Церетели (кенәз ырыуы)

Церетели
Герб
Әһәмиәтле кеше	Акакий Церетели, Алексей Акакиевич Церетели[d], Церетели, Георгий Васильевич[d] һәм Церетели Михаил Георгиевич
Церетели Викимилектә

Ниццала Урыҫ зыяратында Церетели ғаиләһе ҡәбере

Грузия йылъяҙма сығанаҡтары буйынса Церетели фамилияһы Көнсығыш Грузиянан, атап әйткәндә хәҙерге Горий районының Үрге һәм Түбәнге Церети ауылдарынан сыға. Ваҡыт үтеү менән был фамилияны йөрөтөүселәр Көнбайышҡа, Имеретияға күсә.

Церетели (груз. წერეთელი) — грузин фамилияһы.

Традицион сығанаҡтарға ярашлы, был ғаиләнең ата-бабалары Дағстанда йәки Алания Республикаһында юлбашсы була. 1395 йылда улар тыуған илдәренән Тамерландың исламлаштырыуынан Черкесия аша христиан Грузияһына ҡаса. Имеретия батшаһы Константин (Көнбайыш Грузия) 1392—1401 йылдарҙа уларҙы Сачхеренан ҡыҫырыҡлай һәм кенәз (тавади) дәрәжәһе бирә. Церетелиҙар Сатсеретло (საწერეთლო; «Церетели») тип аталған Үрге Имеретиҙа аҫаба ерҙәргә эйә була, унда улар Модинахта йәшәй, һуңынан Грузияның иң билдәле аҡһөйәктәр ғаиләһенең береһенә әйләнә. Йыш ҡына улар грузин дворяндары менән, хатта Көнбайыш һәм Көнсығыш Грузияла багратиондар батша династияһы менән тармаҡтары менән никахҡа инә.

Кенәз Зурабтың улы кенәз Давид Церетели 1736 йылда Имеретия батшаһы Александр V һеңлеһенә өйләнә. 1782 йылда кенәз Папун Церетели Сөләймән II батша ғәскәрҙәренең баш командующийы була һәм уға ағаһы Дауытты еңергә ярҙам итә. 1810 йылда кенәз Зураб Церетели Имеретияға Рәсәйгә ҡушылырға булышлыҡ итә; уның ҡыҙы, княжна Катеван, һуңғы грузин батшаһы грузин царевичы Иоанн Георгиевичта кейәүҙә була. Церетели ырыуының бер тармағы 1724 йылда батшалар Вахтанг һәм Бакар менән Рәсәйгә сыға; уның кенәз Церетелевтар йәки Церетелевтар тип йөрөтөлә.

Һылтанмалар

• Церетели, княжеский род // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
• Долгоруков П. В. Российская родословная книга. — СПб.: Тип. Э. Веймара, 1856. — Т. 3. — С. 476.