Һалмаҡ һаны

Һалмаҡ һаны Ip — һыуҙы тотоулығы күрһәткән тупраҡтын характеристикаһы. Аға алыу һәм йәйеү сикләмәһе айырмаһы (рус.  разность между пределами текучести и раската ) .Йәғни был һыуҙын %. Уны өҫтәп һыу һалмаҡ хәлдән аға башлай (рус.  процентное содержание воды, которое придётся добавить к грунту, чтобы он из пластичного состояния перешел в текучее ). Һалмаҡ һаны нигеҙендә балсыҡтар айырыла:

Ip=0,01-0,07 — ҡомло тупраҡ (рус.  супесь ) .

Ip=0,07-0,12 — еңел балсыҡлы тупраҡ

Ip=0,12-0,17 — ҡаты балсыҡлы тупраҡ

Ip=0,17-0,27 — еңел балсыҡ

Ip > 0,27 — ҡаты балсыҡ

Әҙәбиәт

• 25100-95 ДСТы. Тупраҡтар. Классификация