Айыутоҙаҡлаған (һырт)
| Айыутоҙаҡлаған | |
|---|---|
| Характеристики | |
| Оҙонлоғо | 10 км |
| Киңлеге | 4,5 км |
| Бейек нөктәләре | |
| Абсолют бейеклеге | 500 м |
| Урынлашыуы | |
| 54°30′35″ с. ш. 57°54′43″ в. д.HGЯO | |
| Ил | |
| РФ субъекты | Башҡортостан |
| Тау системаһы | Урал тауҙары |
Айыутоҙаҡлаған — тау һырты. Көньяҡ Уралда, Башҡортостан биләмәһендә урынлашҡан.
Ҡылыҡһырлама
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Белорет районында Бирйән һәм Ҡусағаҙы йылғалары (Инйәр йылғаһы ҡушылдыҡтары) араһынан көньяҡ-көнбайыштан төньяҡ-көнсығышҡа табан субмеридиональ йүнәлештә һуҙылған.
Оҙонлоғо 10 км. Төньяҡ өлөшө (киңлеге 4,5 км) күп уйһыулыҡтар менән йырғыланған, бында 5 түбә айырылып тора; көньяҡ өлөшөнә (киңлеге 3 км) йомро түбәләр, текә битләүҙәр хас. Һырттың бейеклеге 500 м ашыу.
Өҫкө рифейҙың елмәрҙәк свитаһы ҡомташтары, алевролиттары, һәүерташтарынан тора.
Ландшафтары ныҡ айырымланған. Тау-урман тупрағында киң япраҡлы һәм ҡара ылыҫлы, асыҡ ылыҫлы һәм ваҡ япраҡлы урмандар таралған.
Топонимика
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Был тауҙа айыуға тоҙаҡ ҡорғандар. Атамаһы шунан алынған.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- И.М.Япаров, Тәржемәсе И.М.Япаров. / Айыутоҙаҡлаған (һырт) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.