Китти Клайв

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Китти Клайв
Рәсем
Зат ҡатын-ҡыҙ[1]
Гражданлыҡ  Бөйөк Британия короллеге[d]
Тыуған ваҡыттағы исеме ингл. Catherine Raftor
Тыуған көнө 5 ноябрь 1711({{padleft:1711|4|0}}-{{padleft:11|2|0}}-{{padleft:5|2|0}})[2][3][4]
Тыуған урыны Лондон, Бөйөк Британия короллеге[d]
Вафат булған көнө 6 декабрь 1785({{padleft:1785|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:6|2|0}})[5][6][7][…] (74 йәш)
Вафат булған урыны Лондон, Бөйөк Британия короллеге[d]
Ерләнгән урыны St Mary's Church, Twickenham[d]
Һөнәр төрө актёр, йырсы, опера йырсыһы, драматург, яҙыусы, театр актёры
Йырсы тауышы сопрано[d]
Музыка ҡоралы вокал[d]
 Китти Клайв Викимилектә

Китти Клайв, Кэтрин Рафтор, ( ингл. Kitty Clive; 15 ноябрь 1711, Лондон - 6 декабрь 1785, Туикенем ) - инглиз театр актрисаһы, опера йырсыһы ( сопрано ) һәм драматург. Ул комедияларҙа һәм фарстарҙа уйнай; Гантель ораторияларының Лондон премьераларына ҡатнаша.

Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Кэтрин Ратор 1711 йылдың 15 ноябрендә Лондонда тыуған. Уның атаһы адвокат Уильям Ратор, Килкенни ҡалаһында тыуған . [8] Бала саҡтан театр яратҡан Китти 17 йәшендә, «Ҙур-Лейт» сәхнәһендә Натаниэл Линың «Митридат, Понтийский царь» пьесаһында ҙур булмаған ролдә беренсе тапҡыр сығыш яһай[9] . Һуңынан, ул 40 йыл самаһы ошо театр труппаһында уйнай, әйҙәп барыусы комедия актрисаһы позицияһын ала[10] [8] . 1732 йылда Китти Рафтор адвокат Джордж Клайвка кейәүгә сыға, ләкин һуңыраҡ пар үҙ-ара килешеү буйынса айырыла [11]

Китти Клайв актриса ла, йырсы булараҡ та комедияларҙа һәм фарстарҙа ҙур уңыш менән сығыш яһай. Уның иң ҙур ролдәренең береһе Чарльз Коффиның "«Сам черт ногу сломит» " баллада операһында Нелл роле була [10] [8] . Ул 1732 йылда «Опера нищего» операһында Полли ролен башҡарыуы өсөн маҡтауға лайыҡ була [8] . Ул шулай уҡ Шекспир комедияларында уйнай, улар араһында Катарина («Укрощение строптивой») һәм Порцияны («Венецианские купец») уйнай[10]. Генри Филдинг үҙенең фарстарында Китти Клайв өсөн махсус ролдәр яһай [9] . Улар музыкаль номерҙар менән тулы була, һәм геройҙарҙың персонаждары уның талантының үҙенсәлектәрен иҫәпкә алып яһала. Филдинг уның талантын шул тиклем юғары баһалай, хатта «Мнимый врач» (1732) инеш һүҙендә ул спектаклдең уңышын актрисаның матур уйыны тип атай һәм ике йылдан һуң ул үҙенең «Служанка-интриганка» фарсына уға арналған эпистолаһын яҙа[12] . Китти Клайвтың карьераһында яңы этап 1747 йылда, Дэвид Гарик Дрюри Лейн етәкселегендә башлана. Өс миҙгел дауамында ул уның даими сәхнә партнёры була[8] [10] .

