Дельвиг йорто
| Дельвиг йорто | |
 | |
| Дәүләт |
 Рәсәй |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмек | Санкт-Петербург |
| Мираҫ статусы | Төбәк әһәмиәтендәге Рәсәй мәҙәни мираҫ объекты[d] |
 | |
 Дельвиг йорто Викимилектә | |
Дельвиг йорто (Тычинкин йорто йәки Шишкин йорто) — Санкт-Петербургтың Үҙәк районындағы тарихи йорт, төбәк әһәмиәтендәге мәҙәни мираҫ объекты. Ҡала сите проспекты һәм Щербаков тыҡрығы киҫелешендә урынлашҡан (рәсми адресы— Щербаков тыҡрығы, 14/1), мөйөшө Владимир майҙанына сыға.
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]1811—1813 йылдарҙа йорт архитектор М.А. Овсянников проекты буйынса сауҙагәр Тычинкин өсөн төҙөлә[1], бер тапҡыр ҙа яңынан төҙөлмәгән, бөтә һуғыштарҙа ла имен ҡалған һәм XIX быуат башында төҙөлгән төп нөсхәһендәге биналарҙың береһе. Ике тапҡыр йорт йүнәтелә — 1961 һәм 1990 йылдарҙа.
Антон Антонович Дельвиг (1798—1831) 1829 йылдың ноябренән алып 1831 йылдың 14 ғинуарына тиклем ошо йортта йәшәй, һәм бында ул вафат була. Нәҡ ошо йортта йәшәгән осоронда ул «Литературная газета» баҫмаһын сығара, уның даирәһендә пушкин ҡоро берләшә. Дельвиг салонында . С. Пушкин, В.А. Жуковский, В Ф. Одоевский, П. А. Плетнев була, салон Санкт-Петербургтың мәҙәни тормошонда ҙур роль уйнай.
Үҙгәртеп ҡороуҙар осоронда.
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]1980 йылдар уртаһында «Достоевская» метроһы станцияһын төҙөү баршында йорт һүтеүгә планлаштырыла. Ләкин 1986 йылда, үҙгәртеп ҡоролоусы Ленинградта беренсе йәмәғәт шау-шыуы арҡаһында «Дельвиг йорто» һаҡланып ҡала. Метро төҙөүселәр тарихи бинаны емермәйенсә станция төҙөү юлын табалар.
Ҡомартҡыны һаҡлап алып ҡалыу буйынса «Ҡотҡарыу» төркөмөнөң әүҙем ағзаһы Алексей Ковалев шул саҡтағы ваҡиғаларҙы ошолай тасуирлай:
Дельвиг йортон һаҡлау буйынса кампания теүәл бер ай дауам итә. Беҙ «Смена» гәзитендә бер нисә мәҡәлә яҙыуға, радио тапшырыуҙарында, телевидениела (әйткәндәй, ул ваҡытта популяр «Телекурьер») сығыш яһауға, Пушкин йорто хеҙмәткәрҙәре имзаһы менән «Литературная газета» гәзитенә хат баҫтырып сығарыуға (тап ошо йортта Дельвиг «Литературная газета» гәзитенә нигеҙ һала һәм баҫтырып сығара) өлгәштек, меңләгән ҡултамғалар йыйырға, бинаға контрекспертиза үткәреүгә, һәм йорттоң проекты һәм торошо тураһында мәғлүмәттәр йыйыуға, уның тарихы тураһында, СССР һәм РСФСР мәҙәниәт министрлығы менән бәйләнеш тотоуға, һәм, ниһайәт, 19 октябрҙә, лицей йыллығына Владимир майҙанында байрам-митинг үткәреүгә, шулай уҡ ленинград властарының законһыҙ эш итеүҙәре тураһында КПСС Үҙәк Комитетына хат ебәреүгә өлгәштек. Һөҙөмтәлә 22 октябрҙә ҡаланың баш архитекторы С И. Соколов һәм ГИОП начальнигы П. Саутов матбуғат конференцияһында бинаны һаҡлап ҡалыу тураһында принципиаль ҡарарҙы иғлан иттеләр.[2]
Хәҙерге заманда
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]2014 йылда йорттоң тышҡы ҡиәфәтен үҙгәрешһеҙ ҡалдырып капиталь ремонт үткәрәләр, шунан һуң да бизнес-үҙәк урынлаша[3]. Ремонттан һуң йортҡа яңынан мемориаль таҡтаташ ҡуйыла.
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ «Исемлеге яңынан асыҡланасаҡ объекттарын, тарихи, фәнни, мәҙәни ҡиммәттәр йәки башҡа сәнғәт» 2008 йыл 1 март архивланған. (2001 йылдың 20 февралендәге бойороғо менән раҫланған кгиоп № 14 15 июнь 2006 йыл үҙгәрештәр менән)
- ↑ Алексей Ковалёв Истинная история Группы спасения 2010 йыл 28 ноябрь архивланған.//«Пчела», 10 (май-июнь 1997)
- ↑ 3
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Дом Дельвига на архитектурном сайте citywalls.ru