Бесбесәй

Бесбесәй
Бесбесәй
Фәнни классификация
арауыҡтағы ранг Домен:  Эукариоттар Батшалыҡ:  Хайуандар Суб-батшалыҡ:  Эуметазойҙар Тип/Бүлек:  Ике яҡлы - симметриялы Суб-тип:  Икенсел ауыҙлылар Тип:  Хордалылар Клад:  Баш һөйәклеләр Суб-тип:  Умыртҡалылар Инфратип:  Башһөйәклеләр Супер-класс:  Дүрт аяҡлылар Класс:  Ҡоштар Ярым класс:  Яңы аңҡаулылар Отряд:  Турғай һымаҡтар Ярым отряд:  Һайраусы турғайҙар Субғаилә:  Sylvioidea Ғаилә:  Ҡарабаш турғайҙар Ырыу:  Periparus Ырыу:  Бесбесәй
Халыҡ-ара фәнни исеме
Periparus ater (Linnaeus, 1758)
Синонимдар
Parus ater Linnaeus, 1758
Ареал
Һаҡлау статусы
Ҙур хәүеф янамай IUCN 3.1 Least Concern : 181417
Викитөркөмдә Систематика Викиһаҡлағыста рәсемдәр ITIS   561927 NCBI   156567 EOL   4404720

Periparus ater

Бесбесей, беснәк, ҡарабаш турғай, майсыл, майгис(рус. Московка, лат. Periparus ater) — ҙур булмаған ҡошсоҡ.

Ҡылыҡһырлама

Турғайҙан бәләкәйерәк. Түбәһе ҡара, сикәләре аҡ. Арҡаһы күкһел һоро, ҡанаттары һәм ҡойроғо күкһел көрән. Кәүҙәһенең аҫ яғы һорғолт аҡ, ҡабырғалары һарғылт көрән. Тебейектән аҡ сикәләре һәм күкһел төҫө менән айырыла.

Тауышы

Тауышы яңғырауыҡлы; «си-пи-си-пи» йәки «ти-ти-түй,- ти-ти-түй».

Йәшәү рәүеше

Аралаш һәм ылыҫлы урмандарҙа йәшәй. Бөжәктәр, уларҙың ҡурсаҡтары менән туҡлана. Йылы яҡҡа китмәй, бер урындан икенсе урынға күсеп йөрөй. Киң генә таралған. Ағас ҡыуыштарында оялай. Ҡыҙғылт һипкелле 4—11 бөртөк аҡ йомортҡаһы була. Зарарлы бөжәктәрҙе ҡырып, файҙа килтерә.

Әҙәбиәт

• Э. Ф. Ишбирҙин. Башҡортостан ҡоштары китабы. Өфө,1986 йыл. ИБ № 3478 28.693.35 И 90
• Остапенко В. А. Птицы в вашем доме: Справочное пособие. — М.: Арнадия, 1996. — ISBN 5-88666-011-9