Мағас

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Мағас
ингуш. Магас
Флаг[d]
Нигеҙләү датаһы 1995
Рәсем
Рәсми атамаһы Магас
Дәүләт  Рәсәй[1]
Административ үҙәге Городской округ город Магас[d][1]
Административ-территориаль берәмек Городской округ город Магас[d][1]
Сәғәт бүлкәте UTC+3:00[d]
Хөкүмәт башлығы Беслан Бекханович Цечоев[d]
Халыҡ һаны 10 333 кеше (2019)[2]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек 200 метр
Майҙан 12,63 км²
Почта индексы 386340
Рәсми сайт adm-magas.ru
Урындағы телефон коды 8734
Карта
 Мағас Викимилектә

Мағас (ингуш. Мағас) — Рәсәй Федерацияһы, Ингушетия Республикаһының баш ҡалаһы.

Рәсәй Федерацияһы субъектының административ үҙәге булған иң бәләкәй һәм иң йәш тораҡ пункты.

Республика әһәмиәтендәге ҡала, ҡала округы статусына эйә булған шул уҡ исемдәге Магас ҡалаһын уның составында берҙән-бер тораҡ пункты булараҡ барлыҡҡа килтерә[3].

Сәғәт поясы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡалала Мәскәү ваҡыты ҡулланыла. Сәғәт бүлкәте — UTC+3.

Этимологияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ингушетияның яңы баш ҡалаһына « Мағас» атамаһы фәнни- тарихи, археологик һәм лингвистик мәғлүмәттәрҙән, шулай уҡ урындағы топонимиканың географик атамалары нигеҙендә бирелгән. Уларға ярашлы, Төньяҡ Кавказда урта быуат полиэтник дәүләте боронғо Аланияның баш ҡалаһы тап шулай тип аталған.

«Мағас» һүҙе «ер, ҡояш урыны» тип этимологиялаштырыла, ә ҡала исеме булараҡ — «ҡояш ҡалаһы» тигәнде аңлата[4].

Халҡы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Халыҡ иҫәбе
2001[5]2002[6]2003[5]2006[7]2007[7]2008[7]2009[7]
100↗275↗300↗337↗338↗354↗415
2010[8]2011[8]2012[9]2013[10]2014[11]2015[12]
↗2502↗2581↗3367↗4106↗4756↗5841

2010 йылғы бөтә рәсәй халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса[13]:

  • ингуштар — 1961 кеше (78,38 %)
  • урыҫтар — 406 кеше (16,23 %)
  • аварҙар — 26 кеше (1,04 %)
  • башҡалар-109 кеше (4,36 %)

Фотоһүрәттәр галереяһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Мағас, төҙөлөш башы
    Мағас, төҙөлөш башы
  • Президент Һарайы
    Президент Һарайы
  • Республика Аллеяһы (һулда — Никита Хрущёв урамы). 2010 йыл
    Республика Аллеяһы (һулда — Никита Хрущёв урамы). 2010 йыл
  • Республики Аллеяһы ( ингуш дәүләтселегенең 80 йыллығы айҡанлы булдырылған). 2010 йыл
    Республики Аллеяһы ( ингуш дәүләтселегенең 80 йыллығы айҡанлы булдырылған). 2010 йыл
  • Ингушетия Хөкүмәте бинаһы. 2010 йыл
    Ингушетия Хөкүмәте бинаһы. 2010 йыл
  • Мағас ҡала хакимиәте бинаһы . 2010 йыл
    Мағас ҡала хакимиәте бинаһы . 2010 йыл
  • Иҙрис Зязиков проспекты күренеше. Мағас
    Иҙрис Зязиков проспекты күренеше. Мағас

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 ОКТМО. 185/2016. Северо-Кавказский ФО
  2. ↑ http://www.gks.ru/free_doc/doc_2019/bul_dr/mun_obr2019.rar
  3. ↑ Закон от 23 февраля 2009 йыла № 5-РЗ «Об установлении границ муниципальных образований Республики Ингушетия и наделении их статусом сельского поселения, муниципального района и городского округа». Дата обращения: 27 сентябрь 2018. Архивировано 28 ғинуар 2018 года.
  4. ↑ Долгиева, Картоев, Кодзоев, Матиев, 2013, с. 117
  5. ↑ 5,0 5,1 Народная энциклопедия «Мой город». Магас
  6. ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. Архивировано 3 февраль 2012 года.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Численность населения республики Ингушетия по населённым пунктам 2006-2012 года. Дата обращения: 17 октябрь 2013. Архивировано 17 октябрь 2013 года.
  8. ↑ 8,0 8,1 Оценка численности населения 2010-2013. Дата обращения: 23 август 2014. Архивировано 23 август 2014 года.
  9. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. Дата обращения: 31 май 2014. Архивировано 31 май 2014 года.
  10. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). Дата обращения: 16 ноябрь 2013. Архивировано 16 ноябрь 2013 года.
  11. ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года. Дата обращения: 2 август 2014. Архивировано 2 август 2014 года.
  12. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. Дата обращения: 6 август 2015. Архивировано 6 август 2015 года.
  13. ↑ Том 4. Таблица 04-04 Население Ингушетии по национальности и владению русским языком. Дата обращения: 11 май 2021. Архивировано из оригинала 6 март 2016 года. 2016 йыл 6 март архивланған.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Мағас&oldid=1213242» битенән алынған