тарҡатылған

1940 йылға тиклем

Нигеҙләүсе

Алексей Гастев

Уранлашыуы

Мәскәү

Материнская компания

Үҙәк хеҙмәт институты

Установка — тәү сиратта хужалыҡ иҫәбе нигеҙендә эшсе һөнәрҙәренә уҡытыу һәм әҙерләү өсөн, һәм тағы ла һөнәри консалтинг өсөн, ойошторолған трест формаһындағы совет акционерҙар йәмғиәте[1][2][3][4][5].

Тарих[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

«Установка» акционерҙар йәмғиәте 1924 йылда (башҡа мәғлүмәттәр буйынса — 1927 йылда[4]) Алексей Гастев менән ойошторола. Тәүҙә компания 1920 йылда барлыҡҡа килгән һәм Гастев менән етәкләгән Үҙәк хеҙмәт институтының коммерция бүлендеге булараҡ эшләй[2][6].

«Установка» компанияһының маҡсаты булған хеҙмәтте ғилми ойоштороу принциптары идеяларын һәм таратыу пландарын Владимир Ленин 1921 йылдың 3 июнендә хуплаған[3].

«Установка» һүҙе Гастевтың хеҙмәттәренән килә[7], ул тура мәғәнәлә — эш урынын әҙерләү, эш торошон ҡабул итеү, һәм күсмә мәғәнәлә — «иректе ҡуйыу», «сенсор установкаһы» һ. б тигәнде аңлата.

Эшмәкәрлеге[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Үҙәк хеҙмәт институты методикаһы буйынса эшселәрҙе әҙерләү 3—6 ай тәшкил итә[3], шул уҡ ваҡытта профессиональ уҡыу йорттарынла быға 3—4 йыл сарыф ителгән[1][4].

«Установка» компанияһының уңышын билдәләп Гастев профессиональ белем биреүҙә оҙайлы ваҡыт уҡытыу формаларына ҡаршы булған[1].

1925 йылда Хеҙмәт халыҡ комиссариаты һәм металлургия сәнәғәте хеҙмәткәрҙәренең профсоюзы ун мең металлургты әҙерләүҙе һорай, һәм бындай тәҡдимдәр илдең төрлө төбәгенән килгән[2]. «Установка» текстиль, төҙөлөш, металл эшкәртеү сәнәғәте өсөн эшсе кадрҙар, һәм тағы ла машина йөрөтөүселәр, лётчиктарҙы һ. б. әҙерләй[5].

«Установка» компанияһында өс типтағы курстар булған: «А» — квалификациялы эшселәрҙе әҙерләү өсөн, «Б» — Үҙәк хеҙмәт институты инструкторҙарҙы, производствоны ойоштороусыларҙы һәм нормалаусыларҙы әҙерләү өсөн, «В» — хеҙмәтте ғилми ойоштороу буйынса сәнәғәт администраторҙарын һәм консультанттарҙы әҙерләү өсөн[8].

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. 1,0 1,1 1,2 Гастев Алексей Капитонович. РУДН. Дата обращения: 2 май 2015. 2010 йыл 28 ғинуар архивланған.
  2. 2,0 2,1 2,2 Mark R. Beissinger. Scientific Management, Socialist Discipline and Soviet Power. — London: I.B.Tauris, 1988. — 363 с. — P. 1850431086, 9781850431084.
  3. 3,0 3,1 3,2 Алексей Гастев. Как надо работать. — Экономика, 1972. (доп).
  4. 4,0 4,1 4,2 Владимир Соловьев. Теория социальных систем.. — Москва, 2014. — Т. Том 2. Теория управления социальными системами. — ISBN 5457672026, 9785457672024.
  5. 5,0 5,1 А.К. ГАСТЕВ И ЦЕНТРАЛЬНЫЙ ИНСТИТУТ ТРУДА. Носкова О. Г. История психологии труда в России (1917—1957). — М.: Изд-во МГУ, 1997.. Дата обращения: 2 май 2015. 2008 йыл 30 октябрь архивланған.
  6. William G. Rosenberg, Lewis H. Siegelbaum. Social Dimensions of Soviet Industrialization. — USA: Indiana University Press, 1993. — 296 с. — (Indiana-Michigan series in Russian and East European studies). — ISBN 025320772X, 9780253207722.
  7. Ҡарағыҙ: Гастев А. К. «Трудовые установки», М., ЦИТ, 1924, 302 с. + альбом илл. 3 000 экз.
  8. По ЦИТ и его методы НОТ. – М., 1970; Осовский Е. Г. Развитие теории профессионально-технического образования в СССР. – М., 1980. // Н. И. Еналеева, Е. Г. Осовский печатается по Энциклопедия профессионального образования под ред. С. Я. Батышева. (Электронный вариант).

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]