Китти Клайв Г.Ф. Гендель менән дуҫлыҡты һаҡлай[11] . Композитор уның өсөн ике йыр яҙа, улар Друри-Лейт постановкаларында башҡарыла. Бынан тыш, ул Лондон премьераһының ике ораторияһында ҡатнаша: Гендель уға "Самсон" ораторияһында Делила ролен һайлай, һәм шулай уҡ "Самсон" әҫәрен ул башҡарған тулы хоҡуҡлы арияға әйләндерә[13][14] . Замандаштары Китти Клайвтың талантын юғары баһалайҙар: танылған тәнҡитсе Самуэль Джонсон уны үҙе күргән иң яҡшы актриса тип атай, ә Томас Кук уның вокал оҫталығы тураһында Италия операһының иң яҡшы тауыштарын һанамағанда, уға тиңдәр юҡ, тип яҙа[15] .

Китти Клайв комедияларҙа уйнап ҡына ҡалмай, үҙе лә был жанрҙа бер нисә әҫәр яҙҙы [16] . Ул 1769 йылда театрҙан китә, һәм Элизабет Гриффиттың «The School for Rakes»[17] комедияһында һуңғы тапҡыр күренә[17] Ғүмеренең һуңғы йылдарында Клайв Хора Уолпол менән яҡынлаша, Уолпол һуңыраҡ уға Туикенемдағы виллаһын бүләк итә [18] . Актриса 1785 йылдың 6 декабрендә үлгәнсе унда йәшәй. Уолпол уның иҫтәлегенә шиғыр бағышлай, ул виллаһы янындағы баҡсала ҡуйылған мемориаль урнаға яҙыла [19] [18] .

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Record #22484807 // VIAF (билдәһеҙ)[Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
  2. http://www.newulsterbiography.co.uk/index.php/home/viewPerson/264
  3. https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-5694;jsessionid=DB8227AA9B504C49E9310D6BDEF02CBC
  4. A Historical Dictionary of British Women — 2 — Routledge, 2003. — Б. 107. — ISBN 978-1-85743-228-2
  5. Deutsche Nationalbibliothek Record #1013028341 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  6. Kitty Clive // SNAC (ингл.) — 2010.
  7. http://www.twickenham-museum.org.uk/detail.php?aid=100&ctid=1&cid=14
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 A Biographical Dictionary of Actors, 1975
  9. 9,0 9,1 Encyclopedia of British Writers, 2014
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 Театральная энциклопедия, 1964
  11. 11,0 11,1 Encyclopaedia Britannica
  12. Ю. Кагарлицкий. О фарсах вообще и фарсах Филдинга в частности // Генри Филдинг. Фарсы. — М: Искусство, 1980.
  13. Donald Burrows. Clive // Handel. — Oxford University Press, 2012. — P. 582.
  14. Карау Jonathan Keates. Messiah. — Head of Zeus Ltd, 2016.
  15. Ю. Кагарлицкий. О фарсах вообще и фарсах Филдинга в частности // Генри Филдинг. Фарсы. — М: Искусство, 1980.
  16. Encyclopedia of British Writers, 2014, p. 62
  17. 17,0 17,1 A Biographical Dictionary of Actors, 1975, p. 353
  18. 18,0 18,1 The Twickenham Museum
  19. A Biographical Dictionary of Actors, 1975, p. 357

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Клайв, Китти // Театральная энциклопедия / П.А. Марков. — М: Советская энциклопедия, 1964. — Т. III. — Стб. Ҡалып:-..
  • Clive, Catherine Raftor // Encyclopedia of British Writers, 16th, 17th, and 18th Centuries / Alan Hager. — Book Builders LLC., 2014.
  • Clive, Mrs George, Catherine, née Raftor // A Biographical Dictionary of Actors, Actresses, Musicians, Dancers, Managers and Other Stage Personnel in London, 1660-1800: Cabanel to Cory. — SIU Press, 1975.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Kitty Clive (англ.). Encyclopaedia Britannica.
  • Kitty Clive (англ.). The Twickenham Museum.